Thema 4 Voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Een primair geslachtskenmerk van een man is

1. Borsthaar
2. Lagere stem
3. Penis + Balzak
4. Meer spieren

Een secundair geslachtskenmerk van een vrouw is..

1. Vulva
2. Schaamlippen
3. Borsten
4. Vagina

Welke geslachtskenmerken zijn al vanaf de geboorte aanwezig?

1. Secundaire geslachtskenmerken
2. Primaire geslachtskenmerken
3. Primair en Secundair

Als je zelfstandiger wordt in de puberteit is dat...

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Lichamelijk en geestelijke ontwikkeling

4.1 Gelachtsorganen

      Leerdoelen 4.1

4.1.1 Je kunt uitleggen welke organen tot het voortplantingsstelsel behoren. (R)

4.1.2 Je kunt de delen van de ges

lachtsorganen van een man en een vrouw noemen, inclusief de overeenkomsten en verschillen. (R + T1)

4.1.3 Je kunt de primaire geslachtskenmerken noemen. (R)

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Voortplantingsstelsel en geslachtskenmerken

Het voortplantingsstelsel bestaat uit alle organen die een rol spelen bij de voortplanting. 

De geslachtsorganen zorgen ervoor dat mensen zich kunnen voortplanten.

Primaire geslachtskenmerken

• Een jongen herken je aan zijn penis en zijn balzak.

• Een meisje herken je aan haar vulva (vulvalippen, clitoriseikel en opening van de vagina).  

Een primair geslachtskenmerk van een man is

1. Borsthaar
2. Lagere stem
3. Penis + Balzak
4. Meer spieren

Een secundair geslachtskenmerk van een vrouw is..

1. Vulva
2. Schaamlippen
3. Borsten
4. Vagina

Welke geslachtskenmerken zijn al vanaf de geboorte aanwezig?

1. Secundaire geslachtskenmerken
2. Primaire geslachtskenmerken
3. Primair en Secundair

Als je zelfstandiger wordt in de puberteit is dat...

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Lichamelijk en geestelijke ontwikkeling

Uitwendige geslachtsorganen

Voortplantingsstelsel Vrouw

Voortplantingsstelsel Man

Aan de slag

Aan de slag met 4.1

Maak opgave 1, 2, 3, 4 & 6

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de 

leerstof actief verwerkt dient te worden.  

De docent heeft gemodelleerd. De leerlingen gaan nu actief inoefenen.
Er is hier ruimte voor verlengde instructie. 

De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. 

De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Wat is het geslacht van een baby?

1. Jongen of meisje
2. Hond of kat

Wat hoort niet bij het voortplantingsstelsel?

1. De borsten van de vrouw
2. De lever

Wat zijn geslachtskenmerken?

1. Kenmerken die geslacht herkennen
2. Kenmerken van haarkleur

Wat zijn geslachtsorganen?

1. Organen voor ademhaling
2. Organen voor voortplanting

Wat is het voortplantingsstelsel?

1. Alle organen voor voortplanting
2. Alle organen voor spijsvertering

Hoe herken je een jongen?

1. Aan haar vagina
2. Aan haar vulva
3. Aan haar clitoris
4. Aan zijn penis en balzak

Wat zijn primaire geslachtskenmerken?

1. Alleen interne kenmerken zijn belangrijk
2. Alle geslachtskenmerken zijn zichtbaar
3. Kenmerken die pas in de puberteit ontstaan
4. Kenmerken zichtbaar bij de geboorte

Hoe heet de top van de penis?

1. De clitoris
2. De voorhuid
3. De eikel
4. De balzak

Wat is de gevoeligste plek van de vulva?

1. De clitoris
2. De urinebuis
3. De buitenste vulvalippen
4. De binnenste vulvalippen

Wat zijn de uitwendige geslachtsorganen van een vrouw?

1. De penis
2. De vulva
3. De balzak
4. De teelballen

Waar maken de teelballen zaadcellen?

