3.2 Warmtetransport door wind (deel 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

3.2 Warmtetransport door wind en zeestromen

Startklaar:
- boek + schrift

- geen telefoon

Terugblik

Wat is de link tussen de illustraties en de vorige les?
Kan je de illustraties uitleggen? 
Werk samen met je buur, bekijk je aantekeningen  

Illustratie 1

Illustratie 2

Illustratie 3

Programma

• Huiswerk bespreken
•  Uitleg 3.2 (deel 1)
• Oefenen 

Laptop en telefoons weg tijdens de uitleg

Highlights uit het HW

Waar is de albedo het grootst?

Regel = hoe lichter een oppervlak, hoe groter de albedo (hor meer straling wordt weerkaatst)

Highlights uit het HW

Regel = hoe lager de breedte, hoe hoger de temperatuur

Openingsfoto 3.2

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Moessonregens in Azië 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen hoge- en lageluchtdruk benoemen
  
  
• de luchtdrukverschillen en verschillende winden tekenen in de aarde en uitleggen waarom ze daar voorkomen.
  
  
• uitleggen hoe moessons ontstaan door het verschuiven van de ITCZ
  
  

Stralingsbalans

De warmte van de evenaar wordt via wind en water getransporteerd.

Wind

• Wind is de verplaatsing van lucht.
• Dat gebeurt door verschillen in luchtdruk. 

Onthouden: 

• evenaar = warm = stijgende lucht (L) 

• H = droog 

Dit was schematisch...

...in werkelijkheid verschilt de situatie. 

Dat kan leiden tot die heftige regenval zoals de opstartfoto.

Teken een aardbol, & zet er lage '-'

 en hogedrukgebieden '+' in

01:10

Nu gaan we er 'cellen' bij tekenen. 

Let eerst goed op het filmpje. 

01:37

Windstromen

Wetten van Buys Ballot

Probeer tijdens het kijken de 2 wetten op te schrijven.

Let op:
niet in een rechte lijn, maar met een afwijking

02:07

Schrijf op:

2 wetten van Buys Ballot:

• Wind waait altijd van HOOG naar LAAG
  
  
• Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.
  (Met de wind in de rug). 

02:25

Zet de windrichtingen erin voor het zuidelijk halfrond

2 wetten van Buys Ballot:

• wind waait altijd van HOOG naar LAAG
  
  
• Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.
  (Met de wind in de rug). 

Nog een paar belangrijke begrippen toevoegen...

              ITCZ = waar de zon loodrecht op de aarde schijnt. Dus deze plek verandert door het jaar heen, naar het noorden als wij zomer hebben, naar het zuiden als het daar zomer (en hier dus winter) is

ITCZ

De intertropische convergentie zone is het equatoriaal minimum (het lagedrukgebied bij de evenaar). Dit is de plek waar de zon loodrecht op de aarde schijnt. 

Noordoostpassaat

Wind die het hele jaar vanaf de subtropische hogedrukgebieden naar de evenaar waait. 

zuidoostpassaat

Wind die het hele jaar vanaf de subtropische hogedrukgebieden naar de evenaar waait. 

Westenwinden

Westenwinden

Poolwinden

Poolwinden

Dit was schematisch...

...in werkelijkheid verschilt de situatie. 

Dat kan leiden tot die heftige regenval zoals de opstartfoto.

De werkelijkheid is anders omdat:
1) De aarde schuin op z'n as staat

2) Verschil in opwarmen tussen zee en land 

aan de slag

- afmaken opdrachten paragraaf 1 (5,6,7,8,9)

- van 3.2: opdr. 2, (4: zie aantekeningen), 5

Wanneer is het passaat en wanneer moesson?

moesson

zuidwest

moesson

Noorwest

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen hoge- en lageluchtdruk benoemen
  
  
• de luchtdrukverschillen en verschillende winden tekenen in de aarde en uitleggen waarom ze daar voorkomen.
  
  
• uitleggen hoe moessons ontstaan door het verschuiven van de ITCZ
  
  

Hoe noem je de winden van 30 graden breedte naar de evenaar?

Passaten

Waarom een L bij de evenaar?

Warmt = opstijgende lucht

Waarom zakt de lucht van de evenaar rond de 30 graden breedte?

De warme lucht stijgt op  bij de evenaar en gaat hoog in de lucht opzoek naar een lage luchtdrukgebied. Hoog in de lucht koelt hij af, dan gaat hij dalen. Zo ontstaat een hoge drukgebied. 

Waarom verschuift de ITCZ?

Omdat de aarde schuin op z'n as staat, komt de zon niet altijd loodrecht op de evenaar. De ITCZ is het gebied waar de zon loodrecht binnenkomt. 

01:37

Windcirculaties

01:37

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Weer

Klimaat

Stralingsbalans

Invalshoek zon

Luchtdruk

Neerslag

Moesson

(aanlandige)wind

Buys Ballot

Corioliseffect

Passaat

ITCZ

Oceanische circulatie

Köppen