B6. Wetenschappelijk onderzoek

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Basisstof 6. Wetenschappelijk onderzoek

biologiepagina.nl

Wat is het verschil tussen betrouwbaar en valide?

betrouwbaar

In de context van een onderzoek heeft het begrip betrouwbaarheid (Engels: reliability) betrekking op de manier van meten. Een betrouwbare meetmethode leidt tot accurate uitkomsten en kenmerkt zich vaak ook door een redelijke verdeling van de meetresultaten.  

Om de betrouwbaarheid van je onderzoek te bepalen beantwoord je de vraag: “Als ik hetzelfde nog een keer zo zou onderzoeken en de omstandigheden zijn niet veranderd, krijg ik dan dezelfde uitslag?” Een betrouwbaar onderzoek is dus reproduceerbaar.  

valide

Validiteit (validity) betekent dat je daadwerkelijk het verschijnsel meet dat je beoogt te meten. Wanneer je bijvoorbeeld een fenomeen als ‘vertrouwen’ wilt meten, zul je moeten nagaan of het instrument dat je daarvoor wilt gebruiken, ook echt geschikt is voor dat doel.

Om de validiteit van je onderzoek vast te stellen geef je antwoord op de vraag: “Is de manier waarop ik mijn onderzoek in de praktijk heb uitgevoerd, ook werkelijk de beste manier om mijn hoofd- en deelvragen te beantwoorden?”

voorbeeld 1

Een onderzoekster wil weten hoe vaak mensen rommel op straat gooien en benadert daartoe op een drukke zaterdagmiddag in een winkelcentrum rechtstreeks een aantal respondenten met de vraag of zij zich hieraan weleens schuldig maken. De vraag leidt telkens tot hetzelfde antwoord: de overgrote meerderheid van de respondenten zegt dit niet te doen.

Dit onderzoek is :

1. betrouwbaar en valide
2. betrouwbaar maar niet valide
3. niet valide en niet betrouwbaar
4. wel valide maar niet betrouwbaar

uitleg

De respondenten hebben slechts sociaal wenselijke antwoorden gegeven toen hun op de man af werd gevraagd of zij weleens rommel op straat gooiden. De kans is groot dat de enquête, wanneer ze werd herhaald, opnieuw tot dezelfde resultaten zou leiden; in die zin is het een betrouwbaar instrument. Maar het onderzoek is niet valide, omdat het geen antwoord geeft op de gestelde onderzoeksvraag.

voorbeeld 2

 Op de afdeling Neonatologie van een ziekenhuis meet men de lichaamstemperatuur van pasgeboren baby’s. Daarbij wordt gebruikgemaakt van vijf oude thermometers, die een afwijking hebben tot twee graden Celsius gemiddeld.

Dit onderzoek is :

1. betrouwbaar en valide
2. betrouwbaar maar niet valide
3. niet valide en niet betrouwbaar
4. wel valide maar niet betrouwbaar

uitleg

In dat geval is het meetinstrument niet betrouwbaar en kan het ziekenhuis beter andere thermometers kopen. De uitslagen zullen bij herhaling wel telkens rond een verwachte waarde bewegen (van twee graden onder de werkelijke temperatuur tot twee graden erboven), maar de uitslagen zijn niet betrouwbaar genoeg om er uitspraken op te baseren.

havo 2021

tijdvak 1

Meerdere watermonsters zorgen voor hogere (1) en unieke nucleotidevolgorde zorgt voor een hoge (2)

1. (1) en (2) = betrouwbaarheid
2. (1) = betrouwbaarheid (2) = validiteit
3. (1) = validiteit (2) = betrouwbaarheid
4. (1) en (2) = validiteit

havo 2018

tijdvak 1

Heeft tekortkoming 1 te maken met het bepalen van de betrouwbaarheid of van de validiteit
van het onderzoek? En tekortkoming 2?

1. (1) en (2) = betrouwbaarheid
2. (1) = betrouwbaarheid (2) = validiteit
3. (1) = validiteit (2) = betrouwbaarheid
4. (1) en (2) = validiteit

vwo 2021

tijdvak 2

Vermindert aspect 1 de betrouwbaarheid of de validiteit van het onderzoek? En aspect 2?

1. (1) en (2) = betrouwbaarheid
2. (1) = betrouwbaarheid (2) = validiteit
3. (1) = validiteit (2) = betrouwbaarheid
4. (1) en (2) = validiteit