4.3 De paus en de kruistochten (1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Wat wordt bedoeld met de investituur

1. Het geven van de symbolen die bij het ambt van de bisschop horen: mijter, staf, ring
2. Het bevestigen van de geestelijke macht van de bisschop
3. Het benoemen van een nieuwe bisschop
4. Het geven van de symbolen van de wereldlijke macht aan de keizer: scepter en kroon

Bij de tweezwaardenleer gaf god de geestelijke macht aan de Paus en de wereldlijke macht aan de koningen.

1) Leg uit waarom men in het Byzantijnse rijk hier tegen was
2) Leg uit waarom de middeleeuwse Europese koningen hier tegen waren.

In wie zijn voordeel pakt de Investituurstrijd uit?

1. De keizer
2. De paus

Hoe noemen we de breuk die ontstond tussen de westelijke kerk en de oostelijke kerk?

1. Reformatie
2. Schisma
3. Splijtzwam
4. Renaissance

Kort samengevat:

•  Tweezwaardenleer; god had zijn plaatsvervangers op aarde twee zwaarden gegeven: een zwaard voor de wereldlijke macht aan de koningen en een zwaar voor de geestelijke macht aan de paus. Middeleeuwse koningen waren het niet eens met deze verdeling, zij wilden zeggenschap over de kerk op hun eigen grondgebied.

• Ook het Byzantijnse rijk was het oneens met deze verdeling, zij waren van mening dat in de begin tijd van het christendom ook geen paus was, dus dat ze prima zonder konden. De splitsing noemen we het schisma.
  

• De keizer van het Heilige Roomse rijk benoemde zelf bisschoppen op zijn eigen land en maakte hen meteen leenheer. Zo waren ze trouw aan hem en kon hij het land toe-eigenen als de bisschop stierf. De paus was woedend het benoemen van bisschoppen en het toepassen van de investituur was zijn taak. Hij stopt de keizer in de kerkelijke ban.

• Zo begon de Investituurstrijd tussen de keizer en de paus. Die uiteindelijk eindigde in een compromis in het voordeel van de paus; hij mocht voortaan de bisschop benoemen en de investituur toepassen en de koning mocht een scepter overhandigen als onderdeel van de wereldlijke macht.
  

Oorzaken eerste kruistocht

1) Het Byzantijnse rijk wordt bedreigt door oprukkende Turkse stammen. De Byzantijnse keizer vraagt paus Urbanus II om hulp.

2) Urbanus II ziet hierin een kans om de oostelijke en westelijke kerk weer te herenigen.

3) De paus wilde dat het vechten tussen de Europese koningen zou stoppen en een gemeenschappelijke vijand zou hierbij helpen

Was het motief voor de eerste kruistocht politiek of religieus

1. Politiek
2. Religieus

Motieven om mee te doen

Voor koningen/edelen:

1. Kans om in midden oosten land te verwerven

Voor het gemeen:

1. Een 'volledige aflaat'
2. Kans op een nieuw bestaan; rijkdom, land, etc.

Eerste kruistocht:

4500 ridders

25.000 voetvolk

40.000 pelgrims

15.000 vrouwen

15.000 van de ruim 70.000 halen Palestina

Was er bij kruistocht sprake van een georganiseerde tocht of niet?

1. Ja, het stond onder direct leiding van koningen/edelen
2. Nee, de groep was grotendeels ongeorganiseerd

Derde kruistocht

• Islamitische geestelijken drongen aan op een jihad tegen de kruisvaarders > 1187 veroverd de islamitische generaal Saladin Jeruzalem
  

• De paus roept de Franse koning, de Duitse keizer en de Engelse koning op om Jeruzalem terug te veroveren.
  

• Duitse keizer verdrinkt, Franse koning vertrekt vrijwel meteen weer, Engelse koning vecht door maar weet Saladin niet te verslaan.

Lees de brief hiernaast.

Was het motief van Richard Leeuwenhart (koning Engeland) politiek of religieus gemotiveerd. Waaruit blijkt dit?

Overige kruistochten

1)  Reconquista; kruistocht in Spanje tegen de islamitische aanwezigheid daar.

2) Kruistocht door de Deense en Zweedse koning tegen volken in noordoost Europa die nog niet naar het christendom waren bekeerd.

3) Kruistocht tegen de katharen (een christelijke stroming die het belang van kerken niet inziet).

4) Tijdens elk van de bovengenoemde kruistochten en de vier kruistochten naar het Midden-Oosten werden gedurende de reis Joden opgejaagd vervolgt en vermoord (religieus motief: om de moord op Jezus / economisch motief: ze zouden te weinig bijdragen aan de kruistochten)

Bedenk een cultureel gevolg van de kruistochten.

Economische culture gevolgen

1) Tegenstelling tussen moslims en christenen groter dan ooit

2) Kloof tussen de oosterse en de westerse kerk was nu dieper dan ooit.

3) Door kruisvaardersstaten vond er weer culturele en wetenschappelijke uitwisseling plaats:

> Numeriek stelsel

> Wiskunde

> Arabische medische kennis

> Oude Griekse filosofische teksten.

Verklaar aan de hand van paragraaf 3.3 (blz 69) wat de rol van islamieten was bij de herontdekking van de Griekse filosofen

Homework

Lezen: 86

Maken: 2, 3