NaSk1 jaar 3 - Les 28: Energie (5.4)

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Boeken en schrift

- BINAS

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

 

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Boeken en schrift

- BINAS

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

Maak opdracht 27 op pagina 68

 

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Leerboek en werkboek A

- BINAS

- Rekenmachine

- Pen en potlood

Startopdracht:

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Leerboek en werkboek A

- BINAS

- Rekenmachine

- Pen en potlood

Startopdracht:

Welkom bij NaSk1

Pak voor je:

- Boeken en schrift

- Etui

- BINAS

- Rekenmachine

Startopdracht:

Planning

• Lesdoelen
• Uitleg over brandstof en milieu
• Zelfstandig werken
• Afsluiting
  

Lesdoelen

• Hoe maak je elektrische energie?
  
• Hoe wek je elektrische energie duurzaam op?
  
• Is kernenergie ook duurzaam?
  
• Wat kun je doen met elektrische energie?
  
• Wat is rendement?
  
• Waar blijft alle energie?

Planning voor toetsweek

maandag 26-02: par. 5.3

Dinsdag 27-02: par 5.4

Maandag 4-03: herhalen H3

Dinsdag 5-03: herhalen H5

Dinsdag 12-03: uitloop (40 min rooster)

Lesdoelen

• Waarom wordt het op aarde steeds warmer?
  
• Zijn er meer nadelen aan het gebruik van fossiele brandstoffen?
  
• Hoe kun je je huis ook verwarmen?
  
• Zijn er alternatieven voor het verkeer?

Tijdens de les wil ik dat je:

1. Luistert als ik praat

2. Naar elkaar luistert

3. Je spullen voor je hebt

4. Je zo gedraagt dat je de lesstof meekrijgt

5. Respectvol bent naar je klasgenoten en mij

Nu absenties

H3.2: Warme en Milieu

5.3: Brandstof en milieu

Broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect 

door:

- Meer CO₂ in de lucht 

- Minder bomen

Gevolg: 

- Opwarming van de aarde

- ijs smelt: zeespiegel stijgt

Versterkt broeikaseffect

Fossiele brandstoffen

- Aardgas

- Aardolie

- Steenkool

Wat kan deze fabriek doen om het versterkt broeikaseffect tegen te gaan

1. Meer fijnstof uitstoten
2. Geen fossiele brandstoffen meer gebruiken.
3. De fabrieken laten stoppen.
4. In warmere gebieden vestigen.

Gevolgen milieuschade

• aantasten gezondheid (fijnstof)
• ander, extremer klimaat
• stijging zeespiegel
• opwarming aarde
• uitsterven planten-en diersoorten
• schaarste grondstoffen en energie
• minder natuur- en stiltegebieden

• Koolstofmono-oxide (CO)
• Luchtkwaliteit & fijnstof
• Aardbevingen in Groningen
• Thermische verontreiniging
• Zure regen

Wat zijn nog meer nadelen aan het gebruik van fossiele brandstoffen?

Fijnstof heeft een belangrijke link met luchtkwaliteit. De lucht in Nederland is een stuk schoner geworden over de jaren, maar we zijn er nog niet.

Thermische verontreiniging: opwarmen van het oppervlakte water. Warm water kan minder O2 bevatten, hierdoor krijgen vissen en andere waterdieren te weinig zuurstof.

Zure regen

Door de verbranding van fossiele brandstoffen krijg je uitstoot van zwaveldioxide en stikstofoxiden.

Hierdoor ontstaat er zwavelzuur en saltpeterzuur door contact met waterdamp en zuurstof. Het gevolg is zure regen.

Regen even zuur als azijn...

Welke duurzame manieren kunnen wij nog meer gebruiken om ons huis te verwarmen? 

• Zonnecollectoren
• 
  
• Bodemwarmte -> Warmtepomp
• 
  
• Blokverwarming

Zelfstandig werken ZS

Maak opdracht 11, 14, 17, 19, 20, 22, 23, 24 op pagina 56

- Niet klaar? Huiswerk

Maak opdracht 3, 5, 7, 8, 9, 10 op pagina 55

opdracht 11, 14, 17, 19, 20, 22, 23, 24 op pagina 56

opdracht 11, 14, 17, 19, 20, 22, 23, 24 op pagina 56

5.4 Energie omzetten

5 Soorten Energie

• Chemische energie
• Bewegings energie
• Stralings energie
• Elektrische energie
• Warmte

Energie kun je niet maken! Alleen omzetten!

