11.5 Weefselvloeistof en lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

11.5 Weefselvloeistof en lymfe

Deze les:

- Herhalen Osmose/Diffusie

- Weefselvloeistof

- Filtratie en Resorptie

- Lymfevatenstelsel

Celmembraan

Stoffentransport

Passief transport kost geen energie, actief transport kost energie (ATP).

Bij osmose gaat het water transport in de richting van de ... concentratie zoutdeeltjes

1. Hoogste
2. Laagste

Osmose bij planten.

osmose dierlijke cel

Bloedplasma -> weefselvloeistof

Bloed stroomt door je bloedvaten en vervoert stoffen naar alle delen van het lichaam. Een deel van het vocht uit bloed (bloedplasma) komt buiten de bloedvaten terecht. Daar noem je het weefselvloeistof.

Wat is weefselvloeistof eigenlijk?

1. Hetzelfde als bloed
2. Hetzelfde als bloed, min de cellen en de grote eiwitten
3. Een soort vocht wat de cellen uitscheiden
4. Water

Weefselvloeistof

Als bloed bij de haarvaten komt wordt een deel van de bloedplasma de haarvaten uitgeperst (door de bloeddruk!). Dit heet filtratie.

Hier zitten voedingsstoffen en zuurstof in opgelost.

Bloedcellen en grote eiwitten blijven achter.

Weefselvloeistof

Weefselvloeistof zit om alle cellen van een weefsel heen. Stoffen die cellen nodig hebben kunnen ze uit de weefselvloeistof halen (zuurstof, voedingsstoffen)

 

en stoffen die ze niet nodig hebben geven ze af aan het weefselvloeistof (afvalstoffen, CO2).

Weefselvloeistof

De haarvaten nemen ook weer een groot deel van de weefselvloeistof op (resorptie) wanneer ze de organen uit gaan.

Dit komt door de hoge osmotische waarde van het bloed (door de eiwitten die zijn achtergebleven).

Weefselvloeistof

Weefselvocht

Weefselvloeistof

door bloeddruk

door hogere osmotische waarde in het bloed

Weefselvloeistof

Lymfevaten

De colloïd osmotische druk is niet voldoende om alle vloeistof die uit het haarvat gefilterd is weer terug te halen.

Zonder lymfevaten zou er veel vocht in de organen achterblijven.

Lymfevaten

Weefsel bevatten ook lymfevaten die vloeistof kunnen afvoeren.

Die lymfevaten maken deel uit van een lymfevaten stelsel (vergelijkbaar met bloedvatenstelsel).

Vanaf het moment dat de vloeistof in een lymfevat zit heet het lymfe.

Lymfevaten

Lymfevaten bevatten net als aders kleppen om er voor te zorgen dat de lymfe de goede kant op stroomt.

Lymfevatenstelsel

In het lymfevatenstelsel komt alle lymfe uiteindelijk terecht in de borstbuis en de rechterlymfestam.

Van daaruit stroomt de lymfe via de sleutelbeenaderen weer het bloed in richting van de bovenste holle ader.

Lymfeknopen/ lymfeklieren

Verspreid over het lichaam liggen in het lymfevatenstelsel ook lymfeknopen.

In de lymfeknopen wordt de lymfe gezuiverd van o.a. ziekteverwekkers.

opgezette lymfeknopen

aanmaak van witte bloedceel die antistoffen maken. ( +insluiters)

oedeem

Wat zit er in weefselvloeistof?

1. O2 & voedingsstoffen
2. O2, voedingsstoffen & CO2
3. O2, voedingsstoffen, afvalstoffen & CO2
4. O2, voedingsstoffen & afvalstoffen

Door welke kracht wordt water uit een haarvat geperst?

1. Osmotische druk
2. Filtratie
3. Resorptie
4. Bloeddruk

En door welke kracht stroomt water weer terug naar het haarvat?

1. Osmotische druk
2. Filtratie
3. Resorptie
4. Bloeddruk

Weefselvloeistof

Lymfe

Bloedplasma

Vocht buiten de haarvaten; kan O2, witte bloedcellen, voedingsstoffen, CO2 en andere afvalstoffen bevatten

Deze vloeistof bestaat uit water met opgeloste stoffen en witte bloedcellen

In deze vloeistof zitten geen bloedcellen of bloedplaatjes

Sleep de juiste namen naar hun plek.

1

2

3

4

5

6

Bloedplasma

Weefselvloeistof

Wittebloedcel

bloedvat

Lymfevat

rode bloedcel

Lymfe

bloedplaatje

Extra uitleg nodig?

bekijk de volgende uitlegvideo