paragraaf 6.3 en 6.4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

paragraaf 6.3 en 6.4

Leerdoelen

6.3.1 Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen noemen.

6.3.2 Je kunt de kenmerken van biologische bestrijding noemen.

6.3.3 Je kunt uitleggen hoe je gewassen op een duurzame manier kunt verbouwen.

6.4.1 Je kunt de belangrijkste energiebronnen noemen met hun voordelen en nadelen.

Gangbare landbouw

In de gangbare landbouw 

veel dieren bij elkaar gehouden (intensieve veehouderij) 

veel dezelfde gewassen bij elkaar geteeld (monocultuur). 

Voordelen en nadelen intensieve landbouw

Voordelen bij dieren: minder werk, grotere opbrengsten

Nadelen: grotere kans op ziektes (vogelgriep) mestproblematiek

Voordelen bij planten: makkelijker het land te bewerken dus minder werk, grotere opbrengsten

Nadelen bij planten: grotere kans op plagen, inzet van pesticiden

Pesticiden

Niet-selectief: vele insecten wordt gedood, niet alleen die de plaag veroorzaken.

Selectief: slechts een soort insect wordt gedood. Deze middelen zijn heel duur maar beter voor het milieu

resistentie

De meeste pesticiden worden slecht of niet afgebroken door reducenten. Ze blijven lang in het milieu aanwezig.

Veel organismen (insecten) worden resistent tegen het gif.

Je moet meer pesticide gebruiken of een sterkere soort.

biologisch bestrijden:

• door natuurlijke vijanden

• door het lokken van de schadelijke insecten

• door vruchtwisseling

biologische landbouw 

• Er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest gebruikt en dieren lopen zo veel mogelijk los.

• Ziekten en plagen niet met gif maar biologisch met natuurlijke vijanden van de plaagziektes.

• De gewassen worden verbouwd op kleine stukken grond waar vruchtwisseling wordt toegepast.

• Er wordt gebruikgemaakt van groenbemesting.

Kringloopbouw

alle grondstoffen en eindproducten hergebruikt in een kringloop

Precisielandbouw

Bij precisielandbouw gebruiken de boeren speciale meetapparatuur. Hiermee kunnen ze precies zien welk stuk van de akker mineralen, bestrijdingsmiddelen of water nodig heeft.

- geen overbemesting

- zuinig met water

- weinig pesticiden

- kosten besparend

Verticale landbouw

 Voedsel worden geproduceerd in de stad. Dit heet verticale landbouw. De ruimte waar de planten groeien, wordt goed afgesloten van de buitenlucht. 

Zo worden ziekten en plagen voorkomen.

Voordeel: weinig transportkosten 

Energie

fossiele brandstoffen

Aardgas,

Steenkolen

Olie

Nadelen: raken op, bij verbranding komt koolstofdioxide vrij wat een broeikasgas is. Versterkt broeikaseffect. Fijnstof en smog.

Kernenergie

Voor kernenergie heb je uranium nodig, daarvan weinig te vinden op onze planeet.

Voordeel: er ontstaat geen luchtverontreiniging en er komt ook geen koolstofdioxide vrij. Wel waterdamp (koeltorens)

Nadeel: Er ontstaat wel radioactief afval dat tienduizenden jarenschadelijk is voor mens en natuur. 

Duurzame energie

Groene energie

windenergie, waterkracht, zonne-energie, aardwarmte

(biomassa)

Nadelen: vaak afhankelijk van weeromstandigheden.

Duur om te bouwen en te onderhouden

Volgende week

Klimaatverandering oorzaak en gevolgen

Verschillende soorten afval.

Onze lucht, water en bodem