§1 Vormen van criminaliteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

nos.nl

www.nu.nl

                     §1 Vormen van criminaliteit

Planning

Les 1: Wat is criminaliteit?

Les 2: Vormen van criminaliteit

Leerdoelen

Je leert....

• wat criminaliteit is.
• welke vormen van criminaliteit er zijn.

De afgelopen jaren is de criminaliteit...

Toegenomen

Afgenomen

Waar denk je aan bij criminaliteit?

In een samenleving heb je:

1. Ongeschreven regels: deze staan niet op papier, fatsoensregels. (Bv: niet boeren in een restaurant)
2. Geschreven regels: deze staan in de wet. (Bv: niet door rood rijden.)

Binnen het thema criminaliteit gaan we het vooral over geschreven regels hebben.

Wetten of rechtsregels zijn geschreven regels

Fatsoensnormen zijn ongeschreven regels

Wat is criminaliteit?

• Als je een geschreven regel overtreedt, kan je daarvoor gestraft worden. Je pleegt dus eigenlijk criminaliteit.
• Criminaliteit = door de wet strafbaar gesteld gedrag.
• Al het strafbare gedrag is te vinden in het Wetboek van Strafrecht.

Overtreding vs. misdrijf

Overtreding	Misdrijf
Licht strafbaar feit	Ernstig strafbaar feit
Geen strafblad	Wel strafblad
Max 1 jaar hechtenis in het Huis van Bewaring	Max 30 jaar gevangenisstraf in de gevangenis
Poging tot en medeplichtigheid niet strafbaar	Poging tot en medeplichtigheid wel strafbaar

Criminaliteit is:

• Plaatsgebonden: de regels over wat wel en niet strafbaar is, verschilt per land.

Bv. Homoseksualiteit is in NL wel toegestaan, in Iran is dit strafbaar.

•  Tijdgebonden: regels over wat wel en niet strafbaar is verschillen per tijd.

Bv. Vroeger was roken in een restaurant niet strafbaar, tegenwoordig wel. 

Geschreven regel

Ongeschreven regel

Je belt niet aan de kassa

Je spreekt ouderen aan met u  

Je stopt bij een rood stoplicht

Je gooit geen snoeppapier op straat

Je maakt geen filmopnames van leerlingen en docenten 

Overtreding 

Misdrijf 

Als iemand fatsoensregels overtreedt, noemen we dit                         gedrag. Als je een wet overtreedt, 

dan is dat                               gedrag. Als je niet stopt bij een rood stoplicht, is dat een                            , de politie kan je een bekeuring geven. 

Asociaal

Misdrijf

overtreding

strafbaar

Strafblad

verdachte

Wat is een overtreding

1. een schending van de wet door misbruik van geld
2. een zware schending van de wet
3. een lichte schending van de wet
4. een schending van de wet door misbruik van drugs en tabak

Overtreding of misdrijf?

1. Overtreding
2. Misdrijf

Overtreding of misdrijf?

1. Overtreding
2. Misdrijf

Wat is een misdrijf

1. Ernstige strafbare feiten zoals moord of drugshandel
2. Strafbare feiten die minder erg zijn zoals scooter rijden zonder helm.

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Bij criminaliteit spreken we over alle misdrijven zoals deze staan beschreven in de wet. Een misdrijf houdt namelijk in dat het gaat om ernstige strafbare feiten. Op het moment dat je opgepakt wordt hiervoor dan zijn er ernstige gevolgen. Het gaat om een verhoor door de politie, zwaardere straffen en een strafblad.      Het is ook tijdsgebonden, omdat spugen vroeger nog strafbaar was en nu alleen asociaal. Het is ook plaatsgebonden, omdat hier wapenbezit strafbaar is en in de VS niet. 

ernstige gevolgen 

criminaliteit

strafblad

misdrijf

tijdsgebonden

plaatsgebonden

proces-verbaal

overtredingen

Geef een voorbeeld van plaatsgebonden criminaliteit

Geef een voorbeeld van tijdsgebonden criminaliteit

Wat zijn de gevolgen van criminaliteit?

a. Materiële schade: alle schade die in geld uit te drukken is. Bv. Gestolen fiets, kapotgetrapte autospiegel, etc.

b. Immateriële schade: lichamelijk en/of geestelijke schade. Bv. Slapeloze nachten na een inbraak, straatvrees na een beroving.

Criminaliteit is een maatschappelijk probleem

Waarom?

• Veel mensen hebben er last van (emotioneel/materieel)

• Veel meningen en belangen

• Politiek probleem

criminaliteit

misdrijf

asociaal

materiele schade

overtreding

immatriele schade

alle misdrijven zoals die in de wet staan.

een ernstig strafbaar feit

Gevolgen die je niet in geld kunt uitdrukken

een strafbaar feit dat minder erg is.

schade die je kunt bereken in geld

je houd geen rekening met anderen

Materiële gevolgen

Immateriële gevolgen

Kosten omdat er is ingebroken

Hogere prijzen voor producten en diensten

Gevoel van angst en onveiligheid

Morele verontwaardiging

Gevaar van eigenrichting

Kosten voor bestrijding criminaliteit

Normvervaging

Huiswerk

maken paragraaf 1 van criminaliteit