4.3 De weg naar de macht - BUI

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

TvG- Nooit meer...

4.3

De weg naar de macht

Vandaag

Korte herhaling crisis in Interbellum

Uitleg 4.2 en 4.3: hoe Hitler de crisis gebruikt om aan de macht te komen

Huiswerk / Leef je in, leef je uit

Problemen in Amerika:

1. Na WOI draait de VS hoge winsten.
2. Er werden (te) veel aandelen verkocht (met geleend geld).
3. Beurskrach 24 okt 1929

Economische crisis

1.  Veel Amerikanen raakten werkeloos / failliet
2. When America sneezes, the world catches a cold
3. Crisis slaat over naar Europa
4. Duitsland wordt het hardst getroffen (want afhankelijk via Dawes-plan)

En Hitler?

• Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep (1923) besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en in 1932 stemmen Duitsers massaal op hem!

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Bij de verkiezingen van november 1932 wordt Hitler's partij NSDAP de grootste
• het land wordt door deze polarisatie vrijwel onbestuurbaar 
• De andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• Hij wordt gevraagd kanselier (eerste minister) te worden. 

Hoe kon dit gebeuren?

Allereerst: een aantrekkelijk programma, in tijden van crisis

 

1. Weg met het Verdrag van Versailles.
   
2. Weg met de Weimarrepubliek.
   
3. Weg met de werkloosheid

Succesfactoren NSDAP 

Persoonlijkheid van Hitler

Succesfactoren NSDAP

Propaganda van de partij

Minister van propaganda Joseph Goebels

Succesfactoren NSDAP

Partij legers (SA - Sturm Abteilung)

Rijksdagbrand (februari 1933)

• Belangrijkste regeringsgebouw van Duitsland gaat in vlammen op
• Hitler gaf de communisten de schuld
• Onder druk van de nazi's nam het parlement een machtigingswet aan: Hitler kreeg onbeperkte macht

Hitler heeft de volledige macht

• Verbood direct alle andere partijen
• Liet tegenstanders arresteren (zoals communisten en kritische journalisten)
• Bouwen van concentratiekampen 
• censuur en propaganda 
• Duitsland wordt daardoor een totalitaire staat: het denken en doen van burgers wordt volledig gecontroleerd door de staat. In dit geval: de nazi's

Vat samen:

Hoe gebruikte Hitler de crisis om aan de macht te komen?

1. Door zijn redenaarstalent slaagt hij erin om veel Duitsers te doen geloven dat alleen zijn partij (NSDAP), onder zijn leiding, Duitsland uit de nood kan helpen
2. Hij gebruikt de Rijksdagbrand om de communisten als de vijand af te schilderen, en ongelimiteerde bevoegdheden te krijgen (Machtigingswet)

Huiswerk

Lees 4.3.2 en 4.3.3

Maak opdracht 4 t/m 10

Je kunt nu met het huiswerk aan de slag, of met je inlevingsopdracht van de Ieperreis