Spreekwoorden en uitdrukkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Spreekwoorden & gezegdes

Verschil spreekwoorden en uitdrukkingen

Spreekwoord

Een spreekwoord is onveranderlijk. Je gebruikt dus altijd dezelfde woorden in dezelfde volgorde. Een spreekwoord is bovendien altijd een mededeling, geen vraag. Het werkwoord (de persoonsvorm) staat in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is). Meestal is een spreekwoord een algemene levenswijsheid: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: ‘Na regen komt zonneschijn’, ‘Boontje komt om zijn loontje’ en ‘Oost west, thuis best.’

Gezegde

Vaste reeks woorden met een vaste betekenis

Voorbeeld: `Een voorbeeld van een gezegde is 'met hart en ziel'.`

Welk spreekwoord? 

Welk spreekwoord? 

Je wilt toch weten wat voor vlees je in de.....

1. kist hebt
2. kuip hebt
3. tas hebt
4. kast hebt

Slapen als een..

1. marmot
2. vos
3. beer
4. neushoorn

Zo arm als een..

1. rat
2. luis
3. dode muis
4. kerkrat

Dweilen met de kraan open.

Betekenis?

1. Werk verrichten zonder succes.
2. Het niet meer zien zitten.
3. Altijd maar bezig zijn.

Twee handen op één..

1. buik
2. schouder
3. pruik
4. tafel

Spreekwoord:

Een ....... op iemand hebben.

1. Dagje
2. Hartje
3. Oogje
4. Crush

Wat betekent dit spreekwoord?

1. Je kan goed blaffen.
2. je laat je boterham met kaas niet afpakken
3. Je kan goed voor jezelf opkomen.
4. Je houdt van kaas.

Wat zijn spreekwoorden? 

Sleep hierheen! 

Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens.

De duurzame energie.

Voorkomen is beter dan genezen

Een luchtje scheppen

Wie A zegt, moet ook B zeggen.

Jij hebt ook echt een gat in je hand!

uitdrukking

spreekwoord

Als je ergens aan begonnen bent, dan moet je dat ook afmaken.

Niet met geld om kunnen gaan.

sleep het plaatje naar het juiste spreekwoord

Achter de wolken schijnt zonneschijn

Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in

De appel valt niet ver van de boom

Een kat in het nauw maakt rare sprongen

Opdracht:

1. Kies 10 spreekwoorden/uitdrukkingen uit van de lijst.
2. Maak een goede zin met het spreekwoord/uitdrukkingen.
3. Schrijf een stukje over de herkomst van het spreekwoord/uitdrukkingen. 

Dit is een lesopdracht. Deze opdracht geef ik niet als huiswerk mee.

Waar kan ik infomatie vinden? 

1. https://spreekwoorden.nl
2. https://www.scientias.nl/komen-spreekwoorden-vandaan/
3. https://schrijvenonline.org/dossier/herkomst-van-spreekwoorden-en-gezegden
4. https://isgeschiedenis.nl/rubrieken/historische-uitdrukkingen
5. https://onzetaal.nl/taaladvies/thematisch/uitdrukkingen-en-spreekwoorden/

Waarom moeten we dit leren? 

Spreekwoorden en gezegden zitten in ons dagelijks taalgebruik ingebakken!

Volgende week dinsdag krijg je hier een toets over. Deze toets is onderdeel van het woordendossier. 

Wat lever je in?

• In totaal 10 spreekwoorden en/of uitdrukkingen
• Foto  waarop het spreekwoord/ de uitdrukking wordt uitgebeeld 


• Een uitleg van de betekenis van het spreekwoord/gezegde
• 1 juiste zin met het spreekwoord/uitdrukking (in tekst of film)


• De herkomst van het spreekwoord/uitdrukking wordt uitgelegd door een stukje geschreven tekst.