Hoofdstuk 4 paragraaf 1 Einde van de wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.1 Einde van de wereldrijken

Lesdoel: • Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Nationalistische bewegingen in de kolonies en het streven naar onafhankelijkheid.’

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Nationalistische bewegingen in de kolonies en het streven naar onafhankelijkheid.’

• Je kan uitleggen welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op de dekolonisatie.

• Je kan uitleggen hoe Britse en Franse kolonies in Azië onafhankelijk werden.

• Je kan uitleggen hoe Nederlandse kolonies zelfstandig en onafhankelijk werden.

• Je kan uitleggen hoe de staat Israël ontstond.

• Je kan uitleggen hoe Afrikaanse kolonies onafhankelijk werden.

• Je kan uitleggen hoe de Japanse bezetting het nationalisme van de Indonesische bevolking heeft vergroot.

• Je kan uitleggen wat supermachten zijn.

• Je kan 2 voorbeelden van nieuwe supermachten na de Tweede Wereldoorlog.

• Je kan uitleggen waarom het doel van Gandhi voor India mislukte.

• Je kan uitleggen welke 2 nieuwe staten ontstonden uit Brits-Indië.

• Je weet uit welke drie landen uit Indochina ontstonden.

• Je kan uitleggen hoe de onafhankelijkheid verliep in Vietnam.

• Je weet op welke datum de Republiek Indonesië werd uitgeroepen.

• Je kan uitleggen hoe Nederland reageerde op de proclamatie van Indonesië.

• Je kan uitleggen wat een politionele actie is.

• Je weet wanneer de soevereiniteitsoverdracht was van Indonesië.

• Je weet wanneer Suriname onafhankelijk werd.

• Je weet wanneer 3 landen in het Caribisch gebied onafhankelijk werden.

• Je kan uitleggen waarom het antisemitisme in Europa, het zionisme bij joden vergrootte.

• Je kan de reactie uitleggen van de Palestijnen tijdens de eerste migratiegolf, van joden, voor 1936.

• Je kan uitleggen hoe de holocaust zorgde voor een nieuwe migratiegolf naar Palestina.

• Je weet wanneer de staat Israël werd uitgeroepen.

• Je kan uitleggen hoe de Arabische landen op Israël reageerde op de proclamatie van Israël.

• Je kan uitleggen hoe de dekolonisatie van de Noord-Afrikaanse koloniën verliep.

• Je kan uitleggen hoe de dekolonisatie van de koloniën ten zuiden van de Sahara verliep.

Noem minimaal twee kolonies van Nederland

Leg in je eigen woorden uit wat dekolonisatie betekent.

Dekolonisatie

Dekolonisatie is het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een moederland. De term wordt vooral gebruikt voor het proces waarbij niet-Europese koloniën van Europese koloniale mogendheden onafhankelijk werden.

Waarom vindt er na WO II dekolonisatie plaats?

Reden tot dekolonisatie

1. Europese landen waren machteloos geworden in WOII.

2. Lokale bevolking had zijn eigen kracht gezien;nationalisme.

3. VS was tegen het bezit van koloniën (was ook zelf kolonie geweest van ENG)

4. Sovjet- Unie (Rusl.) was tegen het bezit van koloniën, ze wilden er zelf invloed krijgen.

Proces: Engeland dé-koloniseert vreedzaam, Nederland minder, Frankrijk & Portugal voeren oorlogen uit.

Dekolonisatie Azië

Kolonisatoren:

Frankrijk --> Indo- China, 

Engeland -->Brits- Indië, 

Nederland -->Nederlands- Indië.

-Moederland bepaalde de samenleving over zee. (politiek, onderwijs, economie, enz.)

-Blanken superieur ten opzichte van het Aziatische ras.

Tijdens de oorlogen

• Ook oorlog in de koloniën.
  
• Koloniale soldaten vechten mee voor hun overheerser.
  
• Na Tweede Wereldoorlog --> verzet in koloniën tegen het moederland.
  
• Onderwijs sleutel tot zelfstandigheid, wakkert nationalisme aan.
• Verzet + geweld
  

Door welke gebeurtenis eindigde de Tweede Wereldoorlog in Azië in augustus 1945?

1. Bom op Nagasaki
2. De val van Berlijn
3. D-day
4. Operatie Market - Garden

Leg uit wie Ghandi was.

Leg uit waarom Brits-Indie uiteindelijk in 3 landen werd verdeeld.

