Dementie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Neurocognitieve stoornissen

Wat weet je al over neurocognitieve stoornissen?

Dementie door de ziekte van Alzheimer

• 60-70% van de mensen met dementie
• Cellen in de hersenen sterven af door het samenklonteren van eiwitten
• Begint meestal rond 70e levensjaar
• Geleidelijke achteruitgang (8 jaar tot eindstadium)

1. Verlies geheugen en interesse
2. Inzicht en beoordelingsvermogen
3. handelen en spraak
4. spontane activiteiten en beweging

• Ziektebesef verstoord

Oorzaak en behandeling

• Precieze oorzaak onbekend 
• Zenuwcellen sterven af door ophopingen van eiwit
• Medicatie om symptomen tijdelijk te verminderen
• Gaat om het remmen van gedragsstoornissen en het ziekteproces 

Vasculaire dementie

Bloedvoorziening van de hersenen verstoord door:

• Achteruitgang van de bloedvaten
• Verstopping van de bloedvaten
• Kleine bloedingen
• CVA

Kenmerken van vasculaire dementie:

• Het ziekteverloop gaat in sprongen, bij elk infarct wordt het een stukje slechter. 
• De symptomen zijn afhankelijk van de gebieden die getroffen zijn. 
• Het ziektebesef is vaak nog intact, waardoor de persoon steeds weer geconfronteerd wordt met het verlies van functies. Dit vergroot de kans op somberheid.
  
• Wanneer de vasculaire dementie ernstige vormen aanneemt, lijkt het ziektebeeld op de ziekte van Alzheimer.

Dementie door Lewy-lichaampjes

Lewy body-dementie wordt zo genoemd omdat er verspreid door de gehele hersenen heen abnormale eiwitneerslagen (eiwitafzettingen) worden gevonden in een typische vorm: het lijken net eilandjes (de 'bodies'). De arts die dit het eerst beschreven heeft, heette dr. Frederic Lewy. 

Dezelfde afwijking wordt ook gevonden bij zorgvragers met de ziekte van Parkinson.

Kenmerken

• vanaf het begin van de ziekte wisselende verwardheid en hallucinaties
  
• loopstoornissen die veel op die bij de ziekte van Parkinson lijken
  
• geheugen- en oriëntatiestoornissen
  
• wisselende aandacht en concentratie, onrust en soms ‘plukken’ aan dekens of kleding

Ziekte van Pick

Fronto-temporale dementie:

de voorkwab (frontaal) en de slaapkwabben (temporaal) van de hersenen zijn aangedaan

Kenmerken van frontotemporale dementie:

• begint al op jonge leeftijd (meestal tussen 50 en 60 jaar)
  
• persoonlijkheidsveranderingen (extravert of juist terugtrekken)
  
• tegen vreemde mensen praten en rare opmerkingen maken
  
• onbeleefd, ongeduldig, egoïstisch, ontremd of agressief gedrag
  
• spraakproblemen of geheel verlies van spraak
  
• slikstoornissen

Syndroom van Korsakov

Door overmatig alcoholgebruik en verkeerd of overmatig medicijngebruik.  In sommige gevallen kunnen de oorzaken worden weggenomen en kunnen de dementieverschijnselen tot stilstand gebracht worden of minder worden.

Er ontstaat een hersenbeschadiging, waardoor geheugenproblemen optreden. Daarnaast raken de sensibele banen in het ruggenmerg en de zenuwen beschadigd.

Opvallend is dat de intelligentie en de persoonlijkheid grotendeels intact blijven.
 

Verschijnselen

• nieuwe informatie wordt niet meer opgeslagen (inprentingsstoornissen)
• gebeurtenissen uit de periode voor de ziekte worden slecht herinnerd
• geheugenverlies
• desoriëntatie in plaats en tijd
• confabuleren (verhalen vertellen die niet of gedeeltelijk waar zijn) en persevereren (zinloos herhalen van woorden of handelingen)
• gebrek aan zelfvertrouwen, faalangst
• passiviteit
• stemmingsveranderingen
• loopstoornissen door zenuwbeschadigingen
• slechte lichamelijke conditie
• vermagering