H4a Middeleeuwen, literatuur + boekjes

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Soort lezer op dit moment?
Hoe leest H4a?

1

2

3

4

5

Test niet gedaan.

De middeleeuwse maatschappij

• Periode 500 - 1500
  
• Nederland was heeel anders
• Maatschappij: Adel (en ridders - feodale stelsel), Geestelijkheid, Boeren en later de Burgerij.
  
• Orale literatuur: professionele vertellers, troubadours
• In rijm geschreven

Maatschappij: Theocentrisch

• Het geloof in God speelt een belangrijke rol in de maatschappij.
• Alleen geestelijken konden lezen en schrijven. 
• Mensen moesten hard werken, goed leven en veel bidden om in de hemel te kunnen komen.  

Wat was het levensmotto van de middeleeuwer? Hoe moest een middeleeuwer leven?

Ridderlijk karakter

• Focus op de adel. 
• Boeken als statussymbool. 

Middeleeuwse literatuur

Tot het eind van de 11e eeuw: 

• Schrijven in Latijn
• Mondelinge overlevering volksverhalen 

Nadenkvraag! Middeleeuwse verhalen zijn vaak rijmend. Waarom is dat zo denk je?

 12e en 13e eeuw: literatuur was theocentrisch en ridderlijk 

In de 13e eeuw komt ook didactische literatuur, gericht op (het opvoeden van) de adel en de burgerij.

GENRES LITERATUUR

-Dierenverhaal (dieren als mensen/parodie)

-Ridderromans (Karel & Arthur)

-Liederen en Toneel

-Geestelijke letterkunde (bijv. Marialegendes, heiligenlevens)

-Kort noteren waarover + spreekt het je aan?

Van den Vos Reynaerde

-13 eeuw

-Roof, verkrachting, moord

-Zo sluw als een vos...

-Hoe is Reynaert iedereen telkens te slim af?

-"Parodie" - dieren als mensen

KAREL ENDE ELEGAST

-kleine Karelroman in verzen (Karel de Grote)

-voor 1325 ontstaan

-Getallensymboliek: ...? 

-Moraal: Trouw aan God en heer wordt beloond, en ontrouw gestraft

-Moraliserend: Wat is goed en Wat is fout?

Beatrijs 

-14e eeuw

-Marialegende (verering van Maria was groot)

-Volksverhaal met een rol voor M (trouw, duivel)

-Over de adellijke non Beatrijs, kosteres in klooster die in haar hoofd haar jeugdliefde heeft zitten...

-Kleurensymboliek: ...?

LANSELOET VAN DENEMARKEN

tweede helft 14e eeuw (Brabant?)-
Middelnederlands toneelstuk -

Rode boekjes Mediatheek op school-

Lanceloet en het hert ... 

-14e eeuw

-Hof van koning Arthur

-Jonkvrouw: "Ik trouw alleen met degene die mij de witte voet van een bepaald hert brengt."

-Lanseloet gaat als tweede dappere op jacht ...

-L (L) Guinevere, vrouw van koning A, of de jonkvrouw?

Mariken van Nieumeghen

-1518

-Mariken vs. eenogige Moenen duivel

-Getallensymboliek: ...? 

-Zonde, boete, ...?

Waar speelt dit verhaal zich af, denk je?

Bekijk je aantekeningen: Welk boek zou je op dit moment uitkiezen om te lezen?

Van den Vos Reynaerde

Karel en de Elegast

1 van de verhalen over Lanseloet

Beatrijs

Mariken

Thuiswerk voor morgen:

- Beantwoord vraag 1 t/m 3 van de middeleeuwen (IL)

-Rank de boeken (1 t/m 3). 1 lees je het liefst, 3 zou je ook nog wel willen lezen.. waarom ziet je top 3 er zo uit?

-Speur het boek vast op