Klas 2 Spelling 4.5 2-2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Spelling 4.5

vmbo 2

2-2

Programma

• Absentie (5 min)
• Uitleg Talent online 
• Instructie:  Spelling 4.5  afronden
• Zelfstandig werken  (20 min)
• Evaluatie (5 min)
  
• Afsluiting (5 min)

• Je kunt een bijvoeglijk naamwoord
   spellen dat van een voltooid deelwoord is gemaakt.
• Je weet wanneer je in een samenstelling een tussen-s of tussen-n moet schrijven.

sterke werkwoorden

Sterk om van klank te veranderen in de verleden tijd.

eten -aten-gegeten

springen-sprong-gesprongen

vliegen-vlogen-gevlogen

snijden-sneden-gesneden

Welke uitgang?

Kijk naar verleden tijd MV. Je hoort dan een -t of -d

zwakke werkwoorden

In de verleden tijd uitgang (stam) op te(n) of de(n)

T eX KoSCHiP

Ja-> te(n)

Nee-> de(n)

Voltooid deelwoord

Begint vaak met ver, be, ge, her, ont

Gaat samen met de persoonsvorm hebben, zijn of worden.

Voorbeeld

Wij hebben gisteren uitgeslapen.

De leerlingen hebben hard gewerkt.

Door het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden langer te maken hoor je of het een -d of -t krijgt of gebruik T eX KoSCHiP

Even oefenen

1. Het vliegtuig is veilig geland. Het ............. vliegtuig.
2. Het deeg wordt gekneed. Het........... deeg.
   
3. De plantjes worden gepoot. De gepote plantjes
4. Het kind werd gered. Het ............ kind.
   
5. De jongen is gevallen. De............. jongen.
6. De bejaarde is geschrokken. De...............bejaarde.

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord eindigt bijna altijd op een -e.

• de mooie koe
  
• het dikke varken
• het mooie meisje

Uitzonderingen:

Geen -e als het zelfstandig naamwoord een het-woord is en er 'een' voor staat. 

• het lieve meisje - een lief meisje
• de leuke jongen - een leuke jongen
• de mooie tuin - een mooie tuin

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

• Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden bijvoeglijk gebruikt  maak je door er -e achter te schrijven. Pas eventueel nog andere letters aan voor de spellingsregels.

Bijvoorbeeld:

vergroot – de vergrote foto

opzetten – de opgezette vos

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

De standaardregel is dat het voltooid deelwoord verlengd wordt met een extra e

Maar let goed op!! Je schrijft een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord zo kort mogelijk!

1- Een voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruikt, heeft altijd één t of één d !

Het vliegtuig landde veilig. Het gelande vliegtuig.

Hij verlootte de cadeaus. De verlote cadeaus.

2- In een open lettergreep komen nooit twee klinkers.

Het deeg wordt gekneed. Het geknede deeg.

De plantjes worden gepoot. De gepote plantjes

Soms gebruik je dan een tussen-s, tussen-n of een streepje.

Je schrijft:

• Een tussen-n: als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is met een meervoud op

-en: fietsenhok, kersentaart, pannenkoek.

Zie Talent online Animatie: Voltooid deelwoord als BN

3- Na een korte klinker verdubbelen we de volgende medeklinker.

De tuin wordt netjes omgespit. De omgespitte tuin.

Het kind werd gered. Het geredde kind.

4- Bij sterke werkwoorden zijn voltooid deelwoord en bijvoeglijk naamwoord hetzelfde

De jongen is gevallen. De gevallen jongen.

De bejaarde is geschrokken. De geschrokken bejaarde.

Samenstelling met tussen-s en tussen-n

Een combinatie van meerdere woorden noemen we ook wel samenstelling.

fietsenhok

schooltoneel

bedrijfsfeest

Vaak staan er tussen de woorden tussenletters.

Samenstelling met tussen-s en tussen-n

Geen tussen-n als:

- het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is met een meervoud op zowel -s als -en:

secondewijzer (secondes/seconden), vitaminegebrek (vitamines, vitaminen).

- het eerste deel geen meervoud heeft: tarwe + meel = tarwemeel.

- het eerste deel uniek is: zonnebloem, maneschijn.

- het eerste deel geen zelfstandig naamwoord is: medeleerling, reuzefijn.

Hoofdstuk 4 Goedkoop, Spelling 4.5

• Maak opdracht 8 t/m 11
• Ga nu naar Test jezelf en maak alle opdrachten bij de lesdoelen

Voor snelle werkers:

• Maak oefentoets

Hulp: leerstof 

Vragen stellen via de chat of handje opsteken

Digitaal lesmateriaal

1. Log in bij Magister
   
2. Ga naar 'Leermiddelen' -Nederlands-Talent
   
3. Klik op 'Talent'
   
4. Magister-Voortgezet onderwijs van Amsterdam
   
5. Je zit nu in Talent online

Een tussen-s als:

- je die hoort: jongensboek, onderzoeksrapport.

Let op: als het tweede deel met een s begint, moet je de tussen-s ook schrijven: damessjaal.

• Een streepje: als het eerste deel een cijfer of een afkorting is: A4-papier, wc-bril.