2.3 Delfstoffen in soorten en maten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Precambrium

Paleozoicum

Mesozoicum

Kenozoicum

Bacterien

Trilobieten

Ammonieten

Dinosauriers

Pangea

Pangea valt uit elkaar

Aan het einde: de mens

§2.3 Delfstoffen in soorten en maten 

§2.3 Wereld: Delfstoffen in alle soorten en maten 

Leerdoelen par. 2.3

.. weet je wat delfstoffen zijn en welke verschillende delfstoffen we kennen.

.. begrijp je het verschil in ontstaanswijze tussen ertsen en fossiele brandstoffen.

2.3. Wat zijn delfstoffen?

Wat zijn delfstoffen?

Stoffen die we uit de grond halen die nuttig zijn voor de mens.

Drie soorten:

1. Metalen; ijzer, goud, lithium

2. Fossiele brandstoffen; steenkool, aardolie & aardgas

3. Diverse grondstoffen; keukenzout, grind, kalksteen

1. Metalen

Worden gewonnen uit ertsen = Mineralen waarin een metaal zit

Voorbeelden van ertsen zijn:

• IJzererts
  
• Kopererts
• Gouderts
  

Dagbouw 

Open lucht

Schachtbouw

Ondergrondse mijnen

2. Fossiele brandstoffen 

Voorbeelden zijn: 

• Steenkool
• Aardolie
• Aardgas

Fossiele brandstoffen ontstaan op een andere manier dan ertsen

Inkolingsproces:

Planten → veen → bruinkool → steenkool

                                                                                                   3 fases:

2

2. Door sedimentatie komt het veen steeds dieper te liggen. Met de diepte stijgt de temperatuur. Daardoor kan het pakket veen omgezet worden in bruinkool.

3

3. Wordt de druk en vooral temperatuur nog hoger, dan zal bruinkool veranderen in steenkool en gaat het laatste water en gas eruit. Deze 3 fases samen worden het inkolingsproces genoemd.

1

1. Afgestorven planten komen onder water te liggen, in een moeras. Door zuurstof te kort, verteren de planten niet. Er ontstaat veen.

In welke periode begon het inkolingsproces van het steenkool in NL?

1. Krijt
2. Perm
3. Carboon
4. Tertiair

Aardolie

• Dood plankton ligt op de bodem  van de zee 
• Wordt bedekt door een dikke laag materiaal (bijv. zand)
• Door druk en temperatuur verandert de plankton aardolie

Aardgas ontstaat...

1. Tegelijk met steenkool
2. Tegelijk met aardolie
3. Tegelijk met allebei
4. Apart

3. Diverse grondstoffen

Voorbeelden zijn: 

Keukenzout, grind en kalksteen

Hoeveel delfstoffen zijn er straks nog voor jou beschikbaar? 

Hoe goed heb je de les begrepen?

1. 
2. 
3. 
4. 

Maken:

Paragraaf 2.3:

Opdracht 2, 5 en 7

Volgende week SO, dus ga goed aan de slag!