1. De vorming van de Alpen

• aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Van de Bergen naar de Zee

Leerdoelen

Theorie:

- endogene en exogene krachten kunnen uitleggen

- welke bewegingen van de aardplaten?

- hoe de Alpen zijn gevormd ( 4 processen)

- wat de verschillen zijn tussen een oud en een jong gebergte en waardoor die verschillen zijn ontstaan 

- wat het verschil is tussen verwering en erosie

- soorten verwering (4x) kennen en herkennen

- soorten erosie (3x) kennen en herkennen

BB & begrippen

Basisboek:

B97: Endogene en exogene krachten B110: Reliëf B115: Verwering B116: Erosie en sedimentatie

Begrippen:

Theorie: aardkorst, breuk, endogene kracht, erosie, exogene kracht, jong gebergte, oud gebergte, plaat, plooiingsgebergte, schol, sedimentatie, sedimentgesteente

Basisboek: chemische verwering, heuvelland, hooggebergte, laagland, landschapskringloop, mechanische verwering, middelgebergte, reliëf, sedimentatie, verwering, verweringsmateriaal

Deze is belangrijk voor het ontstaan van de Alpen!

Belangrijk voor de verdere vorming van de Alpen!

Uit elkaar = divergent = Mid Oceanische Rug ( breuklijn op de Atlantische Oceaan - Ijsland - aardbevingen en vulkanisme

Naar elkaar toe - convergentie. Bijzondere vorm = subductie (zwaardere oceanische plaat duikt onder lichtere landplaat - Japan - aardbevingen, vulkanisme, kans op tsnunami)

Langs elkaar = transform. San Andreas Breuk bij LA en San Francisco 

( aardbevingen)

Gebergtevorming

Endogene kracht

Ontstaan plooiingsgebergte

Gebergte dat is ontstaan door plooiing van stukken van de aardkorst.

Afbraak van gebergten

Exogene kracht

Erosie

Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Verwering

Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei.

Sedimentatie

Afzetting van materiaal dat is meegenomen door water, wind of ijs.

Jong (plooiings)gebergte

Oud (plooiings)gebergte

In welke volgorde?

Verweringsmateriaal: grote stenen, grind, zand en klei

( van zwaar naar licht)

Wat is erosie?

afschuren en uitschuren van gesteente onder invloed van ijs, water en wind

EROSIE

erosie ( door ijs / gletsjer) & verweringsmateriaal

erosie door                      de wind