Les 2 - H4 spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Deze les

• Herhaling: woorden korter schrijven
• Uitleg: koppelteken en weglatingsstreepje (opdracht 5) 
• Uitleg: wat doe je met alle theorie, afkortingen en woorden in deze paragraaf?  
• Maken: opdracht 5 en 6

Wat is de term voor afkortingen zoals Wajong, pin en havo?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Hoe schrijf je 'eerste hulp bij ongelukken' verkort?

Hoe noem je een afkorting zoals EHBO?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat betekent de verkorting horeca?

Woorden korter schrijven

• Afkorting: met punten, uitgesproken als het oorspronkelijke woord. (o.a.)
• Letterwoord: bestaat uit de eerste letter(s) van een naam of woordgroep, uitgesproken als een woord. (pin)
• Initiaalwoord: bestaat uit de eerste letter(s) van een naam of woordgroep, uitgesproken als losse letters. (btw)
• Verkorting: bestaat uit een of meer (delen van) lettergrepen, uitgesproken als een woord. (horeca)
• Symbool: afgesproken notaties voor wetenschappelijke begrippen, eenheden of valuta, uitgesproken als waar het voor staat. (GB)

Het koppelteken

Hoe noem je zo'n persoon?

1. oud-ijzerhandelaar
2. oudijzerhandelaar
3. oudijzer-handelaar
4. oud-ijzer handelaar

Het koppelteken

• gebruik je in samenstellingen met letters, cijfers en afkortingen: uv-licht, maar let op! Je krijgt geen koppelteken bij letterwoorden en verkortingen (die je dus uitspreekt als een woord)
• gebruik je vaak in Aardrijkskundige namen: Saudi-Arabië
• gebruik je bij klinkerbotsing: zo-even, zee-egel, auto-ongeluk
• gebruik je bij enkele voorvoegsels, zoals ex-... en oud-...: oud-minister
• gebruik je bij twee gelijkwaardige elementen: pianiste-componiste

Het weglatingsstreepje

Het weglatingsstreepje

Liggend streepje in een woordgroep op de plaats waar door samentrekking een deel van een samenstelling wordt weggelaten. 

Landbouw en tuinbouw = land- en tuinbouw

Voordelen en nadelen = voor- en nadelen

Dagvlinders en nachtvlinders = dag- en nachtvlinders

Hoe leer je deze paragraaf?

•  Maak een lijst met alle afkortingen + betekenis uit deze paragraaf (theorie + opdrachten). Orden deze in de vijf categorieën: afkorting, letterwoord, initiaalwoord, verkorting, symbool.
• Maak een lijst met de woorden die je verkeerd schreef bij het maken van de opdrachten: opdracht 3, opdracht 4, opdracht 6. 
• Net als bij woordenschat, kun je deze woorden dus echt leren. 

Aan de slag

• Maak een woordenlijst/afkortingenlijst als je dat fijn vindt. 
• Maak van hoofdstuk 4 spelling opdracht 5 en 6. 
• Morgen: aandacht voor werkwoordspelling (groot onderdeel van de toets)