les 14

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Weer & Klimaat

Programma

Binnenkomst + absentie (3 min)

Nakijken huiswerk (10 min)

Herhaling/ introductie (12 min)

Leerdoelen (3 min)

Werkblad 'Landbouw in Nederland en Spanje' (10 min)

Uitleg  'Landbouw in Nederland en Spanje' (12 min)

Afsluiting (10 min)

Nakijken

Hoe: 

- Bedenk welke vraag wil je echt nagekeken wilt hebben

- Docent geeft beurten -> vertel welke vraag je nagekeken wil hebben (bijvoorbeeld 5a of 6c)

- Docent vraagt wie het antwoord weet en geeft beurten -> geef je antwoord/ leg uit.

Tijd: 10 minuten

Wat? paragraaf 1.10 vraag 1 + 4 + 6

Wat is het versterkte broeikaseffect?
Schrijf het juiste antwoord op je wisbordje.

1. Het vasthouden van de warmte door broeikasgassen
2. Afname van broeikasgassen rondom de aarde
3. De massale ontbossing waardoor CO2 niet meer wordt opgenomen
4. Toename van hoge concentraties broeikasgassen in de atmosfeer

CO2 en methaan zijn 2 broeikasgassen.

Leg uit hoe CO2 én methaan in de lucht terecht komen. (Dus: waar komen deze 2 gassen vandaan/ waardoor worden ze veroorzaakt?)
Schrijf je antwoord zo precies mogelijk op je wisbordje.

Naast CO2, methaan en waterdamp is stikstof een broeikasgas.

De uitstoot van stikstof wordt voor een belangrijk deel veroorzaak door de landbouw.

Nederland is één van de grootse landbouwproducenten ter wereld. Wij verbouwen voedsel voor heel veel andere landen.

Nederland is ook één van de grootste stikstofproducenten ter wereld. In verhouding tot andere landen stoten wij heel veel stikstof uit.

Bespreek met je groepje de volgende stelling: 'Nederland moet boeren uitkopen.'

Welke argumenten heb jij voor je mening?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. uitleggen wat het verband is tussen klimaat en landbouw door in te gaan op het begrip 'waterbalans';

2. Uitleggen waarom Nederland een grotere landbouwproducent is dan Spanje;

3. De landbouw van Nederland en Spanje met elkaar vergelijken, door in te gaan op de begrippen intensieve- en extensieve landbouw, tuinbouw en verbouwde gewassen;

4. Op een kaart aangeven waar in Spanje welk type landbouw voorkomt + tenminste 3 Spaanse landbouwproducten noemen.

Aan het werk- groep 1

Wat: werkblad 'Landbouw in Nederland en Spanje' -> ALLES

Hoe: met de groep (3 leden)

Hulp: lezen paragraaf 1.6 + groep 

Tijd: 10 minuten

Klaar: Maken paragraaf 1.6 vraag 1, 3, 4 en 7

Aan het werk- groep 2

Wat: werkblad 'Landbouw in Nederland en Spanje' -> NIET vraag 3B + 5

Hoe: met de groep (4 leden)

Hulp: docent + groep + lezen paragraaf 1.6

Tijd: 5.00 min hulp docent + 5.00 minuten zelfstandig werken

Klaar: Maken paragraaf 1.6 vraag 1ac, 3abcd, 4 en 7ab

Landbouw in Nederland

In Nederland is de waterbalans positief = er valt meer neerslag dan dat er verdampt.

Maar als er toch te weinig of juist te veel neerslag valt, dan is Nederland rijk genoeg om dat op te lossen ->

- Draineren = te veel aan water uit de grond halen

- Irrigeren = water toevoegen aan de grond als er een tekort is

En als het weer helemaal tegenzit dan hebben we nog de tuinbouw in kassen ->

In kassen kan het klimaat kunstmatig geregeld worden, zodat het altijd precies goed is om gewassen te laten groeien.

Door deze gunstige omstandigheden is Nederland één van de grootste landbouwproducenten ter wereld.

Ruim de helft van de grond in Nederland wordt gebruikt voor landbouw en tuinbouw!

Landbouw in Nederland

In Nederland is de waterbalans positief = er valt meer neerslag dan dat er verdampt.

Maar als er toch te weinig of juist te veel neerslag valt, dan is Nederland rijk genoeg om dat op te lossen ->

- Draineren = te veel aan water uit de grond halen

- Irrigeren = water toevoegen aan de grond als er een tekort is

En als het weer helemaal tegenzit dan hebben we nog de tuinbouw in kassen ->

In kassen kan het klimaat kunstmatig geregeld worden, zodat het altijd precies goed is om gewassen te laten groeien.

Door deze gunstige omstandigheden is Nederland één van de grootste landbouwproducenten ter wereld.

Ruim de helft van de grond in Nederland wordt gebruikt voor landbouw en tuinbouw!

Irrigatie in Nederland

= 

Besproeien

Tuinbouw in Nederland 

=

Kassen

=

kunstmatig regelen van het klimaat

Landbouw in Spanje

In het noordwesten van Spanje valt voldoende neerslag.

De waterbalans is positief.

Je hebt er intensieve landbouw = landbouw met machines en hoge opbrengsten.

Het lijkt op de landbouw in Nederland.

In het binnenland en in het zuidoosten is de waterbalans negatief -> er valt minder neerslag dan dat er verdampt.

Je hebt er extensieve landbouw = landbouw zonder machines en met lage opbrengsten.

Hier heb je bijvoorbeeld schapenherders.

In Almeria ligt het grootste tuinbouwgebied van Spanje. Groente en fruit worden er in plastic kassen verbouwd.

Landbouwgewassen in Spanje zijn druiven, citrus (bijv sinaasappels), olijven en rijst.

Landbouw in binnenland en zuidoosten van Spanje

= 

druppelirrigatie en extensieve landbouw

Het tuinbouwgebied van Almeria is zo groot....

Google earth

Houd je wisbordje omhoog als je Almeria niet meer ziet!

Hoe hoog zitten we dan?

Afronding

Wat hebben we geleerd?

Hoe hebben we meegedaan?

Huiswerk

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. uitleggen wat het verband is tussen klimaat en landbouw door in te gaan op het begrip 'waterbalans';

2. Uitleggen waarom Nederland een grotere landbouwproducent is dan Spanje;

3. De landbouw van Nederland en Spanje met elkaar vergelijken, door in te gaan op de begrippen intensieve- en extensieve landbouw, tuinbouw en verbouwde gewassen;

4. Op een kaart aangeven waar in Spanje welk type landbouw voorkomt + tenminste 3 Spaanse landbouwproducten noemen.

Beantwoord de volgende vragen op je wisbordje

1. De waterbalans in Nederland is positief / negatief.

2. Dat betekent dat er in Nederland meer / minder neerslag valt dan dat er verdampt.

3. Als er te veel water valt dan halen wij dit uit de grond. Dit heet draineren / irrigeren.

4. Als er te weinig water valt dan vullen we dit aan. Dit heeft draineren / irrigeren.

5. De waterbalans in een groot deel van Spanje is positief / negatief.

6. Het noorden / zuiden van Spanje heeft een positieve waterbalans.

7. In droge delen van Spanje vindt intensieve / extensieve landbouw plaats.

8. Drie Spaanse landbouwproducten die ik ken zijn 1....., 2.... en 3....

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Leren les 14

Maken paragraaf 1.6

- Groep 1 vraag 1 + 3 + 4 + 7

- Groep 2  vraag 1ac, 3abcd, 4 en 7ab

Lezen paragraaf 1.9