6.3 Klimaat en bescherming van de kust

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

6.3 klimaat en bescherming van de kust

In alle rust opdrachten van 6.2 maken 

Klaar? Na kijken 6.1 en 6.2 

Klaar? alvast aan de slag met 6.3

welkom

Pak je schrift en leerboek op tafel op paragraaf 6.3

De zeespiegel stijgt

• De temperatuur op aarde stijgt. 
• Er kunnen wel maatregelen worden genomen: klimaataanpassingen
• Voorlopig zal de opwarming doorgaan en de zeespiegel stijgen
• Oorzaak: smelten van ijskappen en gletsjers  

www.floodmap.net

Bodemdaling

Ligt onder NAP

Gevolg

Het zeewater langs de Nederlandse kust stijgt gem met 1,7 mm per jaar. Een flink deel van NL ligt beneden de zeespiegel. Wij moeten beschermd worden. 

Stormvloedkering

Polder

Gebied met kunstmatige

waterstand omringd door

dijken.

(De Kalkwijk is een

poldergebied)

Oorzaken

1. Bodem is zich nog aan het aanpassen aan de gevolgen van de laatste ijstijd (wipwapeffect)

2. bodemdaling door ontwatering 

3. Winning van delfstoffen (Groningen)

1. Natuur

IJSTIJD

In Scandinavië is een dikke laag landijs > aardkorst werd ingedrukt.

Smelten van het ijs deed gewicht verdwijnen > aardkorst veerde op (wipwapeffect). 

Noord-Nederland daalt hierdoor met 2 mm per jaar.

Inklinking

Wegpompen van het water zorgt ervoor dat de bodem naar beneden zakt.. 

Dit noemen we inklinking. 

Veen

Veen inklinking

Veen is een sponsachtige grondsoort

Haal je het water eruit - dan zakt de grond

Delfstoffen in Nederland

Schrijf op in de schrift:

Relatieve zeespiegelstijging: De stijging van het zeewater ten opzichte van de bodem

Absolute zeespiegelstijging: De stijging van het zeewater 

Absolute zeespiegelstijging + Bodemdaling =

Relatieve zeespiegelstijging

Oplossing

• Duinen: door de natuur en 
• Dijken/dammen: door de mens
• stormvloedkeringen: dammen in rivieren en zeegaten die dicht gaan bij extreem hoog water. 

We liggen nou eenmaal laag

Om laaggelegen gebieden droog te houden doen we het volgende:

Polders 

Deze pompen het water uit een lager gelegen gebied omhoog. 

Hierdoor komt dit gebied droog te staan en kunnen wij daarop wonen / leven. 

Blijvende dreiging

• Kust is goed beschermd, maar dreiging blijft
• Door zeespiegelstijging en bodemdaling, moeten we de waterkeringen blijven onderhouden. 

Absolute zeespiegelstijging

Relatieve zeespiegelstijging = zeespiegelstijging + daling van de bodem

Belangrijke bedrijgingen kust- en rivierengebied

• Versterkt broeikaseffect & bodemdaling

• Combinatie stijging zeespiegel (als gevolg van afsmelten ijskappen en gletsjers) én bodemdaling (voortdurend bemalen land door mens)

• Maar ook: Piekafvoer rivieren i.c.m. springtij (verschil hoog- en laagwater grootst is), winning delfstoffen en noordwesterstorm Noordzee.

Hoe noemen wij maatregelen voor klimaatverandering?

1. Klimaatregelingen
2. Klimaatakkoord
3. Klimaataanpassing
4. Klimaatafspraken

Terp

Polder

Dijk

Wat is een polder?

1. Een stuk land omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt
2. Een polder is een lager gelegen gebied in hoog Nederland
3. Een polder is een stuk 'wad' in zee die soms droog komt te liggen bij eb
4. Een polder is een hoger gelegen land dan de omgeving

Hoe hielden mensen vroeger de polders droog?

1. Door middel van molens
2. Door middel van een gemaal
3. Door middel van het doorsteken van dijken
4. Door middel van terpen

Maak opdracht 

1,2,3a, 3d, 3e en 4 t/m 8

Werkboek blz. 114-116

Leerboek blz. 

Watersnoodramp 1953

Watersnoodramp

70 jaar geleden 

Dijkdoorbraak in Zeeland 

De watersnoodramp kostte aan 1.836 mensen het leven. 

De evacuatie telde 72.000 mensen.  

Het natuurgeweld maakte 4.300 huizen en gebouwen kapot en beschadigde er 43.000. De totale schade was 1,5 miljard gulden (dat nu gelijk zou staan aan 5,4 miljard euro).

www.rijkswaterstaat.nl

https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-watersnoodramp/ 

www.ntr.nl

Huiswerk

1,2,3a, 3d, 3e en 4 t/m 8