Hoofdstuk 7, Stoffen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

7.3

R- en S- Zinnen

Verwijzingen naar R-zinnen en S-zinnen komen voor op verpakkingen en beschrijvingen van chemische stoffen en hebben betrekking op risico's (R-zinnen) en Veiligheidsmaatregelen (S-zinnen).

De komende jaren zullen de R- en S-zinnen worden vervangen door een lijst van H- en P- zinnen op basis van de nieuwe EU-verordening GHS. 

H staat dan voor Hazard, en  P staat dan voor precaution.

Afval

door productie onstaat afval

sommige afval veroorzaakt milieuschade in grond, water of lucht.

Soorten afval

- Glasafval

- Elektronisch afval

- Oud papier

- Plastic en blik

- GFT (groente, fruit en tuinafval)

- KCA (klein chemisch afval)

- Restafval

Klein chemisch afval (KCA)

KCA is huishoudelijk afval waar chemische stoffen in zitten die schadelijk zijn voor de gezondheid en voor het milieu. Het afval bevat bijvoorbeeld lood, kwik, cadmium, chroom of organische oplosmiddelen.

Het moet apart worden ingeleverd bij de chemokar.

7.4 Chemische reacties

Bij elke chemische reactie verdwijnt er minstens 1 stof. Er ontstaat ook minstens 1 stof.

Een chemische reactie is ook niet terug te draaien. Als je een eitje bakt, kun je hem niet meer terug in zijn originele vorm krijgen. Een ijsklontje kun je steeds opnieuw bevriezen en smelten. Dit is een faseovergang.

Verbranding

Als een stof snel en met vlammen reageert met zuurstof uit de lucht, zeg je dat die stof verbrandt.

Er zijn 3 brandvoorwaarden:

Corrosie

Veel metalen worden aangetast door stoffen in de lucht zoals zuurstof (O2) en water (H2O). Dat noem je corrosie.

Reactieschema

In een reactieschema zet je de beginstoffen  vóór de pijl

In een  reactieschema zet je de  reactieproducten na de pijl

Reactieschema voor verbranding:

brandstof + zuurstof -->  reactieproducten

reactieschema

glucose + zuurstof ➡️ koolsofdioxide + water + energie

(brandstof)         (verbrandingsproducten)

Soorten reacties

- Verbrandingsreactie (met zuurstof)

- Ontledingsreactie (1 stof voor de pijl, meerdere achter de pijl)

Een fase overgang is geen reactie, deze is omkeerbaar.

Aan de slag:

Maak van H7 de volgende opdrachten:

- 7.1 hele paragraaf

- 7.2 hele paragraaf

- 7.3: opdracht 23, 25, 26, 29, 31, 32.

- 7.4: opdracht 35, 36, 38, 41, 43, 44.