2.7 Woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Lesdoelen

- Je herhaalt de woordsoorten uit leerjaar 1

    zelfstandig naamwoord (zn), lidwoord (lw), werkwoord (ww)

    bijvoeglijk naamwoord (bn), voorzetsel (vz),
    voornaamwoorden: * persoonlijk voornaamwoord (psv)
                                               * bezittelijk voornaamwoord - bzv )

Zelfstandig naamwoord

Zelfstandige naamwoorden (zn) noemen mensen, dieren, planten, dingen en begrippen. Kenmerken:

* meestal staat er de, het of een voor (= een lidwoord)

* een zn kun je meestal in het meervoud zetten

* van een zn kun je vaak een verkleinwoord maken

BELANGRIJK: Ook eigen namen behoren tot de zelfstandige naamwoorden!  (Lisa, Utrecht, Vitesse, Broederliefde)

Lidwoord

de, het en een

Bepaalde lidwoorden: de, het

Onbepaald lidwoord : een

Bijvoeglijk naamwoord

Zegt iets over het zelfstandig naamwoord

Staat er vaak voor, maar kan er ook achter staan!

Het grote huis                   Het huis is groot

De lange straat                 De straat is lang

De snelle auto                   De auto is snel

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

=> Zeggen iets over het materiaal of de stof
       waarvan het is gemaakt.

=> Eindigen meestal op -en. Ze veranderen niet van vorm

Bijvoorbeeld: glazen huis, tinnen beeld, ijzeren hek

Uitzondering (geen -en op het eind): plastic armband, aluminium fiets

Voorzetsels

Je kunt het woord plaatsen voor:

                                 de kast

                          of:  de vakantie

LET OP:  

Ook 'te' is een voorzetsel (te zwemmen, te gamen)

achter de kast, onder de kast, tussen de kasten

gedurende de vakantie, na de vakantie, tijdens de vakantie.

Voorzetsels

• Je kunt een voorzetsel voor een lidwoord + zelfstandig naamwoord zetten
  Bijvoorbeeld: in de regenjas, met de regenjas, door de regen.
• Soms staat het voorzetsel achter een zelfstandig naamwoord 
  Bijvoorbeeld: Hij ging het huis uit / de winkel in.

Werkwoord

• Drukt vaak een handeling uit: praten, vertrekken, zwaaien. (Doe-werkwoorden)
• Drukt een situatie of gebeurtenis uit: staan, blijven, regenen, vallen

Het hele werkwoord wordt ook wel infinitief genoemd.

Een werkwoord kun je vervoegen (de vorm veranderen). Bijvoorbeeld: hij praat, ze praten, jij praatte, wij hebben gepraat

Voornaamwoorden

=> persoonlijk voornaamwoord (psv)

=> bezittelijk voornaamwoord (bzv)

Persoonlijke voornaamwoord

Herken jij de persoonlijke voornaamwoorden?

Dit verhaal is heel interessant, dus ik heb het met  aandacht gelezen.

Wat is de onderwerpsvorm en waar
zie je de voorwerpsvorm?

Persoonlijke voornaamwoord

• verwijst naar één of meer personen of dingen
• staat vaak in plaats van het zelfstandig naamwoord
• kent twee vormen:
                          

I.  Onderwerpsvorm - als het het onderwerp van de zin is

II. Voorwerpsvorm - in alle andere gevallen

Persoonlijke voornaamwoord

Bezittelijk voornaamwoord

• Geeft aan van wie iets is.
• Het staat altijd voor een zelfstandig naamwoord.
• Tussen het bezittelijk voornaamwoord en   zelfstandig naamwoord kunnen andere woorden   staan.

Wij hadden een ouderwets gezellige avond met
onze oude vrienden in haar knusse woonkamer.

Bezittelijk voornaamwoord

Bijvoorbeeld:

Mijn, jouw, zijn, haar, uw, ons, jullie, hun

Lesdoelen

-  Bespreken Journaal

- Je herhaalt de woordsoorten uit leerjaar 1

    zelfstandig naamwoord (zn), lidwoord (lw), werkwoord (ww)

    bijvoeglijk naamwoord (bn), voorzetsel (vz),
    voornaamwoorden: * persoonlijk voornaamwoord (psv)
                                               * bezittelijk voornaamwoord - bzv )