Natuurkunde

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Herhaling

Hoofdstuk 11 en 13

oefenen

Zet de soorten stralingen in goede volgorde
1 = kleinste golflengte   6 = grootste golflengte 

4

6

1

3

2

5

zichtbaar licht

ultraviolet

infrarood

radiogolven

gammastraling

röntgenstraling

Welke heeft een hogere temperatuur?

1. Rode reus
2. Witte dwerg

Waaruit bestaat de zon?

1. koolstof en helium
2. waterstof en koolstof
3. waterstof, koolstof en helium
4. waterstof en helium

Welke kleur licht heeft de grootste golflengte?

1. Geel
2. Rood
3. Blauw
4. Allemaal even groot

Combineer

continu spectrum

emissiespectrum

absorptiecentrum

De buiging is hier maximaal ->

1. Niet waar
2. Waar

In het scherm van een Qled-tv valt violet licht afkomstig uit leds op een laagje met quantumdots. Quantum-dots zijn kleine bolletjes met afmetingen variërend van 1 tot 20 nm, gemaakt van een speciaal materiaal. In figuur 1 staat een artist’s impression van één quantum-dot (opgebouwd uit atomen). De quantum-dots absorberen het violette licht waarmee ze bestraald worden en zenden daarna zelf licht uit met een andere kleur dan violet. Voor de werking van een Qled-tv zijn quantumdots nodig die blauw, groen of rood licht uitzenden. De kleur van het uitgezonden licht hangt af van de grootte van de quantum-dot. Zie figuur 2. De quantum-dots in een Qled-tv worden met violet licht bestraald. 
Leg uit waarom er gekozen is voor violet licht in plaats van een andere kleur uit het zichtbare spectrum. 

Leg uit waarom er gekozen is voor violet licht in plaats van een andere kleur uit het zichtbare spectrum.

In een elektrisch apparaat zitten onderdelen zoals weerstanden en diodes. Vroeger werden die onderdelen op een kunststof plaat met koperen geleiders bevestigd. Zo’n plaat wordt een printplaat genoemd. Zie figuur 1.

Tegenwoordig worden printplaten vaak vervangen door ‘integrated circuits’ (IC’s). Zie figuur 2. In een IC zijn met behulp van licht microscopisch kleine patronen gemaakt. Deze patronen werken hetzelfde als onderdelen en geleiders op een printplaat, maar een IC is veel kleiner.

IC’s worden met meerdere tegelijk gemaakt door een ronde plaat te ‘belichten’. Zie figuur 3. Dit proces heet lithografie. De IC’s worden daarna uit deze plaat gesneden. Voor het belichten wordt een stralingsbron gebruikt met een golflengte van 193 nm.

Tot welk deel van het elektromagnetisch spectrum behoort deze straling?

1. Gammastraling
2. Röntgenstraling
3. UV-straling
4. Zichtbaar licht

Een interstellaire wolk is een groot gebied in het heelal, van vele tientallen lichtjaren in omvang, dat zeer ijl gas bevat. Dit gas bestaat voor het grootste deel uit atomair waterstof. Onder bepaalde omstandigheden kan een interstellaire wolk zelf licht uitzenden. De wolk wordt dan een emissienevel genoemd. Figuur 1 is een foto van zo'n nevel, de Adelaarsnevel. In een emissienevel wordt
voortdurend waterstof geïoniseerd, waarna de
protonen en elektronen weer recombineren tot
atomen. Hierbij wordt zichtbaar licht uitgezonden.
De lijnen van het waterstofspectrum zijn altijd
terug te vinden in het spectrum van een
emissienevel. Eén van de waterstoflijnen overheerst
 in het zichtbare spectrum, namelijk de lijn met een
 golflengte van 656,28 nm. Emissienevels hebben
 daardoor vaak een karakteristieke rode kleur.

Bereken, uitgaande van de gegeven golflengte, de fotonenergie in eV van de overheersende waterstoflijn in het spectrum van een emissienevel.

Bereken, uitgaande van de gegeven golflengte, de fotonenergie in eV van de overheersende waterstoflijn in het spectrum van een emissienevel.

Toon met behulp van de formule voor de energie van het waterstofatoom aan dat deze lijn hoort bij de overgang tussen de eerste en tweede aangeslagen toestand van waterstof. (Ef = 1,889s eV)

Geef aan of het een overgang is van de eerste naar de tweede aangeslagen toestand of andersom.