4 MAVO Hoofdstuk 6 Paragraaf 1

Kunststoffen

1 / 25

Slide 1: Tekstslide

ScheikundeMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Lesduur is: 10 min

Onderdelen in deze les

Kunststoffen

Slide 1 - Tekstslide

Paragraaf 6.1: Aardolie

Slide 2 - Tekstslide

fossiele brandstoffen

aardgas

aardolie

steenkool

bruinkool

Slide 3 - Tekstslide

aardolie en aardgas

methaan, CH4

Slide 4 - Tekstslide

Aardolie/aardgas

Fossiele brandstof: miljoenen jaren geleden ontstaan uit dode planten

Uit de grond opgepompt.

In raffinaderijen gezuiverd en verwerkt.

Koolwaterstoffen

Bestaan uit voornamelijk C's en H's

In aardolie meer dan 1000 soorten koolwaterstoffen

Slide 5 - Tekstslide

Aardolie

Aardolie is een plakkerige zwarte vloeistof die ontstaan is uit organisch materiaal dat miljoenen jaren onder de grond blijft.

Het bestaat uit verschillende soorten koolwaterstoffen, dat zijn verbindingen die bestaan uit koolstof- en waterstofatomen.

Uit aardolie kunnen veel verschillende producten worden gemaakt.

Aardolie is een fossiele brandstof en behoort tot de familie van de koolwaterstoffen

Slide 6 - Tekstslide

destillatie = scheiden op
basis van kookpunt

CxHy verbindingen met laagste kook-
punt verdampen als 1e --> vind je bovenin
afgetapte vloeistoffen zijn fracties (= zijn
mengsels)
de nafta fractie =grondstof chemische-
industrie
voor sommige eindproducten zoals
kunststof moet je eerst "kraken"(= ontleding)

in een olieraffinaderij worden alle koolwaterstofverbindingen gesorteerd

Deze destilatie kolom staat in je BINAS. Je moet deze destilatie kolom begrijpen

Slide 7 - Tekstslide

Gefractioneerde destillatie

Fractie: mengsel van verschillende koolwaterstoffen in aardolie met ongeveer gelijke formules en

ongeveer gelijk kookpunt.

Binas 41

Slide 8 - Tekstslide

Producten uit aardolie

De meest bekende producten uit aardolie zijn brandstoffen, zoals gas, benzine, diesel, stookolie en kerosine (vliegtuigbrandstof). In diesel en stookolie zit ook zwavel, wat na verbranding (er ontstaat zwaveldioxide) kan zorgen voor zure regen.

Daarnaast worden uit de fractie nafta veel soorten plastic gemaakt. Ook voor de productie van veel soorten medicijnen is aardolie een grondstof.

Het residu van de destillatie (asfaltbitumen) wordt onder andere gebruikt om asfalt van te maken.

Slide 9 - Tekstslide

Welke scheidingsmethode wordt gebruikt bij het scheiden van aardolie?

Indampen

Destilleren

Filtreren

Extraheren

Slide 10 - Quizvraag

Uit welke atomen bestaat een koolwaterstof?

K en W

W en H

H en C

K en H

Slide 11 - Quizvraag

Aardgas, aardolie en steenkool zijn voorbeelden van...

...fossiele brandstoffen

...natuurlijke producten

...herbruikbare grondstoffen

...metalen

Slide 12 - Quizvraag

Wat voor soort molecuul is een koolwaterstof?

Moleculaire stof

Metaal

Zout

Slide 13 - Quizvraag

Hoe heet de stap om van ruwe olie nafta te maken?

destillatie

kraken

polymerisatie

Slide 14 - Quizvraag

Alkanen

In dit gedeelte gaan we wat verder in op de eerder genoemde koolwaterstoffen. Deze zijn onderverdeeld in meerdere soorten. Een van die soorten is de alkanen. De namen van de stoffen in deze groepen eindigen allemaal op -aan, bijvoorbeeld methaan en butaan.

Om de molecuulformule te begrijpen even een korte basis-uitleg:

Elk koolstof-atoom heeft 4 plekken (bindingen om een binding aan te gaan (zie het als 4 handjes die hij kan geven). Elk waterstof-atoom heeft 1 zo'n plek.

Slide 15 - Tekstslide

Kraken

De meeste moleculen die in aardolie zitten bestaan uit hele lange koolstofketens. De stoffen die we graag uit olie halen bestaan uit kortere ketens. We kunnen de langere ketens in korte stukken opbreken, dat noemen we ook wel kraken.

Kraken kan door een katalysator toe te voegen. Een andere manier is het verwarmen van de stof tot de moleculen zichzelf gaan opsplitsen in kleinere delen (katalytisch kraken)

Hoe noemen we die laatste methode ook alweer?

Thermisch en katalytisch kraken

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

Kraken

kraken = in stukken breken

Van lange moleculen worden kleinere moleculen gemaakt.

vb:

-->

alkaan alkaan alkeen

Twee manieren: verhitten of katalysator toevoegen

C^{​ 10 ​ ​} H^{​ 22 ​ ​} (s)

C^{​ 8 ​ ​} H^{​ 18 ​ ​} (l) + C^{​ 2 ​ ​} H^{​ 4 ​ ​} (g)

Thermisch en katalytisch kraken

Slide 18 - Tekstslide

Kookpunt

Hoe meer C's, hoe hoger het kookpunt!

Kookpunt in graden Celcius en Kelvin

Kelvin = graden Celcius + 273

REkenen van Kelvin naar Celsius en omgekeerd

Slide 19 - Tekstslide

Celsius en Kelvin

Van Celsius naar Kelvin +273

Van Celsius naar Kelvin - 273

Van Kelvin naar Celsius -273

Van Kelvin naar Celsius +273

Slide 20 - Quizvraag

100 graden Celsius = ... Kelvin

0 K

100 K

273 K

373 K

Slide 21 - Quizvraag

Wat is 23 graden Celcius in Kelvin?

23K

223K

296K

273K

Slide 22 - Quizvraag

Butaan bestaat uit 4 C- atomen. Hoeveel H atomen heeft butaan?

Slide 23 - Quizvraag

Eén reactieproduct ontbreekt. Wat is de formule van het ontbrekende reactieproduct?

C^{​ 25 ​ ​} H^{​ 52 ​ ​} \to C^{​ 14 ​ ​} H^{​ 30 ​ ​} + . . . . . .

C^{​ 11 ​ ​} H^{​ 22 ​ ​}

C^{​ 11 ​ ​} H^{​ 52 ​ ​}

C^{​ 14 ​ ​} H^{​ 30 ​ ​}

C^{​ 25 ​ ​} H^{​ 52 ​ ​}

Slide 24 - Quizvraag

Aan de slag

Lees theorie pagina 8 t/m 11

Maak opgaven 1 t/m 33

Ga rustig aan de slag

Overleg is toegestaan

Ik loop rond

Slide 25 - Tekstslide