Apparaten kunnen energie omzetten

Batterij of Accu

Chemische energie -> Elektrische energie

Waterkoker

Elektrische energie -> Warmte

Fohn

Elektrische energie -> Warmte + Bewegingsenergie

Motor

Chemische energie -> bewegingsenergie

Brander

Zet chemische energie om in warmte

(Stoom)turbine of schoepenrad

Stoomturbine zet warmte om in bewegingsenergie

Schoepenrad zet waterkracht om in bewegingsenergie

Dynamo (of Generator)

Zet bewegingsenergie om in elektrische energie

Stap 1: Chemische energie  -> Warmte

Stap 2: Warmte                      -> Bewegingsenergie

Stap 3: Bewegingsenergie  -> Elektrische energie

1

Chemische energie -> Warmte

2

Warmte -> Bewegingsenergie

3

Bewegingsenergie -> Elektrische energie

Fossiele brandstoffen

- Aardgas

- Aardolie

- Steenkool

Nadelen:

Voorraad raakt op

Luchtvervuiling (CO_²)

Voordelen:

Goedkoop + Makkelijk

Duurzame energie

- Windenergie

- Zonne-energie

- Waterkracht

- Biogas

Nadelen:

Duur

Voordelen:

Goed voor het milieu

Kernenergie

Water wordt verwarmd met stralingsenergie uit uranium.

Nadelen:

Uranium wordt slechts één keer gebruikt.

Heel gevaarlijk radioactief afval.

Voordelen: 

Veel energie, geen luchtvervuiling

Een fietsdynamo zet bewegingsenergie om in .........

1. Warmte
2. Stralingsenergie
3. Elektrische energie
4. Chemische energie

Een ventilator zet elektrische energie om in ..........

1. Warmte
2. Stralingsenergie
3. Chemische energie
4. Bewegingsenergie

Een batterij zet ........... om
in elektrische energie.

1. Warmte
2. Chemische energie
3. Stralingsenergie
4. Bewegingsenergie

Zelfstandig werken ZS

Maak opdracht 4, 5, 7, 8, 10, 12, 13 op pagina 63

- Niet klaar? Huiswerk

Apparaten kunnen energie omzetten

Batterij

Chemische energie -> Elektrische energie (+ Warmte)

Televisie

Elektrische energie -> Stralingsenergie (+ Warmte)

Ventilator

Elektrische energie -> Bewegingsenergie (+ Warmte)

Auto

Chemische energie -> Bewegingsenergie (+ Warmte)

Rendement

Niet alle energie wordt nuttig gebruikt. Door het percentage nuttige energie te berekenen, kun je het rendement vinden. 

Een waterkoker gebruikt 800 kJ. Er wordt 550 kJ gebruikt voor het verwarmen van het water. Wat is het rendement van de waterkoker?

Rendement

LED lamp

Hoog rendement, want veel energie

wordt nuttig gebruikt.

Gloeilamp

Laag rendement, want weinig energie

wordt nuttig gebruikt.

Gloeilamp 

Totaal:                          25 W

Licht (nuttig):           5 W

Warmte:                      20 W

Rendement:

(5 : 25) x 100 = 20 %

LED lamp

Totaal:                           6 W

Licht (nuttig):            5 W

Warmte:                       1 W

Rendement:

(5 : 6) x 100 = 83 %

Wet van behoud van energie

Alle energie blijft ergens. Het verdwijnt niet. Het wordt alleen omgezet in een andere energievorm. Meestal is deze "afval" energie een vorm van warmte. 

Het rendement is nooit 100%

BINAS tabel 18

Zelfstandig werken ZS

Maak opdracht 17, 20, 21, 23, 24, 25  op pagina 67

- Niet klaar? Huiswerk

Lesdoelen

• Hoe maak je elektrische energie?
  
• Hoe wek je elektrische energie duurzaam op?
  
• Is kernenergie ook duurzaam?
  
• Wat kun je doen met elektrische energie?
  
• Wat is rendement?
  
• Waar blijft alle energie?