1. In de bijbal
2. In de prostaat
3. In de balzak
4. In de urinebuis

Wat groeit in de baarmoeder tijdens zwangerschap?

1. De baby
2. De eierstokken
3. De placenta
4. De eicellen

Wat zijn de vrouwelijke geslachtscellen?

1. Zaadcellen
2. Eicellen
3. Hormonen
4. Spermacellen

      Leerdoelen 4.2 Puberteit

4.2.4 Je kunt uitleggen wat de functie is van hormonen. (T1)

4.2.5 Je kunt de lichamelijke en geestelijke veranderingen in de puberteit beschrijven (R + T1)

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Hormonen

Hormonen zijn stoffen die de werking van organen regelen

Een belangrijke hormoonklier voor de voortplantingsorganen is de hypofyse

Geslachtskenmerken

primaire geslachtskenmerken (geboorte)

secundaire geslachtskenmerken (puberteit)

Ken je zelf al secundaire geslachtskenmerken van man en/of vrouw?

      Leerdoelen 4.3 Vruchtbaar worden

4.3.6 Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.(T1)

4.3.7 Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven. (T1 + T2)

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Voortplantingsstelsel Man

Eicel

Menstruatie

De menstruatiecyclus

Maandverband, Tampon, Menstruatiecup

Onthouden!

• Menstruatiecyclus = 28 dagen (gemiddeld)
• dag 1, 2, 3, & 4 (soms meer) --> Menstrueren
• dag 5 t/m 13 --> opbouw baarmoederslijmvlies
• Dag 14 --> ovulatie/eisprong (Helft van de cyclus) 
• Wel bevruchting = Zwanger 
• Geen bevruchting = Afbraak baarmoederslijmvlies --> Menstrueren

Aan de slag

Maak van 4.2:

1, 2 & 5

Maak van 4.3: 

1, 2, 3, 4, 5 & 6

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Stroom komt later (eerst zitten dan vragen)
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Een primair geslachtskenmerk van een man is

1. Borsthaar
2. Lagere stem
3. Penis + Balzak
4. Meer spieren

Een secundair geslachtskenmerk van een vrouw is..

1. Vulva
2. Schaamlippen
3. Borsten
4. Vagina

Welke geslachtskenmerken zijn al vanaf de geboorte aanwezig?

1. Secundaire geslachtskenmerken
2. Primaire geslachtskenmerken
3. Primair en Secundair

Als je zelfstandiger wordt in de puberteit is dat...

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Lichamelijk en geestelijke ontwikkeling

Waar worden eicellen gemaakt?

1. Eierstok
2. Eileider
3. Baarmoeder
4. Vagina

Wat is ovulatie?

1. Vrijkomen van een rijpe eicel uit de eierstok
2. Hetzelfde als menstruatie
3. Vrijkomen rijpe eicel in de baarmoeder

Wat is nummer 1, 2 & 3?

4.3 Een man

Het voortplantingsstelsel van een man is voor een groot deel aan de buitenkant te zien. 

Alleen de prostaat en de zaadblaasjes liggen onderin de buik.

Voortplantingsstelsel

Belangrijk

Teelballen --> maken zaadcellen (spermacellen)

Bijballen --> opslag zaadcellen

De zaadblaasjes en de prostaat voegen vocht + voedingsstoffen toe aan de zaadcellen

Zaadcellen + vocht + voedingsstoffen = Sperma

Hormonen zorgen ervoor dat de man dit aanmaakt

bvj.secure.malmberg.nl

Prostaat en penis

Geslachtsgemeenschap

Kindje maken?

• Man en vrouw hebben geslachtsgemeenschap
• Stimuleren eikel van de man tot orgasme (klaarkomen)
• Zaadlozing man in vagina vrouw
• Zaadcellen gaan opzoek naar een eicel
• Samensmelten eicel en zaadcel = bevruchting

Zaadcellen hebben zweepstaart

Aan de slag

maak van 4.3 

1, 2, 3 & 4

Een primair geslachtskenmerk van een man is

1. Borsthaar
2. Lagere stem
3. Penis + Balzak
4. Meer spieren

Een secundair geslachtskenmerk van een vrouw is..

