Groep 5: Online chatten

• Digitale geletterdheid
• Basisschool
• Groep 5

Introductie

Voorbereidingstijd: 10 minuten. Benodigdheden: laptop, Chromebook of tablet per leerling. In deze les leren de leerlingen dat niet iedereen online te vertrouwen is.

Instructies

Bij de start krijgen de leerlingen een video te zien over gamen en online chatten. Daarna krijgen de leerlingen uitleg over online chatten en vertrouwen. Vervolgens gaan de leerlingen klassikaal in gesprek met elkaar over situaties die online zouden kunnen gebeuren in de chat en bedenken ze wat ze het beste kunnen doen in vervelende of moeilijke online situaties. Tot slot blik je terug op de leervraag.

Leervraag: Hoe weet je of je een online vriend kunt vertrouwen?

Leerdoel: De leerlingen kunnen uitleggen dat niet iedereen online te vertrouwen is.

Kerndoel: 24B. Digitale technologie, jezelf en de ander.

Instructies

Voorbereiding leerkracht - Les 2 - Online chatten.pdf

Opening / tussenslides / afsluiting

Online chatten

Les groep 5:

Heb jij weleens iets vervelends meegemaakt bij online chatten?

Ja

Nee

Vervolgvragen bij 'Ja':

- Wanneer was dit?

- In welke situatie was dit?

- Wist je wie dit was?

Hoe weet je of je een online 

vriend kunt vertrouwen? 

Na deze les kunnen jullie antwoord geven op de vraag:

De leerlingen kunnen aan het einde van de les antwoord geven op deze vraag.

Les 1

Hoofdstuk 2: Veilig online

Een sterk wachtwoord

Online chatten

Verstandig delen

Veilig online

Les 2

Les 3

Herhaling en quiz

De routekaart laat zien hoe het hoofdstuk is opgebouwd.

Wat gaan we deze les doen?

Uitleg

Aan de slag

Terugblik

Je krijgt uitleg over het sturen van online berichten en dat niet iedereen online te vertrouwen is.

We bespreken vragen die we online kunnen krijgen.

Je geeft antwoord op de vraag: hoe weet je of je een online vriend kunt vertrouwen?

Deze slide laat zien hoe de les is opgebouwd. Klik op de pijltjes voor meer uitleg bij de lesfases.

Uitleg

Als je op het internet bent, bijvoorbeeld om een spelletje te spelen, dan kun je vaak berichten sturen naar mensen. Online berichten sturen, noem je online chatten. Dit kan leuk zijn en helpen om de game goed te kunnen spelen. 

Maar hoe weet je nu of je online iemand kunt vertrouwen?

Online berichten sturen

Voorbeeld online chatten

Bron: screenshot van Minecraft.

Je weet alleen of iemand te vertrouwen is als je iemand in het echt hebt gezien en gesproken. Als je iemand alleen online kent, kun je nooit zeker weten of die persoon te vertrouwen is. Je weet dan namelijk niet zeker of die persoon ook echt is wie hij zegt te zijn.

Vertrouwen

Gekke vragen?

Geef eventueel extra context aan de leerlingen bij de afbeelding: als iemand die jij alleen online kent gekke vragen stelt, veel persoonlijke dingen over jou wil weten, zoals jouw leeftijd of woonplaats, en je hebt die persoon nog nooit in het echt ontmoet, dan is dat niet goed.

Maak de zin af: Als je iemand alleen online kent, kun je ...

1. altijd vrienden met die persoon worden.
2. alles tegen je online vriend zeggen.
3. nooit zeker weten of die persoon te vertrouwen is.

Onbekend persoon

Iemand kan doen alsof hij een kind is, maar dat is misschien niet zo. Je weet niet altijd zeker wie er aan de andere kant zit.

Gevaarlijk

Dingen zoals je naam of waar je woont, moet je niet zomaar delen met iemand die je niet kent, omdat dit gevaarlijk kan zijn.

Gemeen gedrag

Iemand die je niet kent, kan vervelende dingen zeggen of je proberen te plagen. Dat kan jou verdrietig maken.

Als je online berichten stuurt naar iemand die je niet kent, 

kunnen er een paar dingen gebeuren die misschien niet zo leuk of veilig zijn.

Online chatten met vreemden

Wat kan er gebeuren?

Aan de slag

Hoe zou jij reageren?

De juf of meester draait aan de spinner. Je bent online aan het chatten en krijgt deze vraag. 

Hoe zou jij reageren?

Maak met je tafelgroepje een actieplan, zodat je precies weet wat je moet doen als je een keer in een vervelende of moeilijke online situatie komt. 

Jullie krijgen hier 5 minuten de tijd voor. 

Voorbeeld opmerkingen

De les is hiervoor veelal klassikaal geweest. Laat de leerlingen tijdens dit onderdeel bijvoorbeeld even staan. 

Wat hebben jullie bedacht 

met je tafelgroepje?

Terugblik

Hoe weet je of je een online 

vriend kunt vertrouwen? 

Weet jij het antwoord? Steek jouw hand op!

Antwoord: je weet alleen of iemand te vertrouwen is als je iemand in het echt hebt gezien of gesproken. Als je iemand alleen online kent, kun je nooit zeker weten of die persoon te vertrouwen is. 

Dit kan ik nu!

• Ik kan uitleggen dat niet iedereen online te vertrouwen is.

Op deze slide staat het leerdoel van de les vermeld. Het behalen van dit leerdoel zorgt ervoor dat de leerlingen antwoorden kunnen geven op de leervraag.

Afsluiting

Wil je nog dieper ingaan op veilig online chatten? Bekijk dan de video van het Jeugdjournaal.

Deze les heb je geleerd dat bij online chatten niet iedereen te vertrouwen is.

De leerlingen leren de volgende les wat verstandig is om online te delen. Ze gaan aan de slag met wat ze wel en niet met anderen zouden delen. 

Einde les

In de volgende les denken leerlingen na over wat ze online wel en niet willen delen.