2.7 grammatica, wg, lv, mv

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Vrijdag 9 mei 2025

- Ik weet hoe ik het lijdend voorwerp kan vinden in ene zin.

- Ik weet hoe ik het meewerkend voorwerp kan vinden in een zin.

Lesdoelen 

Je leert werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp herkennen. 

Lijdend voorwerp (=lv)

• Het onderwerp van een zin is de ‘hoofdrolspeler’. In sommige zinnen kun je nog meer rollen aanwijzen, bijvoorbeeld die van het lijdend voorwerp (lv).
• Het onderwerp doet iets met een lijdend voorwerp:
• Je vindt het lijdend voorwerp door de vraag te stellen: wie/wat + wg + o?
• Lv begint, net als het onderwerp, nooit met een voorzetsel.

• Mijn ouders |hebben |een klein huisje in het zuiden van Spanje |gekocht.
• ow= mijn ouders wg = hebben gekocht
• wie of wat hebben mijn ouders gekocht? een klein huisje in het zuiden van Spanje  = lv

Meewerkend voorwerp (=mv)

• Naast de rollen van onderwerp en lijdend voorwerp is er nog een rol: het meewerkend voorwerp (mv). Het woord zegt het al: het werkt mee met het onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp: Ik gaf mijn tante een cadeautje.

• Hoe? Door de vraag te stellen: aan wie/wat of voor wie/wat + wwg + o + lv?
• Aan wie/wat geef ik een cadeautje? 
• Antwoord: aan mijn tante.

 Aan de slag! 

Opdracht 1:

In 2 tallen zinnen maken en opzoek gaan naar lv en mv.

1.  Nummeren.
2. Daarna zinnen in je schrift schrijven.
3. Lijdend voorwerp omcirkelen.
4. meewerkend voorwerp onderstrepen.

Ben je klaar 

1. Aan de slag in de learning Portal

Belangrijk:

Huiswerk: 

Numo: Oefenen met LV en MV, VERWIJSWOORDEN, SAMENGESTELDE ZINNEN (VOEGWOORDEN)

Lijdend voorwerp

Werkwoordelijk gezegde (=wg) 

• Soms staan er in een zin meer werkwoorden dan alleen de persoonsvorm
• Alle werkwoorden van een zin vormen samen het werkwoordelijk gezegde

• Sommige werkwoorden vallen in twee delen uiteen als ze worden vervoegd, zoals meevallen en opbellen. We noemen ze daarom splitsbare werkwoorden:  Eigenlijk | viel | het klusje | mee.
• wg = viel mee

• In sommige zinnen wordt aan het + infinitief of te + infinitief gebruikt:
• Harry is zijn huiswerk aan het maken.
• wg = is aan het maken

Wat is een werkwoordelijk gezegde?

1. Het woord dat vooraan komt wanneer je de zin vragend maakt.
2. Het woord dat verandert wanneer je de zin in een andere tijd zet.
3. Alle werkwoorden die in de zin staan.
4. Het antwoord op de vraag: wie of wat?

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin:

'Ik kan natuurlijk prima het werkwoordelijk gezegde benoemen'.

1. kan natuurlijk benoemen
2. kan prima benoemen
3. kan natuurlijk prima benoemen
4. kan benoemen

Werkwoordelijk gezegde?

De docent kijkt de toetsen altijd snel na.

1. kijkt
2. kijkt de toetsen na
3. kijkt na
4. kijkt snel na

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Het lijdend voorwerp is het antwoord op de vraag:

1. Wie/wat + wg?
2. Wie/wat + pv?
3. Wie/wat + o?
4. Wie /wat + wg + o?

Wat kan GEEN lijdend voorwerp zijn?

1. De kat met het gebroken pootje
2. de pan met tomatensoep
3. in de tuin van de buren
4. wij

Wat is het lijdend voorwerp?

Deze klas / kan / het lijdend voorwerp/ vinden.

1. Deze klas
2. kan
3. het lijdend voorwerp
4. vinden

Wat is het lijdend voorwerp?

Ik eet elke dag een taartje.

Uitleg lijdend voorwerp

1. Ik
2. eet
3. elke dag een taartje
4. een taartje

Hoe nog meer?

• En met de aan/voor-proef:
  

Een zinsdeel is een meewerkend voorwerp:

• als het begint met aan en als je dat voorzetsel kunt weghalen; 

Emma stuurt een berichtje aan Liz. 
Emma stuurt Liz een berichtje

NIET:

De jas hangt aan de kapstok --> De jas hangt de kapstok --> geen MV

Isabel koopt de bloemen voor haar vriendin

Voor wie koop Isabel de bloemen?

voor haar vriendin

NIET

De leraar staat voor het bord

Het meewerkend voorwerp ...

1. ondergaat iets
2. is de ontvanger (aan wie/voor wie)

Wat is het meewerkend voorwerp?

Joris heeft mij de betekenis van het meewerkend voorwerp uitgelegd

1. Joris
2. de betekenis
3. het meewerkend voorwerp
4. mij

Wat is het meewerkend voorwerp?

Zij heeft het ons toch verteld.

1. zij
2. heeft
3. ons
4. toch

TV1A Aan de slag! 

Noteer het huiswerk voor vrijdag 19 januari  het 4de uur in je Plenda: maken uit Talent online 2.7 opdracht 4, 6, 9, 10 en 12 

& uit 4.7 opdracht 7

Huiswerk af?

Ga dan lezen in je leesboek.

Voordat je gaat... 

Zet zinsdeelstrepen.
Wij hebben Anna voor haar verjaardag een boek gegeven.

Benoem pv, ow, wg, lv en mv
Wij hebben Anna voor haar verjaardag een boek gegeven.