4.2 Bedrijfsomgeving

• Praktische economie
• MBO
• Studiejaar 3

Bedrijfsomgeving

In deze les staat de externe omgeving van een bedrijf centraal.

De omgeving heeft invloed op het bedrijf.

Omgevingsfactoren zorgen voor kansen en bedreigingen.

Door deze factoren in kaart te brengen kan het bedrijf een strategie kiezen hoe ze hiermee om willen gaan.

Leerdoelen

• Je kunt verschillende bedrijfsomgevingen onderscheiden
• Je kunt het Vijfkrachtenmodel van Porter toepassen
• Je kunt een DESTEP-analyse toepassen
• Je kunt een analyse maken van de bedrijfsomgeving van jouw BPV-bedrijf. 

Bedrijfsomgeving

De bedrijfsomgeving kan opgedeeld worden

in de meso- en macro-omgeving:

• Micro-Omgeving: het bedrijf zelf
• Meso-omgeving: directe bedrijfsomgeving, het bedrijf heeft enige invloed. 
• Macro-omgeving: indirecte omgeving, het bedrijf heeft hier geen invloed op.

Meso-omgeving

Invloeden uit de directe omgeving:

- Concurrenten

- Afnemers / klanten

- Leveranciers

- Omwonenden

- Branchevereniging

- enz...

Vijfkrachtenmodel van Porter

Het model geeft inzicht in de 5 partijen uit de directe omgeving die invloed hebben op het bedrijf.

• Leveranciers
• Potentiele toetreders
• Klanten
• Substituten
• Concurrentie

Leveranciers

Leveranciers van producten voor het primaire proces, maar ook leveranciers van voorzieningen en diensten zoals energie, verzekeringen, banken.

De verschillende producten en diensten die aan het bedrijf worden geleverd moeten afzonderlijk worden geanalyseerd.

Analyse aan de hand van de volgende punten:

- huidige leverancier

- alternatieve leverancier

- alternatieve producten of diensten

Leveranciers

Huidige leverancier:

• Wat is de mate van tevredenheid?
• Wat is de kwaliteit die geleverd wordt en de kosten die hiervoor berekend worden?
• Wat is het niveau van de service en ondersteuning?
• Wat is de leverzekerheid?

Leveranciers

Alternatieve leveranciers

• Welke alternatieve leveranciers zijn er op de markt?
• Is de kwaliteit van deze producten gelijk, beter of slechter?
• Voor welke prijs, service en leverzekerheid?
• Welke kosten zijn er verbonden aan eventueel overstappen?
• Wat zijn de gevolgen voor het loonbedrijf bij overstappen?

Leveranciers

Alternatieve producten of diensten:

• Welke andere producten zijn er beschikbaar in plaats van de huidige?
• Welke gevolgen heeft dit voor het bedrijf qua kosten en kwaliteit?
• Wat is de leverzekerheid van dit product?
• Welke kosten moeten er gemaakt worden als wordt overgestapt?

Potentiele toetreders

Hoe makkelijk is het om nieuw toe te treden op de markt?

- Kapitaal: hoeveel € is nodig om toe te treden?

- Kennis: welke kennis ben je nodig?

- Personeel: kun je makkelijk personeel vinden om toe te treden?

- Locatie: zijn er specifieke eisen aan de locatie? Bestemmingsplan?

- Marktaandeel: hoe is de huidige markt verdeeld? Grote spelers of vele kleine? 

- Overheid: heeft de overheid in het verleden overnames of nieuwe toetreders verboden of tegengewerkt?

Klanten

• Spreiding: Is er een groot werkgebied? 
• Relatie: Wordt er een goede relatie onderhouden met de klanten? Zijn klanten langdurig klant? Wat is de klanttevredenheid en klantenbinding?
• Onderscheidenheid: Wat onderscheid het loonbedrijf? Heeft het loonbedrijf een goede naam onder zijn klanten? Waarom zijn klanten klant bij dit loonbedrijf? 

Substituten

Substituut: een product of dienst waar de klant voor kan kiezen als vervanging voor jouw product of dienst.

Welke vervangende producten zijn een bedreiging  voor jouw product?

Concurrentie

Wat zijn de huidige concurrenten van het bedrijf?

• Kwaliteit: wat is de kwaliteit in vergelijking tot wat jouw bedrijf levert?
• Omvang: is de capaciteit van de concurrent te vergelijken met jouw capaciteit? Hebben ze dezelfde, grotere, meer machines of juist niet?
• Prijs: rekent de concurrentie een vergelijkbare prijs? Hoger of lager, meer of minder winstmarge?
• Onderscheidend: levert de concurrentie producten die onderscheidend zijn?
• Innovatie: maken ze gebruik van dezelfde technieken? Hoe innovatief zijn ze?

studentlandstede.sharepoint.com

Macro-omgeving

Analyse van de macro-omgeving m.b.v. de DESTEP-analyse:

• Demografisch
• Economisch
• Sociaal-Cultureel
• Technologisch
• Ecologisch
• Politiek-Juridisch

Demografisch

Allerlei gegevens over de bevolking:

- Bevolkingsomvang

- Leeftijdsopbouw

- Geboorte -en sterftecijfers

- immigratie en emigratie

- opleidingsniveau

Economisch

Economische factoren bepalen hoeveel geld mensen te besteden hebben in de macro-omgeving.

Wat is de koopkracht?

Waardoor wordt de koopkracht beïnvloed? 

Sociaal-Cultureel

Gewoonten, normen en waarden van de bevolking.

Welke feestdagen worden gevierd?

Welke rituelen spelen een rol?

Welke belangengroeperingen spelen een rol?

Invloed van sociale media en reguliere media?

Technologisch

Technologische ontwikkelingen kunnen waardevol zijn, maar ook bestaande diensten overbodig maken.

Komen er straks zelfrijdende tractoren, wat is de invloed van GPS, drones? Elektrische machines of toch waterstof? Welke ontwikkelingen hebben invloed op het bedrijf? Hoe blijf je op de hoogte van de jongste ontwikkelingen?

Ecologisch

Invloed op het milieu van de macro-omgeving.

• Klimaat
• Biodiversiteit
• droogte-vernatting
• uitspoeling
• GBM
• Biologisch?

Politiek-Juridisch

• subsidieregelingen
• buitenlandse politiek
• Europese unie 
• wet en regelgeving 
• Welke zaken spelen een rol 
• op jouw BPV-bedrijf. Neem hiervan 1 krantenartikel op in jouw verslag en leg uit wat de gevolgen hiervan zijn