Taalverzorging B

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Taalverzorging B

Programma

-Komende periode	10 min
-Herhalen basisprincipes spelling	5 min
-Meervoudsvorming en bijvoeglijke naamwoorden	10 min
-Zelfstandig werken	40 min

Leerdoelen

• Ik weet op welke manieren een meervoud van een zelfstandig naamwoord en hoe een bijvoeglijk naamwoord gevormd kunnen worden. 
• Ik kan het juiste meervoud van een zelfstandig naamwoord en de juiste vorm van een bijvoeglijk naamwoord maken. 
• Ik kan bijzonderheden met meervouden en bijvoeglijke naamwoorden uitleggen. 
• Ik kan zelf nieuwe voorbeelden vinden of bedenken van bijzonderheden met meervoudsvorming of bijvoeglijke naamwoorden. 

Komende periode

Welke drie basisprincipes van spelling hebben we vorige les Taalverzorging besproken?

Basisprincipes spelling

Uitspraak;

Gelijkvormigheid;

Herkomst;

Soms onvoorspelbaar;

Taalverzorging. 

Meervoudsvorming

Meervoud op -en --> soms extra medeklinker, soms verandering van medeklinker. 

Meervoud op -s --> klinker + spraakverwarring = '. Leenwoorden -s.

Meervoud -'en of -'s --> afkortingen.

Meervoud met trema --> met klemtoon, met extra e, met trema. Zonder klemtoon, zonder extra e, met trema. (melodie-melodieën VS bacterie-bacteriën). Woorden -ee met trema met extra e (idee-ideeën).

Twee meevoudsvormen --> groente/museum/band (betekenis).

Bijzondere meervoudsvormen --> korte klank wordt lange klank (dak-daken), klinker verandert (schoonheid-schoonheden), -eren (kind-kinderen), onregelmatig (koe-koeien en lende-lendenen). 

Bijvoeglijk naamwoord

Verbogen --> + e. De mooie auto. 

Onverbogen --> zonder e. De auto is mooi. 

Deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord --> het geslaagde feest. Schrijf je zo kort mogelijk, tenzij uitspraak belemmert wordt. (vergrote scherm - ontpitte kersen). 

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord --> eindigen op -en (ijzeren schaar, papieren vliegtuig) tenzij leenwoord uit Engels (plastic hoes, polyester shirt). 

Trappen van vergelijking:

Noteer het meervoud van "gat"

Noteer het meervoud van "kerstlied"

Noteer het meervoud van "paasei"

Noteer het meervoud van "ijsbeer"

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig.
Wat?	Taalverzorging, paragraaf B, opdracht 3 t/m 8.
Hoe?	Oefenboek blz 118-119. Handboek blz 176-179.
Hulp?	Docent.
Tijd?	Tot 12:50.
Uitkomst?	Je beheerst de leerdoelen.
Klaar?	Zie studiewijzer volgende les/week.

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Ik weet wat het belang is van goed spellen en op welke basisprincipes spellingregels zijn gebaseerd.

Ik kan herkennen op welk(e) basisprincipe(s) de spelling van een woord is gebaseerd.

Ik kan zelf nieuwe voorbeelden bedenken van bijzonderheden in de spelling en mijn mening over het gebruik van spelling beargumenteren. 

Ik kan uitleggen waarom woorden op een bepaalde manier worden gespeld.