D2BTh4 B1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3

Bloedsomloop

Leerdoel

1.  Je leert wat de bestanddelen van bloed zijn

2. Je leert wat de functies  en kenmerken zijn

3. Je leert wat bloedarmoede, etter en trombose is

Opdrachten (huiswerk)

Handboek:   Lezen blz. 84 t/m 88

                          Noteer de gekleurde woorden in je schrift.

Maak opdracht: 1 t/m 4 op blz 74 en 75

Woordweb
Bloed

Bloed:

Zichtbaar onder de microscoop

Bloed:

Hoeveel heb jij in je lichaam?

Rode bloedcellen:

Hoe komen deze aan hun kleur?

Waarom is het handig dat ze deze vorm hebben?

Bloed:  Samenstelling

Bloedplasma en vaste bestanddelen

Samenstelling

van het bloed

Bloedplasma

1

Vaste bestanddelen

2

Witte bloedcellen

6

Bloedplaatjes

5

Opgeloste stoffen

4

Water

4

Eiwitten

3

Rode bloedcellen

7

Bloedplasma

Bloedplasma bestaat vooral uit water. 

55% van het bloed 

bestaat uit bloedplasma.

Het vervoert vooral de belangrijke stoffen: 

Bijvoorbeeld: Voedingsstoffen en koolstofdioxide.

Het vervoert ook een heel klein beetje zuurstof.

Rode bloedcellen

1. Hebben geen kern zoals andere lichaamscellen.
2. De belangrijkste taak is dat ze zuurstof vervoeren. 
3. De cellen danken hun rode kleur aan de stof hemoglobine. 
   

Vorm van de rode bloedcel

De rode bloedcel heeft een ronde vorm met een opstaande rand. 

Functie van de vorm

Door de vorm is het oppervlak van de rode bloedcel groot.

Hierdoor kan hij veel zuurstof opnemen.

Bloedarmoede

Als je bloedarmoede hebt, heb je te weinig rode bloedcellen in je bloed of je rode bloedcellen werken niet goed. 

Voor de opbouw van hemoglobine is ijzer nodig. Als je een tekort hebt aan ijzer of een aantal andere stoffen, kun je geen hemoglobine aanmaken.

Symptomen: onder andere zwakte en vermoeidheid. 

Witte bloedcellen

1. Witte bloedcellen hebben een celkern. 
   
2. Geen vaste vorm
   
3. Bestrijden ziekte verwekkers 
   

Als je een wondje hebt en er komen bacteriën of andere ziekteverwekkers  in je lichaam, dan komen de witte bloedcellen in actie.

Er zijn verschillende soorten witte bloedcellen. 

Deze hebben een verschillend taak.

Insluiten

Als een bacterie of een andere ziekteverwekker je lichaam binnenkomt kan de witte bloedcel deze 'insluiten'. 

Na het insluiten gaan de 'indringers' en de witte bloedcel dood. Er ontstaat dan etter of pus, dat zie je bijv. bij een wondje ontstaan.

'Extra'

Als rode bloedcellen na 120 dagen uit elkaar vallen, worden ze ook op deze manier door de witte bloedcellen opgeruimd.

Leukocyt

Dit is een ander woord voor witte bloedcel

Bloedplaatjes

1. Bloedplaatjes zijn geen cellen. 
   


2. Bloedplaatjes zorgen voor de stolling van bloed bij bijvoorbeeld wondjes. 
   

Somst stolt bloed binnen een bloedvat. Dan ontstaat er een prop. Je noemt dit trombose.

Rode bloedcellen vallen na 120 dagen uit elkaar.

Een deel daarvan 'wordt bloedplaatje'.

Bloedplaatjes

in actie

Wat is de belangrijkste taak van de Bloedplaatjes?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Wat zorgt er voor de rode kleur in rode bloedcellen? Dit kan zuurstof vervoeren.

1. Glucose
2. Koolstofdioxide
3. Glycogeen
4. Hemoglobine

Hebben bloedplaatjes een celkern?

1. ja
2. nee

Welk van de volgende onderdelen van het bloed heeft een celkern?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplasma
4. bloedplaatjes

In welke bestanddelen van het bloed komen celkernen voor?

1. Alleen in rode bloedcellen
2. Alleen in witte bloedcellen
3. In rode bloedcellen en bloedplaatjes
4. In rode en witte bloedcellen

Een mogelijke oorzaak van bloedarmoede is ijzertekort.

In welk gedeelte van het bloed is dit terug te vinden.

1. De rode bloedcellen
2. De witte bloedcellen
3. De bloedplaatjes
4. Het bloedplasma

Waaruit bestaat bloedplasma voornamelijk?

1. Eiwitten
2. Water
3. Opgeloste stoffen
4. Zuurstof

Wat is de belangrijkste taak
van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Afweer

Wat is de belangrijkste taak van de witte bloedcellen?

1. Zuurstof vervoeren
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Zuurstof en koolstofdioxide vervoeren

Iemand met bloedarmoede
heeft te weinig...

1. Zuurstof
2. Voedingsstof
3. Hemoglobine
4. Bloed

Wat is trombose?

1. een tekort aan bloedplaatjes
2. een tekort aan witte bloedcellen
3. een stolsel buiten het bloedvat
4. een stolsel binnen het bloedvat

Alcohol wordt vervoerd door het bloed.
Door welk bestanddeel van bloed
wordt alcohol vervoer?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplaatjes
4. bloedplasma

Opdrachten (huiswerk)

Handboek:   Lezen blz. 84 t/m 88

                          Noteer de gekleurde woorden in je schrift.

Maak opdracht: 1 t/m 4 op blz 74 en 75

Leerdoel

1.  Je leert wat de bestanddelen van bloed zijn

2. Je leert wat de functies  en kenmerken zijn

3. Je leert wat bloedarmoede, etter en trombose is

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Trombose

Bloedsomloop

Bloedarmoede

Bloedplasma

Hemoglobine

Bloedplaatjes

Etter

Leerdoel

1.  Je weet en kunt uitleggen wat de bestanddelen van bloed zijn

2. Je  weet en kunt uitleggen wat de functies  van de bestanddelen zijn

3. Je  weet en kunt uitleggen wat bloedarmoede is

4. Je  weet en kunt uitleggen wat trombose is 

Wat heb je geleerd?

Wat vind je nog lastig?
Hoe ga je dat aanpakken?