Brits-Indië

Oude Brits- Indië:

1. India
   
2. Pakistan
   
3. Sri Lanka
   
4. Birma
   
5. Bangladesh
   

Geloof in Brits- Indië:

• Pakistan = Moslim
  
• India = Hindoe
  
• Bangladesh = Moslim
  
• Sri Lanka = Hindoe
  

India

• Mahatma Ghandi -->Indiaas politicus
• Geweldloos verzet tegen Engeland.
• 1930 Engeland laat steeds meer over aan India.
• India: Moslims en Hindoes
• 1947 onafhankelijk: Burgeroorlog

Lesdoel: • Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Nationalistische bewegingen in de kolonies en het streven naar onafhankelijkheid.’

Indonesië

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd onze kolonie veroverd door een ander sterk land. Welk land was dit?

1. China
2. Nederlands-Azie
3. Vietnam
4. Japan

Indië --> Nederlands- Indië

• Oud- kolonie van Nederland
  
• 1595-1949 Nederlands eigendom
  
• VOC --> monopolie handel
  
• 2 tussen- periodes:
  

 1799-1814 Engeland 
 1942-1945: Japan 

• Indonesië gebruikt voor handel grondstoffen als specerijen, ook rubber en olie.
  

Dekolonisatie Indonesië

• Na 1945 Japan belooft Indonesië steun tot onafhankelijkheid
  
• Japan verlies oorlog, NL herstelt gezag
  
• Soekarno (leider nationalisten) proclameert de Republiek Indonesië. 
  
• Nederland accepteert dit niet. 
• Politionele acties: 1947 NL grijpt militair in.
  

Leg uit wat de politionele acties waren

Politionele acties 1947

27 december 1949

• Onafhankelijkheid Republiek Indonesië. Voormalig koningin Juliana tekent de Soevereiniteitsoverdracht = overdragen van de hoogste macht (bestuur) aan de eigen regering.
  
• Gevoel in NL: Indië verloren, rampspoed geboren....

Nederlandse dekolonisatie

De kolonisatie van andere koloniën vond wel vreedzaam plaats: 

• Suriname 1975. 
• Aruba 1986
• Sint-Maarten en Curacao 2010. 

Leg uit wat het zionisme was

Palestina en Israël 

• Voor de Eerste Wereldoorlog ontstond het zionisme al. Zionisten wilde dat de joden een eigen staat zouden krijgen. 
• Deze staat zou in Palestina moeten komen. Want daar waren kwamen de joden vandaan.  

Palestina en Israël 

• Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog migreerde al veel joden naar Palestina. 
• Na de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust migreerde veel overlevende naar Palestina. 
• Veel Palestijnen wilde een eigen land en de VN besloot Palestina te verdelen in een joods gedeelte en Palestijns. 
• Palestijnen gingen hier niet mee akkoord en kwamen in opstand. 
• De joden sloegen hard terug en op 14 mei 1948 werd de staat Israël uitgeroepen. 
• Arabische landen om Israël heen wilden de Palestijnen helpen en vielen Israël aan.  Echter Israël won en vergrootte hun land. 
• Veel Palestijnen ontvluchtte daarna hun land. 

Leg uit wat de Scramble of Africa was

Wat was de Conferentie van Berlijn

Kolonisatie Afrika

• 1880- 1914 Wedloop om Afrika (scramble of Africa)
  
• Conferentie van Berlijn: 1884/1885 opdeling van Afrika onder Europese grootmachten
  .

Dekolonisatie Afrika

• Kolonisatoren: ENG, FRA, BEL, SPA, POR, DUI, ITA.
  
• Noord- Westen van FRA.
  
• Noord- Oosten ENG.
  
• Zuiden: De rest
  
• Doel: Ook hier is Europa opzoek naar grondstoffen en afzetmarkten.
  

Afrika

Na de Tweede Wereldoorlog brak ook nationalisme door in Afrika. De volgende landen vochten een bloedige oorlog. 

• Frankrijk vocht in: Marokko en Tunesië. 
• Portugal in: Angola en Mozambique. 

Afrika

Na 1955 werden landen ten zuiden van de Sahara op een vredige manier onafhankelijk. 

Dit omdat Europese landen van hun koloniën af wilden. 

Tijdens de tijd van televisie en computer werd de dekolonisatie van Europese koloniën bijna geheeld voltooid. 

Behalve??

Lesdoel: • Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Nationalistische bewegingen in de kolonies en het streven naar onafhankelijkheid.’

Aan de slag: Huiswerk

• Maken paragraaf 4.1. 
• Leren leerdoelen 4.1.