Les 44. Samenstellingen

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Hoe noemen we de vetgedrukte woorden uit het stripfragment?
langeafstandsraket, EHBO-post, zwart-wit ...

aaneen

koppelteken

langeafstandsraket

veelzijdig

vliegensvlug

boschampignon

auto-ongeluk

EHBO-post

zwart-wit

huidskleur

Is het vetgedrukte woord hier een samenstelling?

1. ja
2. nee

In het stripverhaal van de smurfen schreven we de samenstelling meestal ...

1. aaneen
2. met een koppelteken

Samenstellingen

Samenstellingen schrijf je meestal aaneen. Kijk maar naar de volgende voorbeelden: chocolademelk, 

Koppelteken

Hoe zit het dan met het koppelteken? Wanneer moet je een koppelteken gebruiken bij een samenstelling?

angst

Waarom gebruiken we hier een koppelteken?
ski-jas, camera-angst ...

Je gebruikt een koppelteken

• bij leesverwarring (klinkerbotsing).
  
  Bv.: café-uitbater, vanille-ijs, zee-egel, gala-avond ...

Je gebruikt een koppelteken

• tussen gelijkwaardige delen.
  Bv.: paars-groen, ja-neevraag, maag-darmklachten ...
  
  
• bij tweedelige namen voor functies.
  Bv.: minister-president, generaal-majoor ...

Je gebruikt een koppelteken

• bij aardrijkskundige namen.
   
  Bv.: West-Afrika, Oost-Vlaming ...

Je gebruikt een koppelteken

• bij cijfers, alleenstaande letters, tekens, afkortingen en symbolen.
   
  Bv.: @-teken, 80-jarige, A4-formaat ...

Je gebruikt een koppelteken

• bij Sint, niet, non, oud, ex ... .
   
  Bv.: ex-vriend, non-actief, Sint-Maarten ...

aaneen

• Samenstellingen schrijf je meestal aaneen.

koppelteken

• bij leesverwarring
• tussen gelijkwaardige delen
• bij tweedelige namen voor functies
• bij aardrijkskundige namen
• bij cijfers, alleenstaande letters ...
• bij Sint, niet, non, oud, ex ...