1. Vulva
2. Schaamlippen
3. Borsten
4. Vagina

Waar worden eicellen gemaakt?

1. Eierstok
2. Eileider
3. Baarmoeder
4. Vagina

Wat is ovulatie?

1. Vrijkomen van een rijpe eicel uit de eierstok
2. Hetzelfde als menstruatie
3. Vrijkomen rijpe eicel in de baarmoeder

      Leerdoelen 4.3 Vruchtbaar worden

4.4.8 Je kunt de kenmerken van zaadcellen en eicellen noemen.

4.4.9 Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij de mens verloopt.

4.4.10 Je kunt beschrijven hoe een zwangerschap verloopt.

4.4.11 Je kunt uitleggen wat prenataal onderzoek is en hiervan voorbeelden noemen.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Eicel en Zaadcel

Eicel bevat veel voedingsstoffen!

Sperma:

- Zaadcellen

- Vocht 

- Voedingsstoffen (uit prostaat)

Menstruatiecyclus

Wel Bevruchting dan....

Terwijl het embryo zich ontwikkelt, ontstaat de placenta. De placenta (moederkoek) bestaat uit weefsel van de moeder en weefsel van het embryo

Navelstreng en vruchtwater

Het embryo is door de navelstreng verbonden met de placenta

Het embryo ligt in het vruchtwater

 Om het vruchtwater heen liggen twee vruchtvliezen die bestaan uit weefsels van het embryo

Foetus

Prenataal onderzoek

Bij embryo’s en foetussen kan ook erfelijkheidsonderzoek worden gedaan. Hiermee kun je al vóór de geboorte van een kind ziekten en/of afwijkingen vinden. 

Deze vorm van onderzoek wordt prenataal onderzoek genoemd. ‘Prenataal’ betekent ‘vóór de geboorte’. 

Welke onderzoeken? Deze moet je weten!

• echoscopie :Het embryo zichtbaar maken op een scherm met behulp van geluidsgolven.

• NIPT (niet-invasieve prenatale test) : Bij de NIPT wordt wat bloed van de moeder afgenomen

• vlokkentest: Onderzoek naar cellen met chromosomen die afkomstig zijn uit de placenta.

• vruchtwaterpunctie: Onderzoek naar cellen met chromosomen die afkomstig zijn uit het vruchtwater.

Bevalling (Volgorde kennen!)

De geboorte van een baby wordt geregeld door hormonen. De geboorte gaat in vijf stappen:

• indaling

• ontsluiting

• breken van de vruchtvliezen

• uitdrijving

• nageboorte

Indaling

Ontsluiting

Uitdrijving

Na de geboorte

Aan de slag

Maak van 4.4

1, 2, 5 & 8 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de 

leerstof actief verwerkt dient te worden.  

De docent heeft gemodelleerd. De leerlingen gaan nu actief inoefenen.
Er is hier ruimte voor verlengde instructie. 

De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. 

De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Zet de gebeurtenissen van een bevalling in de juiste volgorde:

Ontsluiting - Nageboorte - Indaling - Uitdrijving - Breken van Vruchtvliezen

Wat gebeurt er tijdens de eisprong/ovulatie?

1. Eierstok krimpt
2. Eicel komt vrij uit de eierstok
3. Follikel groeit verder
4. Eicel wordt bevrucht

Hoe heet het samensmelten van een eicel en een zaadcel?

1. Ovulatie
2. Bevruchting
3. Innesteling
4. Eisprong

Wat gebeurt er met het baarmoederslijmvlies na bevruchting?

1. Blijft dik en wordt in stand gehouden
2. Breekt af en verlaat het lichaam via de vagina

Menstruatie-kalender

Wel of geen bevruchting? 

A = Geen ; B = Wel

Welke letter is de Eileider? 

Schrijf je antwoord op je bordje

Welk nummer is eierstok?