Par. 4 (3) Succes van de Republiek de verdienste van haar burgers?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

HC Steden en burgers in de Lage Landen 
1050-1700

Paragraaf 4:

Succes van de Republiek de verdienste van haar burgers?

Leerdoelen paragraaf 4:

1. Je kunt uitleggen hoe regenten de macht krijgen in de Republiek.

2. Je kunt uitleggen hoe het bestuur van regenten eruit zag en wat voor beleid ze voerden.

3. Je kunt uitleggen hoe de Republiek een tijdlang de wereldhandel kon beheersen.

4. Je kunt uitleggen hoe er uiteindelijk een einde kwam aan de hoogstaande economische positie van de Republiek.

Kenmerkende Aspecten:

23: Het streven van vorsten naar absolute macht.

24: De bijzondere laats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek.

25: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.

Economische achteruitgang na 1648

Republiek was het grootste deel van 17e eeuw welvarender dan de meeste Europese landen

Oorzaken van de relatieve economische achteruitgang:

• Rond 1660 waren de binnenlandse problemen van Engeland en Frankrijk opgelost >> meer handel drijven >> mercantilisme >> Republiek verkoopt minder.
• Oorlogen met Engeland en Frankrijk + handelsbeperkingen >> staatsschuld loopt op.

Economische achteruitgang na 1648

Gevolgen van de relatieve economische achteruitgang:

• Winstgevendheid van handel en nijverheid nemen sterk af. 
  >> werkloosheid en ontstedelijking in Holland en Zeeland.
• Republiek raakt leidende positie kwijt aan Engeland. 
  >> Londen wordt de nieuwe stapelmarkt van Europa + centrum van handel en bankwezen.

De Republiek is misschien niet meer zo welvarend, maar nog steeds een belangrijke handelsstaat!

Oligarchisering

Regenten hadden natuurlijk te maken met de achteruitgang van de economie:

• Trokken zich terug uit de handel
• Gingen geld lenen aan buitenlandse ondernemers en machthebbers >> economische en politieke macht veilig stellen.

Om meer greep te krijgen op de macht zorgden zij dat functies steeds onder een kleiner aantal regenten werd verdeeld >> oligarchisering.

Opdracht

• Lees de tekst van bladzijde 49 door. 

1.  Geef aan wat Oranjegezinden en Staatsgezinden zijn, wat zij willen bereiken en welke groeperingen/klassen uit de samenleving zich daarbij aansloten.
2. Wat is de 'ware vrijheid' en hoe is die te bereiken?
3. Wat is de reden waarom de stadhouders zoveel mensen van het Gemeen achter zich hadden staan?
4. (Lees blauw vak op blz. 48) Waarom betekende het Rampjaar het einde van de Gouden Eeuw? 

Aan het werk

Basisvragen (blz. 66): 28 t/m 39

Korte opdrachten (W37 - blz. 59): 10 t/m 15

W-opdrachten (blz. 50+): W18 t/m W21 + W34 + W35