Onrecht 2025 - Les 3 -

• Godsdienst
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Les 3

Lesplan

• Sociaal momentje - 0-10
• Korte uitleg: belangen in onrecht 
• Verhaal verloren zoon + in groepje verhaal bespreken - 10-20
• Groepsopdracht: onrechtsdilemma's oplossen - 20-40
• Groepsdiscussie: 'ja' en 'nee' - 40-55

Sociaal momentje

Voorbeelden van onrecht?

* Een minister neemt geld aan van een bedrijf om z'n politiek te veranderen

* Docent trekt meisjes voor op jongens.

* Thuis is er niet genoeg geld om ontbijt te kopen.

* Bulgaarse mensen die werken in Nederland krijgen slecht betaald en moeten in waardeloze huisjes slapen.

* Snelwegactivisten tegen milieu mag wel, maar blokkeerfriezen tegen zwarte piet-demonstraties bij kinderen mag niet!

Heel kort. Wellicht overbodige voorbeelden.

Overal spelen belangen

 een rol

Situatie:	Belang 1	Belang 2
Abortus	Vrouw: recht om te kiezen	Kind: recht om te leven
Euthanasie	Aanvrager: recht zelf te kiezen wanneer je sterft	Maatschappij: mensen beschermen tegen zichzelf
Klimaat maatregelen	Klimaat: de wereld redden	Maatschappij: Verwarming, eten en huur moet betaalbaar blijven
Coronavaccins	Bescherming van de kwetsbaren	Recht om te kiezen om mee te doen aan (experimentele) behandeling

Kort bespreken met leerlingen

Praat in duo's over het verhaal

• Welk gevoel roept dit verhaal bij je op?
• Hoe zouden de personages zich voelen?
   > Jongste zoon, oudere broer, de Vader?
• Wat is het (grootste) onrecht uit dit verhaal?
• Wie lijden er onder het onrecht?
• Wat vind je van de oplossing van de Vader?
  
• Wat had jij gedaan als jij de Vader was?

In duo's of groepjes bespreken en vervolgens klassikaal nabespreken

Je uitspreken over onrecht

Uitleg:

• Je werkt in groepjes.
• Je krijgt telkens een casus te zien op het scherm.
• Je gaat in het groepje de vragen bespreken.
• Je laat één persoon aantekeningen maken en jullie antwoorden opschrijven (vraag 1 hoef je niet op te schrijven).
• Je moet er als groepje uit zien te komen.

Juice(=roddel) kanaal

Op een juicekanaal word jij het slachtoffer van roddels en leugens.
Het juicekanaal gaat uit de lucht, maar jij weet wie het gedaan heeft.

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Partij kiezen

Twee vrienden van jou krijgen ruzie en willen dat jij partij kiest. 

Als je niet kiest, zeggen ze dat je “geen echte vriend” bent.

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
   
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
   
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
   
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
   
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Spieken

Tijdens een proefwerk zie je dat een klasgenoot een spiekbriefje gebruikt. 

Hij haalt een hoog cijfer, terwijl jij heel hard geleerd hebt
en een voldoende maar lager cijfer haalt.

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
   
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
   
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
   
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
   
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Buitengesloten

Je klas gaat samen iets leuks doen, maar jij wordt niet uitgenodigd. 

Later hoor je dat sommigen vonden dat je “toch niet gezellig” bent.

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
   
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
   
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
   
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
   
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Luchtvervuiling

Jouw dorp heeft last van zware luchtvervuiling door een fabriek. De fabriek zorgt wel voor veel banen in de omgeving. Wat is belangrijker?

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
   
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
   
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
   
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
   
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Geheim doorverteld

Je beste vriend(in) vertelt jouw geheim door aan anderen. Hij/zij zegt dat het “per ongeluk” was.

1. Wat gebeurt er in deze situatie? (feiten benoemen)
   
2. Wat vind jij: is dit goed, fout of iets daartussen? Waarom?
   
3. Wat zou jij doen als je in deze situatie zat?
   
4. Welke consequenties vind jij eerlijk voor de persoon die dit deed?
   
5. Hoe kan het goedgemaakt worden of opgelost worden?

Discussiëren over onrecht

• Er komen stellingen op het bord.
• Jij kiest telkens of je het er mee eens bent: 'JA' of 'NEE'
• Je gaat op de plaats in het lokaal staan die bij 'ja' of 'nee' hoort.

Wel:

Naar elkaar luisteren

Elkaar laten uitpraten

Durf je eigen mening te geven

Niet:

Flippen als een ander een andere mening heeft.

Met de groep meegaan.

Roezemoezen door het verhaal van een ander.

Ja of nee?

Op een christelijke school willen leerlingen van een ander geloof hun eigen gebedsruimte. Moet deze worden ingericht?

Ja of nee?

Een profvoetballer wil uit de kast komen, 

maar zijn trainer zegt dat hij het beter voor zich kan houden
om de rust in het team te bewaren.
 Moet hij uit de kast komen of niet?

Ja of nee?

Nederland wil vluchtelingen opvangen.
Deze worden gehuisvest.

Hierdoor moeten Nederlandse jongeren
 langer wachten op een huis.
Is dit een goede keuze?

Ja of nee

Een komiek maakt grappen over de islam. 

Veel mensen lachen, maar moslims voelen zich diep gekwetst.
Moet hij hiermee ophouden?

Ja of nee

Iemand heeft een ernstige misdaad gepleegd, maar heeft diepe spijt en gooit zijn leven over een andere boeg.
De slachtoffers willen nog wraak, echter.
Moet er wraak volgen?

Ja of nee

Een christelijke groep vind dat mannen en vrouwen aparte rollen hebben. Voor vrouwen is dit meer zorgen en voor mannen meer leidinggeven.  Mogen zij deze opvattingen hebben of botst dat met Nederlandse waarden?

Tot volgende week!