6.1 Over zeeën en oceanen

• geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Tijdvak 6: Tijd van regenten en vorsten

Welvaart in de Republiek

EEN HANDELAAR ALS VORST

- Mattheus van de Broucke (1620-1685)

- Van krantenjongen naar miljonair analogie VS

- Van hardwerkende jongen in Brazilië via succesvol koopman en bestuurder in Azië, tot burgemeester in de Republiek

- kenmerkende aspecten 24 en 25

6.1 Over zeeën en oceanen

Graanhandel met Oostzeegebied:  Moedernegotie 

• Veel zuivelproducten, koeien op slechte grond
  

• Oplossing: graan import uit Oostzeegebied; export zuivelproducten

• Graanhandel met Oostzeegebied = moedernegotie 

Gdansk: De stad werd beïnvloed door de Hollandse handelaren. 

Wat valt je op aan deze cijfers?

Specialisatie

• Boeren in de zeegewesten: Handelsgewassen voor nijverheid (hop, vlas, meekrap) of tuinbouw.
  

• Boeren in de landgewesten: 
  

       Veel huisnijverheid.

• Graan doorvoeren naar andere delen van Europa
  

De moedernegotie maakte commerciële en gespecialiseerde landbouw in de Republiek mogelijk. Leg dit uit!

Antwerpen

• 1568-1648: Tachtigjarige oorlog (Nederlandse Opstand)

• Oorlog is niet altijd slecht voor de handel

• Haven van Antwerpen werd afgesloten: handelschepen wijken uit naar Amsterdam

Val van antwerpen

Gevolgen:

- Veel immigranten naar Amsterdam

- Handelscontacten : handel van Antwerpen naar Amsterdam

- Nijverheid neemt toe

- In Amsterdam handel in luxeproducten

Waarom zou je de overgave van Antwerpen in 1585 kunnen beschouwen als het begin van de Gouden Eeuw in de Republiek?

Stapelmarkt

Amsterdam

stapelmarkt

Pakhuizen

Goederen werden opgeslagen om daarna verkocht te worden (stapelmarkt)

De Stapelmarkt zorgt voor welvaart

Het paleis op de Dam was het stadhuis van Amsterdam in de Gouden eeuw. 

Dit is de waag. Hier werden goederen gewogen. 

Mensen van over de héle wereld kwamen naar Amsterdam om te handelen.

Handelscompagnieën

• gefinancierd door kooplieden:
• handel met Azië: (specerijen, zijde) winstgevend
• Cornelis de Houtman belangrijk:
• ontdekt de zeeroute naar Azië (1595-97) >
• meerdere compagnieën opgericht >
• concurrentie >
• VOC opgericht  (1602) door:
• Staten-Generaal (Van Oldebarnevelt)
• belangrijk: 
• - monopolierecht op de handel met Azië
• - recht om oorlog te voeren
• - kaperbrieven

monument gebroeders 

De Houtman in Gouda

DE EERSTE

SCHIPVAART

- De Houtman 1595

- kleine expeditie

- De cost gaet voor de baet uyt

- nieuwe compagnieën

RAADSPENSIONARIS

- grondlegger van de VOC

- motieven?

- modern bedrijf!

Hollandse kooplieden

•  Handelskapitalisme
•  Oprichting V.O.C. (1602)
• - Eerste aandelen
• - Economisch monopolie
• - Politieke en militaire bevoegdheden

WIC (1621 - 1792)

• West-Indische Compagnie >
• monopolie op handel met:
• Amerika en West-Afrika 


• Kaapvaart (o.a. Zilvervloot, 1628) 
• Slavenhandel
• door de VOC en WIC:
• begin wereldeconomie

Driehoekshandel

0

www.npostart.nl