4.2 - A - Burgers en bestuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.2 - A-  Burgers en bestuur 

Planning

• Leerdoelen
• Griekse stadstaten
• Griekse kolonies
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de Griekse kolonisatie leidde tot een bloeiperiode voor heel Griekenland.
  
  
• Je kunt verschillende Griekse bestuursvormen benoemen en beschrijven. 

Griekse stadstaten

• Rond 750 v. Chr. ontstaan er nieuwe steden: stadstaten, zelfstandige steden met omliggend platteland.
  
  
• Stadstaten bestuurden onafhankelijk van elkaar: eigen regels, eigen wetten.
  
  
• Weinig contact vanwege de omgeving, maar vereerden dezelfde goden en hadden dezelfde taal. 

Griekse kolonies (1)

• Hittegolven en natuurrampen zorgden voor mislukte oogst.
  
  
• Weinig vruchtbare landbouwgrond.
  
  
• Vanaf 700 v. Chr. gaat het beter met de landbouw; er is meer voedsel.
  
  
• De bevolking groeit weer.

Griekse kolonies (2)

• Explosieve bevolkingsgroei zorgt voor minder werk en te weinig voedsel, dus armoede en spanningen binnen de stadstaten!
  
  
  
• Men ging op zoek naar nieuwe plekken om voedsel te verbouwen: stichten van kolonies
  

Griekse kolonies (3)

• Grieken behielden eigen taal en cultuur.
  
  
• Grieken noemden vreemde volken barbaren. Later werd dit ook een term voor onbeschaafde volken. 
  
  
• Dankzij de kolonies kon er veel voedsel naar Griekenland worden gebracht zodat Griekenland een rijk gebied werd.

Monarchie

• De meeste stadstaten werden bestuurd door een koning. 
  
  
• Het koningschap is erfelijk. Deze taak wordt overgegeven van vader op zoon.
  
  
• Koning wordt bijgestaan door adviseurs. 
  
  
• Nederland is ook een monarchie, ken je nog andere voorbeelden? 

Aristocratie

Maar er waren ook andere bestuursvormen. Als een stadstaat te groot werd stapten ze af van de monarchie. 

• De rijkste families namen de macht over, dit noem je een aristocratie. 
  
  
• In Japan, maar ook Saoedi-Arabië is er sprake van een aristocratie. 

Tirannie

• Het kwam ook voor dat één persoon met geweld de stadstaat wilde besturen.
  
  
• Deze persoon greep dan alle macht en hoefde met niemand samen te regeren, dat noem je een tirannie. 
  
  
• Vandaag de dag zou je Noord-Korea, Wit-Rusland en sommige landen in Afrika kunnen beschouwen als een tirannie. 

Democratie

• Het volk heeft de macht en kiest de bestuurders.
• Iedereen heeft op deze manier invloed op de beslissingen die in de politiek worden genomen. 
• Je geeft je mening via het stemrecht.  

De opdracht

Ga aan de slag met het werkblad over de oude Grieken. 

We gaan de antwoorden klassikaal bespreken. 

Ben je klaar? Ga dan verder met huiswerk, kijk daarvoor in Magister.