H1 Werken aan geschiedenis

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

H1

Olympische Spelen

Werken aan geschiedenis

Opdracht 1

Herken/stel een historische vraag

Wat is een historische vraag?

1. Welke sporten maken momenteel deel uit van de Zomerspelen?

2. Hoe vaak worden de Olympische Spelen georganiseerd?

3. Wat symboliseren de vijf ringen van het olympisch logo?

4. Hoe worden atleten geselecteerd om deel te nemen aan de Olympische Spelen?

5. Hoe verliepen de eerste moderne Olympische Spelen in Athene in 1896 en waarom werden ze toen opnieuw in het leven geroepen?

6. Wat is het verschil tussen de Zomer- en Winterspelen?

7. Welke rol speelt duurzaamheid in de recente organisatie van de Spelen?

8. Hoeveel medailles heeft België gewonnen op de laatste Olympische Spelen?

Wat is een historische vraag?

1

2

3

4

5

6

7

8

Een goede historische vraag ...

• gaat over het verleden van de mens.
• is afgebakend in tijd.
• is afgebakend in ruimte.

Soorten historische vragen

1) Vragen over het verleden

2) Vragen over hoe het beeld van het verleden tot  stand komt

3) Vragen over de relatie tussen verleden en heden

a) Hoe weten historici welke sporten er tijdens de antieke Olympische Spelen werden beoefend?

b) Waarin verschillen de Olympische Spelen van nu met die van de klassieke oudheid?

c) Waarom werden de Olympische Spelen in de Oudheid georganiseerd?

Opdracht 2

Verklaar het belang van bronnen

Wat zijn bronnen?

Sporen / overblijfselen / resten die het mogelijk maken om (een deel van) het verleden te leren kennen. 

Wat is geschiedenis?

• Verleden = alles wat vroeger gebeurd is.
• Geschiedenis probeert het verleden te reconstrueren m.b.v. bronnen.

Wat is geschiedenis?

• Verleden = alles wat vroeger gebeurd is.
• Geschiedenis probeert het verleden te reconstrueren m.b.v. bronnen.

verleden

sporen

bronnen

geschiedenis

Soorten bronnen

• geschreven bronnen
• ongeschreven bronnen
• mondelinge bronnen

OF

• primaire bronnen 
• secundaire bronnen
  

geschreven bronnen

ongeschreven bronnen

geschreven bronnen

• brieven
• boeken
• wetteksten
• dagboeken
• kranten
• ...

ongeschreven bronnen

• gebouwen - monumenten
• wapens
• werktuigen
• menselijke en dierlijke resten
• fossielen
• kunstwerken
• ...

mondelinge bronnen

• speech
• interview
• getuigenis
• ...

Primaire bron (dateert uit de tijd van de gebeurtenis)

Secundaire bron (bron die later werd gemaakt over een gebeurtenis)

Historische bron

overblijfsel van het verleden dat bewaard is gebleven

Historisch werk

resultaat van wetenschappelijk onderzoek van historische bronnen

Opdracht 3

Denk kritisch na over bronnen om een historische vraag te beantwoorden

Historisch onderzoek

= het zoeken naar antwoorden op historische vragen 

door bronnen te bestuderen

Let op de bruikbaarheid en de betrouwbaarheid 

van bronnen!

Bruikbaarheid van bronnen

Bij het raadplegen van bronnen moeten we nagaan of de bron bruikbaar is!

Geeft de bron informatie die je helpt om de historische vraag op te lossen?

historische vraag:

Hoe zijn de Olympische Spelen ontstaan?

Betrouwbaarheid van bronnen

1. Wie is de maker van de bron?
   
2. Hoe is de maker aan zijn informatie gekomen? Heeft hij het van horen zeggen of was hij er zelf bij?
3. Is de maker van de bron partijdig of niet?
4. Wat is de bedoeling van de bron? Wil de maker alleen laten zien hoe het eraan toe ging of wil hij bijvoorbeeld jouw mening beïnvloeden?
5. Geeft de bron feiten of meningen weer?

historische vraag:

Hoe zijn de Olympische Spelen ontstaan?

Opdracht 4

Situeer bronnen in het historisch referentiekader (H2)

Opdracht 3

Situeer bronnen in het historisch referentiekader

Opdracht 3

Situeer bronnen in het historisch referentiekader

Opdracht 3

Situeer bronnen in het historisch referentiekader

Opdracht 5

Denk na over de relatie tussen verleden en heden

Mensen kijken naar het verleden vanuit hun eigen leven, ideeën en bedoelingen: beelden van het verleden kunnen erg verschillen.

Mensen verwijzen naar het verleden met een doel:

• om te ontspannen
• om sporen uit het verleden te verklaren
• om een trots groepsgevoel op te roepen
• om verandering te brengen
• om lessen uit het verleden te trekken
• ...

Mensen gebruiken het verleden als inspiratiebron, maar steeds worden ze beïnvloed door de gewoonten, waarden, behoeften ... van hun eigen tijd. Dat noemen we standplaatsgebondenheid.

H1: 

Wat moet ik kennen/kunnen na deze les?

- Ik ken de 3 kenmerken van een goede historische vraag.

- Ik ken de 3 soorten historische vragen

- Ik kan uitleggen wat het verschil is tussen verleden en geschiedenis.

- Ik kan uitleggen wat een bron is.

- Ik kan voorbeelden van bronnen geven: geschreven/ongeschreven/mondeling en primair/secundair.

- Ik kan het verschil uitleggen tussen een historische bron en een historisch werk.

- Ik herken wanneer een geschreven bron bewerkt is. 

- Ik weet dat bronnen soms meer/minder betrouwbaar en bruikbaar kunnen zijn.

- Ik kan verschillende redenen opsommen waarom mensen naar het verleden verwijzen.

- Ik kan met een voorbeeld uitleggen wat standplaatsgebondenheid is.