Inleiding maatschappijleer (les 2)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

Wat is maatschappijleer?

Hoe maken we keuzes?

Lesdoelen voor vandaag

1. Schematische samenvatting H1.1 /1.2/1.3
2. hoofdstuk 1.1 doornemen
3. Samen hoofstuk 1.2 en 1.3  doornemen
4. Staatinrichting

Wat weet je nog van de vorige les?

HW Check

1. Schematische samenvatting H1.2 en H1.3
2. WB blz 16 & 17 in duo's nakijken

regering =

ministerraad + koning

Wat is het parlement?

In Nederland bestaat het parlement uit de Eerste en Tweede Kamer.

Uit wie bestaat het kabinet?
Wat doet het kabinet?

Wie: ministers en staatssecretarissen

Wat:

• Dagelijks bestuur
  

• Maken van wetsvoorstellen
  

Geschreven en ongeschreven regels

Geschreven regels staan in de wet.

Ongeschreven regels zijn fatsoensnormen.

Kernbegrippen

Belangrijke begrippen die bij maatschappijleer vaak terugkomen:

• Normen en waarden
• Belangen
• Macht

Waarden

• Principes die mensen belangrijk vinden en willen nastreven: waardevol

• Bijvoorbeeld: familie, aanzien, vrijheid en gezondheid

• Een waarde kun je meestal in één woord omscrhrijven

Normen

• Regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen

• Normen horen altijd bij een waarde: je vindt iets waardevol, dus het is normaal dat deze regel daarbij hoort.

• Bij de waarde familie hoort bijvoorbeeld de norm voor je ouders zorgen als ze dat niet meer kunnen
  

Belang

• Een belang is het voordeel dat je ergens van hebt

• Zo hebben scholieren belang bij goed onderwijs en autobezitters hebben belang bij minder files

Belangentegenstelling

Het ene belang botst met het ander:

Je wilt geen winkeldiefstal, 

maar je wilt ook geen klanten wegjagen 

met teveel bewakingscamera's

Macht

• De mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden

• Hierbij maak je gebruik van machtsmiddelen, zoals: functie, beroep, kennis, aanzien, geweld, aantal, geld of overtuigingskracht

Waarden & normen

Wat zijn dat?

Maatschappelijk probleem

Groot probleem waar veel mensen mee te maken hebben.

Er zijn verschillende meningen over.

De overheid bemoeit zich ermee.

Stappenplan onderzoek maatschappelijk probleem.

• Wat is het probleem?
• Wie hebben ermee te maken?
• Wat willen zij precies?
• Wat zijn hun achterliggende ideeën?
• Wat zijn de oorzaken van dit probleem?
• Wat zijn de mogelijke oplossingen?

Een goede mening

• Je moet eerst de feiten kennen.
• Je moet iets van verschillende kanten bekijken.
• Je moet argumenten hebben.

Feiten & argumenten

Feiten:
Dingen die echt gebeurd zijn en dat je dus kunt bewijzen.

Argumenten:
Iets wat je vertelt om aan te tonen dat jouw mening goed is. Je legt uit waarom je iets vindt.

Waarden & normen

WAARDEN
De principes of uitgangspunten die je belangrijk vindt in het leven.

NORMEN
Regels hoe jij en anderen zich moeten gedragen.

Belangen

Een belang is een voordeel dat je ergens van hebt.

Macht

De mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden.

Machtsmiddelen

• functie en beroep
• speciale kennis en vaardigheden
• aanzien of status
• overtuigingskracht
• hoeveelheid geld die je hebt
• aantal mensen dat gezamenlijk iets wil
• gebruik van geweld

play.kahoot.it

Wat zijn jullie belangrijkste waarden?

Welke normen horen daarbij?

Alle jongens met blond haar zitten op voetbal

1. Feit
2. mening
3. vooroordeel

Geen voorbeeld van een machtsmiddel is:

1. kennis
2. overtuigingskracht
3. geld
4. schelden

Machtsmiddel?
President Obama

1. overtuigingskracht
2. beroep en overtuigsingskracht

Een samenleving zonder gedragsregels kan ..

1. wel
2. niet

De Paus vraagt gelovigen anticonceptie te gebruiken

1. Aanzien / status
2. geld
3. geweld
4. aantal

Alle Nederlanders gaan altijd op vakantie naar Frankrijk

1. feit
2. mening
3. vooroordeel

Welk machtsmiddel ?
De bank geeft een voorlichting over een hypotheek afsluiten

1. beroep
2. geld
3. geweld

Welk machtsmiddel?
Er zijn 150,000 handtekeningen opgehaald tegen de bio-industrie

1. aantal
2. geweld
3. aanzien
4. overtuigingskracht

Studiewijzer Maatschappijleer

Huiswerk