5.1: Europa na 1815

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§5.1: Europa na 1815

Wat gaan we doen? 

• Afronding H4 en begin H5.
• Uitleg aankomende periode / 2 hoofdstukken --> praktische opdracht.
• Nationalisme.
• Grote mogendheden.
• Vormen van een staat.
• Frans Duitse oorlog.
• Evaluatie.
• Huiswerk. 

Leerdoel

Aan het eind van deze les kunnen jullie uitleggen welke bijdrage het nationalisme heeft gehad in de eenwording van een aantal Europese landen.

Aan het eind van deze les kunnen jullie uitleggen hoe het nationalisme heeft geleid tot de Frans-Duitse oorlog.

Oorlogsstemming

In de 19e eeuw: Nationalisme

• Def: houden van je eigen volk
  
• Leidt tot het ontstaan van een oorlogsstemming in Europa.

19e eeuw: nationalisme groeit

In Europa groeide het nationalisme. Je voelde een sterke liefde voor je eigen volk, en de cultuur en geschiedenis van jouw volk.

Grote mogendheden

Machtige landen!

Veelvolkerenstaten!

Wat zijn de problemen van deze veelvolkerenstaten?

1. Er leefden veel verschillende volkeren in 1 land. (verschillende talen, culturele gewoontes etc.) 

 2. Veel volkeren voelden zich achtergesteld door de machthebbers. (In Oostenrijk-Hongarije bijv. door de Oostenrijkers).
Achtergestelde volkeren streefden naar een eigen staat, waar hun eigen volk de baas was. (een natiestaat)

Verschillende Landen vallen uiteen. 

Verval van het Ottomaanse Rijk

• Veelvolkerenstaat
• Volkeren binnen het Ottomaanse Rijk verlangen naar een eigen staat.

1. Hierdoor breken in het Ottomaanse Rijk opstanden uit.
2. Het Ottomaanse Rijk wordt 'de Zieke man van Europa'.

1830: België

• De Belgen voelden zich niet verbonden met Nederland en scheidden zich af. 
• Wil zich afscheiden van Nederland.
• Vanaf 1830: onafhankelijk.
• Koning Willem I is zwaar teleurgesteld en treedt in 1840 af.

Italië

• Tot 1861 geen eenheidsstaat.
• Vanaf 1861: Italiaanse eenwording

1.  Koninkrijk Italië o.l.v. Nadat Garibaldi.
   
2. Mede mogelijk gemaakt door het opkomende nationalisme (vanaf 1815)
   

• 1861-1946

Duitsland in 19e bestond uit allerlei verschillende koninkrijkjes en vorstendommen

In de verschillende Duitse staten kregen liberalen steeds meer invloed.

Ze waren tegen de macht en de koning/adel. 

En

Ze waren voor Duitse eenwording (nationalisme)

Bismarck wilde dit ook. Maar niet door liberale invloed,maar door oorlog. 

Wilhelm I: Koning van Pruisen (1861-71) en keizer van Duitsland ('71-88)

rijkskanselier Bismarck (1862-1890)

In Frankrijk regeerde keizer Napoleon III. 

Hij wilde een net zo'n  groot Frankrijk als de grote Napoleon Bonaparte.

Een oorlog met Pruisen zou uitstekend uitkomen!

De Frans-Duitse Oorlog

1870-1871

• Aanleiding: mogelijke Spaanse troonopvolging van Leopold van Hohenzollern (Duits)
  

• Frankrijk wil geen Spaanse koning uit het huis van Hohenzollern
• Oorlogsdreigingen...
  
  
  
  Duitsers melden zich vrijwillig aan voor het leger.
  
  Moderne wapens zorgen voor een bloedbad.....

1870-1871: Frans-Duitse oorlog

Nationalisme groeit. Duitse staten werken samen olv Pruisen. 

Het was een bloedige oorlog. Dankzij industralisatie zijn wapens dodelijker. 

Duitsland viert overwinnig door eenheid uit te roepen.

Duitse keizerrijk

De Frans-Duitse Oorlog

1870-1871

• Januari 1871: einde Frans-Duitse oorlog. Frankrijk verliest.

• Gevolgen:
  

1. Frankrijk moet oorlogsboete betalen
2. Frankrijk verliest Elzas-Lotharingen aan Duitsland
3. Frankrijk wil ooit wraak nemen.....

Een groot Duitsland zorgt voor nieuwe spanningen. 

Frankrijk wil wraak en op de Balkan blijft nationalistische onrust.

In 20ste eeuw breekt daardoor de gruwelijke Eerste Wereldoorlog uit.

Europa in 1900

Opdracht

Maken vragen over het Nationalisme

Huiswerk

Maken van paragraaf 5.1 en 5.2 alle opdrachten. 

Nakijken

Hoofdstuk 5. 

Wat is Nationalisme?

Welke vijf grootmachten herken je?

Twee voorbeelden van veelvolkerenstaten

( Er woonden meerdere verschillende volken in 1 land)