6.4 Piramides en 6.5 Energiestroom (6.6 Populaties)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

thema6.4/5/6

Piramides

Energiestromen in een ecosysteem

Populaties

Basisstof 4

Piramides

Leerdoel basisstof 4

Je kunt omschrijven wat piramides van aantallen en van biomassa weergeven. 

Piramide van aantallen

Als je binnen een voedselketen kijkt zie je vaak dat je in de eerste schakels meer organisme nodig hebt dan in de laatste.

In een piramide van aantallen wordt dit weergegeven. 

Piramide van aantallen

Het aantal individuen tussen schakels hoef niet altijd af te nemen.

Zie het voorbeeld hiernaast waarbij er minder bomen nodig zijn dan comsumenten 1e orde.

In een (1) boom kunnen heel veel bladluizen zitten.

schematische weergave

Piramide van biomassa

Elk organisme draagt een bepaald aantal energierijke stoffen bijzich.

Het totale gewicht die het organisme bij zich draagt aan energierijke stoffen noemen we biomassa.

Piramide van biomassa heeft altijd een piramidevorm.

piramide van biomassa

Je ziet dat de biomassa iedere schakel afneemt omdat er energie "verloren"gaat.

250 kg > 25kg > 2,5 kg > 0,25 kg.

Gemiddeld gaat er tussen iedere schakel 90% biomassa verloren.

piramide van biomassa

verschil

Wat laat de piramide van biomassa zien?

1. De biomassa van één dier
2. De biomassa van elke schakel
3. Het aantal dieren in een schakel

Een piramide van biomassa heeft altijd de vorm van een piramide

1. juist
2. onjuist

In een piramide van biomassa wordt de biomassa in elke volgende schakel groter.

1. juist
2. onjuist

Dit is een piramide van ...

1. aantallen
2. biomassa

Wat voor een piramide zie je op het plaatje?

1. Piramide van aantallen
2. Piramide van biomassa
3. Kun je niet zien aan dit plaatje

Wat staat er altijd onderaan de voedselpiramide? En wat bovenaan?

1. Onder: toppredator Boven: consument
2. Onder: producent Boven: toppredator
3. Onder: consument Boven: producent
4. onder: producent boven: reducent

Basisstof 5

Energiestromen in een ecosysteem

Leerdoel basisstof 5

Je kunt de energiestroom in een ecosysteem beschrijven

Energiestroom

• De plaats van een organisme in een voedselketen is het trofische niveau
  
• De energie die doorgegeven wordt aan het volgende niveau is de energiestroom
  
• Deze energie zit opgeslagen in energierijke organische stoffen
  
• Er gaat energie verloren door verbranding, dode resten en uitwerpselen

Per trofisch niveau is er energieverlies (90%) door verbranding en uitwerpselen. 

Basisstof 6

Populaties

Leerdoel basisstof 6

Je kunt de invloed van biotisch en abiotische factoren op de populatiegrootte aangeven

Populatie

Een populatie is een groep individuen van dezelfde soort.

Een populatie kan groeien maar ook krimpen. Dit hangt af van de omstandigheden. Deze schommeling heet een biologisch evenwicht

Bij de meest gunstige abiotische en biotische factoren spreken we van optimale omstandigheden

Biologisch evenwicht

De populaties houden elkaar in stand. Als er minder konijnen zijn, is er minder voedsel voor de vossen en zullen zij uitsterven of het gebied verlaten.

Klimaat

licht, tempratuur, lucht(wind) en water (neerslag) vormen samen het klimaat.

Elk organisme kan maar in bepaalde klimaten overleven. ze hebben hiervoor een maximum en een minimum.

Optimumkromme

Relatie tussen 2 factoren worden weergegeven in een diagram

Optimum: Ideale omstandigheden, hoogst haalbare

Optimumkromme

Tempratuur

Organisme hebben een minimale tempratuur nodig om te overleven en een maximale tempratuur. 

Tussen deze twee waardes zit het optium. Organisme vinden deze tempratuur het meest gunstigs en planten zich hier ook vaker voort.

Dit kan je zien in een optimumkromme

Wanneer spreken we van een biologisch evenwicht?

1. Als de populatiegrootte altijd hetzelfde is
2. Als de populatiegrootte een populatiegrootte is
3. Als de populatiegrootte rond een gelijke waarde schommelt
4. Als de dieren in een populatie even zwaar zijn