Haiku

Poëzie: haiku



1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 16 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Poëzie: haiku



Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Doel van deze les:
Een haiku leren herkennen en kunnen schrijven.

Slide 3 - Tekstslide

Een haiku bij een Van Gogh
Dit leer je in deze les:
- wat een haiku is
- waar deze dichtvorm vandaan komt
- hoe je zelf een haiku maakt
- wie Vincent van Gogh was

Slide 4 - Tekstslide

Wie was Vincent van Gogh?
Vincent-feiten:
- Leefde van 1853 tot 1890
- groeide op in Noord-Brabant
- woonde in Nederland, Engeland, België en Frankrijk
- werd pas op zijn 27ste kunstenaar
- maakte bijna 900 schilderijen, meer dan 1000 tekeningen en schreef honderden brieven
- was dol op Japanse prenten en had daar een hele verzameling van
- was tijdens zijn leven niet bekend
- is nu een wereldberoemde kunstenaar

Slide 5 - Tekstslide

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Zelfportret als schilder
Datering 1887 - 1888
Locatie Parijs, Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
Dit is een zelfportret van Vincent. 
Je kunt een heleboel woorden gebruiken, als je zou moeten vertellen wat je op dit schilderij ziet. Maar het kan ook heel kort. 

Kijk maar eens op de volgende slide.

Slide 6 - Tekstslide

Een man met rood haar
zet streepjes in zijn gezicht
op een doek vol kleur.
Haiku
Dit is een haiku, een dichtvorm uit Japan. Een haiku is lekker kort en hoeft niet te rijmen.

Slide 7 - Tekstslide

Haiku’s zijn drie regels lang, met een vast lettergrepenschema. Welk schema is dat?
Tip
Geen idee wat het lettergrepenschema van een haiku is? Bekijk dan de haiku op de vorige slide en tel de lettergrepen.
A
7 - 4 - 7
B
4 - 8 - 4
C
5 - 7 - 5

Slide 8 - Quizvraag

een
man
met
rood
haar
zet
streep
jes
in
zijn
ge
zicht
op
een
doek
vol
kleur
Lettergrepen
Hier zie je alle lettergrepen in een apart vakje. Zo kun je ze makkelijk tellen. 

Slide 9 - Tekstslide

Een haiku bestaat dus uit
drie regels, met lettergrepenschema

5
7
5

Slide 10 - Tekstslide

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De oogst
Datering juni 1888
Locatie Arles, Zuid-Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
Dit schilderij maakte Vincent in Zuid-Frankrijk: een zonnig landschap met oogstende boeren. Vincent schreef in een brief dat zijn teken- en schilderwerk net zo zwaar was als het werk van deze mensen. 

Extra haiku info
Haiku's beschrijven een bepaalde gebeurtenis of sfeer.  Ze gaan meestal over een gevoel. Bijvoorbeeld een gevoel dat je bij een schilderij hebt.

Slide 11 - Tekstslide

Opdracht
Hoe zou het zijn als jij, net als Vincent, in dit landschap zou staan? Wat zou je zien, horen, voelen, ruiken..? Noteer jouw ideeën. Klik op de luidspreker voor extra sfeer.

Slide 12 - Tekstslide

De geur van het land
op een hete zomerdag
kriebelt in mijn neus.
Vraag
Vind jij dit een goed gedicht? Waarom wel of niet?

Slide 13 - Tekstslide

De-  kleur - van - het - land ...
O - ran - je - da - ken ...
Een - vrouw - in - een - tuin ...
Een - kar - vol - met - stro ...
Blau - we - ho - ri - zon ...
Opdracht
In het oranje vak staan een paar voorbeelden van beginregels (met steeds 5 lettergrepen) voor een haiku over dit schilderij. 
Kies een beginregel en maak daar de rest van de haiku bij.
Op de volgende slide vind je tips en op de slide daarna staan de beginregels en het schilderij nogmaals.

Slide 14 - Tekstslide


  • Kijk goed en vraag: Wat zie ik? Wat gebeurt er? Welk gevoel krijg ik erbij? 
  • Schema: drie regels, 5 – 7 – 5 lettergrepen
  •  Herkent een lezer in jouw haiku het schilderij waar het over gaat?

Haiku-houvast

Slide 15 - Tekstslide

De - kleur - van - het - land ...
O - ran - je - da - ken ...
Een - vrouw - in - een - tuin ...
Een - kar - vol - met - stro ...
Blau - we - ho - ri - zon ...
Kies je begin en maak de haiku af:

Slide 16 - Tekstslide