Vpl 2A deel 2 tracheostoma

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Tracheacanule verzorgen deel 2

VPTT op 13-5-25 

Vpl 2B

                                    Leerdoelen

Aan het eind van de les kan de student:

• Benoemen het verschil tussen een tracheotomie en een tracheostoma
• Minimaal twee aandachtspunten benoemen bij het verzorgen van een tracheacanule
• Aangeven zich bekwaam te voelen m.b.t. het verzorgen van een tracheacanule

Wat is een tracheotomie?

1. Opening in de luchtpijp naar de hals
2. Opening tussen slokdarm en luchtpijp
3. Stoma van de luchtpijp

Wat is een tracheostoma?

1. een stoma in de slokdarm
2. een stoma in de luchtpijp
3. een stoma in de luchtpijp en slokdarm

Tracheostoma

Spreekdopje

Wat is een reden om een tracheotomie te plaatsen?

1. Dreigende afsluiting van de luchtpijp
2. Langdurige beademing
3. Verlamming van slik- en ademhalingsspieren
4. A,B en C

Gecuffte canule

Ballonnetje aan de canule

Waarom? wondvocht, speeksel, sputum en voedsel niet in de luchtpijp komen 

De kans op een longontsteking bij een zorgvrager met een tracheostoma is groter dan bij zorgvrager zonder tracheostoma

1. Waar
2. Niet waar

Waarom? 

lucht verwarmd en gefilterd door de neus.

Filter die dit overneemt, moet 1x per dag vervangen worden.

Filter voor bevochtigen en verwarmen lucht

https://www.youtube.com/watch?v=KPhS1EcX1KM 

Overige materialen

Zuurstof

Uitzuigen

Wat valt jullie op aan stem van mensen met tracheostoma 

spreken

 2 soorten kunstmatige openingen in de luchtpijp (trachea)

• Tracheotomie: Een tijdelijke opening in de luchtpijp.

Na een operatie, trauma, obstructie in de luchtwegen (tumor), langdurige beademing, zwelling door bestraling

• Tracheostoma: Is blijvend -> De luchtpijp is eindstandig in de huid gehecht nadat het strottenhoofd is weggenomen (laryngectomie)

Na een tumor op of nabij de stembanden, strottenhoofdkanker, kanker van het hoofd/hals gebied

Tracheostoma (eindstandig)

BLIJVEND

Tracheotomie (niet - eindstandig) 

Tracheotomie

Openen van de trachea via de hals

reversibel

Dreigende verstikking doordat de larynx dicht zit

Langdurige beademing

Farynx en larynx zijn nog intact

 

Tracheostoma (eindstandige tracheotomie)

Blijvende verbinding in de hals doordat de trachea in de huid van de hals wordt gehecht

irreversibel

Na een laryngectomie, bijv. bij strottenhoofdkanker

Geen stembanden meer doordat de larynx is verwijderd epiglottis en stembanden onderdeel van larynx, door uitgeademde lucht worden de stembanden in trilling gebracht)

Tracheostoma

• Blijvend
• Kan niet dichtklappen
• Soms canule
• Geen stembanden

Tracheotomie

• Tijdelijk
• Kan dichtklappen
• Altijd canule
• Heeft stembanden

Attitude

Trachetomie/-stoma  is zeer ingrijpend! 

• Angst
• Onzekerheid
• Schaamte
• Verdriet en boosheid

Aandachtspunten

• Huid
• Canule
• Bronchiaal sputum
• Aspiratie/ voeding
• Infectie 

Huid

• Irritatie van de huid rond de stoma -> goede huidverzorging.
  
• Metalinekompressen rond de canule -> voorkomen groei van wild vlees rond de stomarand.
  
• Korstvorming rond de opening -> deppend verwijderen met gazen gedrenkt in zoete olie.
  

Canule

• Hoge druk cuff -> decubitus tracheawand . Cuff  2 a 3 maal per dag controleren

• Verstopte canule door de verhoogde slijmproductie -> tracheacanule regelmatig reinigen en het slijm uit de canule zuigt.

Bronchiaal sputum

• Hoesten/ meer slijm -> lucht is niet verwarmd, gereinigd en bevochtigd door de mond-, neus-, en keelholte. Daardoor wordt het slijmvlies van de trachea geprikkeld

• Slijm is taaier -> druppelen met NaCl 0,9 % (om de 4 uur) 

Aspiratie/ voeding

• Aspiratie kan optreden, doordat er nog een verbinding is met de keelholte-> risico bij een niet goed opgeblazen cuff
• Voordat de zorgvrager voeding krijgt met een cuff- drukmeter controleren of er voldoende lucht in de cuff aanwezig is.  

Infectie

• Korst- en slijmvorming verhogen de kans op infectie
• Luchtwegen worden niet vanzelf gereinigd bij een blijvend stoma->  regelmatig uitzuigen van slijm is een aandachtspunt!