Stijlfouten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Stijlfouten

Cursus 4: paragraaf 8

Wat ga je vandaag doen?

* Herhaling 

* theorie over stijlfouten

* Oefeningen over stijlfouten

Beeldspraak: vergelijking, metafoor en personificatie

- Bij beeldspraak gebruik je woorden in een
   figuurlijke betekenis. Een beeld.

- Er is sprake van een overeenkomst tussen object en het beeld
- Goede beeldspraak maakt een (gesproken)tekst mooier,
   duidelijker en krachtiger.

Bij een vergelijking heb je....

1. een object (de werkelijkheid) en een subject (beeld)
2. alleen maar een beeld
3. een kenmerk van een persoon op een levenloos ding

Vul de juiste vergelijking in:
Zo fris als een.....

1. kipje
2. vis in het water
3. hoentje

Zo doof als een...

1. kabouter
2. spin
3. mol
4. kwartel

Hij? pas op! hij steelt als een....

1. vogel
2. hond
3. kat
4. raaf

Leven als god in.....

1. Parijs
2. Frankrijk
3. een Belgisch bad
4. de hemel

Bij een metafoor heb je....

1. Alleen maar een beeld
2. Een beeld en de werkelijkheid
3. altijd het woordje ALS
4. HUH? watte? weet het niet meer...

De wind huilt...

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking

de samenleving is ziek

1. is een metafoor
2. is een vergelijking
3. is een personificatie

''sterren op het ijs''! laten we kijken!

1. vergelijking
2. personificatie
3. metafoor
4. wat anders.....

Vroeger

het leven opent haar hand

voor mijn ogen in de nacht: ik lach

zoals parels zijn wij gevonden en

als een parelsnoer vallen wij uiteen

ik schrijf een brief naar hem in 

verre landen, een oud liedje,

gaat er door mijn hoofd, een lik

van de postzegel echter en wij zijn vast

van statige woorden als een douche

wat zeep om schoon te worden

en ik droom van oude gedichten 

en ik droom van een oud boek.

personificatie 

Vergelijking met als

vergelijking met als

Geen personificatie

Nieuwe les: stijlfouten

Pleonasme, tautologie en contaminatie

STIJLFIGUREN

gebruik je om indruk te maken op een luisteraar of lezer.
 

Het zijn taalmiddelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Pleonasme

= Betekenisherhaling met verschillende woordsoorten.
Een eigenschap die al in het woord zit, wordt herhaald.
Vaak een zn met een bn ervoor.
Doel: versterken
bv: ronde bal, witte sneeuw

Tautologie

= Betekenisherhaling met dezelfde woordsoorten.

Vaak twee bijvoeglijke naamwoorden, twee zelfstandige naamwoorden of twee bijwoorden. 

bijvoorbeeld:

• Vast en zeker
• Pracht en praal
  
• Voor eeuwig en altijd
  Doel: versterken
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  

Wat is wat?

Pleonasme herhaalt een eigenschap dat al in een woord verwerkt zit (twee verschillende woordsoorten).

Tautologie zegt twee keer hetzelfde (synoniemen).

De gele zonnebloemen maken de kamer veel gezelliger.

1. pleonasme
2. tautologie

Door de regen kon je de overkant haast bijna niet meer zien.

1. pleonasme
2. tautologie

Misschien dat ze er wellicht nog achter komen.

1. pleonasme
2. tautologie

Deze zomer hadden wij de parasol wel nodig tegen de hete tropenzon.

1. pleonasme
2. tautologie

De mondelinge bespreking

1. pleonasme
2. tautologie

Die spullen worden gewoon gratis weggegeven.

1. pleonasme
2. tautologie

Welk woord in de zin is een contaminatie: Wil jij die antwoorden even nachecken?

Uit welke woorden bestaat de contaminatie?: nachecken = nakijken + ...

1. controleren
2. antwoorden
3. checken

Welk woord in de zin is een contaminatie?: Die som mag jij overnieuw maken.

Uit welke woorden bestaat de contaminatie?: overnieuw = over (doen) + ...

1. opnieuw
2. nog een keer
3. nieuw

Welk woord in de zin is een contaminatie?: Ik vind dat jij je moet verexcuseren van die actie.

Uit welke woorden bestaat de contaminatie?: verexcuseren = verontschuldigen + ...

1. sorry
2. excuseren
3. het spijt me

Opdrachten maken

Opdracht 1 t/m 3 

Cursus 4: paragraaf 8