Th 7 Les 3: §3 en 4 Samenleven

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Samenleven?

§7.3 en 7.4 Relaties

Lesplanning

§7.3 Samenleven

- 3 vormen symbiose: mutualisme commensalisme parasitisme

§7.4 Andere relaties

- predator-prooirelatie

- concurrentie

- facilitering

Symbiose (samenlevingsrelatie)

mutualisme: gastheer en gast hebben voordeel.

commensalisme: gastheer heeft geen nadeel of voordeel. De gast heeft voordeel.

parasitisme: gastheer heeft nadeel, gast heeft voordeel.

Symbiose?

Spoelwormen en maretakken zijn goede voorbeelden van parasitisme.

• Mug en mens niet, waarom niet?

• Waarom is predatie geen parasitisme?

Symbiose?

Spoelwormen en maretakken zijn goede voorbeelden van parasitisme.

Symbiose is een langdurig samenleven (afhankelijkheid). 

Voedselrelaties

Meest voorkomende relatie is voedselrelatie: A eet B eet C

• Voedselketen
• Voedselweb

Hierdoor ontstaat een predator-prooirelatie, vorm van dynamisch evenwicht (biologisch evenwicht)

Voedselrelaties

Predator-prooirelatie:

Prooi en predator zijn 'in evenwicht'. 

Weinig prooi > minder predators

Veel prooi > meer predators

Houden elkaar in evenwicht!

Dynamisch evenwicht

 (Goed werkende) Interactie tussen voedsel en consument.

Hierdoor 'beheert de natuur zichzelf'.

Natuurlijke selectie speelt hier een rol: survival-of-the-fittest.

Oefenen

Vragen om relaties mee te oefenen:

§7.4  vraag 35, 36, 38-44, 46, 47, 48 en 50

Maak wel eerst vragen §7.3 af:

§7.3 vraag 29, 31, 32, 33 en 34

Mens en mobiele telefoon, technische symbiose.