les 9 gemeente en provincie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

les 9

Gemeente en provincie

hier klikken voor uitleg!

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen hoe het bestuur van de gemeente (college van B&W, gemeenteraad, burgemeester) werkt. 

Aan het einde van de les kan je uitleggen hoe het bestuur van de provincie en waterschappen  werken.

vakbegrippen

• Gedecentraliseerde eenheidsstaat
• Bestemmingsplan
• Gemeenteraad
• College van burgemeester en wethouders
• Wereldparlement van burgemeesters
• Structuurvisie
• Provinciale staten
• Gedeputeerde staten
• Commissaris van de koning

Hoe vat Lubach decentralisatie samen?

1. Mooi, dat hoeven wij niet meer te doen
2. afgepakt van de Belgen
3. Wat een fantastisch systeem
4. In de VS doen ze het beter

Decentralisatie

Subsidiariteitsbeginsel: Hogere instanties doe iets niet wat door lagere instanties kan worden gedaan.

Bedenk zelf voordelen van decentralisatie

Bedenk zelf nadelen van decentralisatie

Decentralisatie

Voorbeeld antwoorden

Voordeel: Burgers staan dichter bij de politiek

Nadeel: Gemeentes en provincies krijgen het drukker en drukker. Verschillen tussen gemeentes. 

De Gemeente

klik hier!

We zijn betrokken bij de gemeente. Maar hoe?

1.

2

3

4

op de gemeenteraad

Je mag je stem laten horen bij openbare vergaderingen

Je betaald             belasting voor de gemeente. Bijv voor je hond. 

Je bent klant van de gemeente. Denk aan je 

De gemeente

Er zijn in Nederland bijna 400 gemeenten.

De gemeenten hebben door decentralisatie veel nieuwe taken erbij gekregen zoals de zorg voor hun eigen inwoners.  Wij stemmen elke 4 jaar op de gemeenteraadsleden en het dagelijks bestuur van de gemeente is in handen van college van burgemeester en wethouders.

0

Burgemeester en Wethouder

1. Dagelijks bestuur : Voert de wetten uit. 

Burgemeester is vergelijkbaar met minsister president en wethouders met andere ministers. 

Gemeenteraad

1. Stemt over wetten. 

2. Controleert de burgemeester en wethouders

-Wordt gekozen door het volk. 

Je kan de gemeenteraad zien als de tweede kamer

gemeente

college van B en W

gemeenteraad

dagelijks bestuur

[

burgemeester

leidt vergaderingen, openbare orde, sollicitatie → benoemd voor 6 jaar

elk een eigen werkterrein

wethouders

volks-vertegenwoordigers

stemmen over besluiten

controleren van B en W

Een burgemeester
wordt

1. GEKOZEN
2. BENOEMD
3. GELOOT

Burgemeester Halsema (Amsterdam) wil, als er in gebedshuizen tegen homoseksualiteit of over de onderdanigheid van de vrouw wordt gepreekt, dat een burgemeester in het uiterste geval het gebedshuis kan sluiten. Ben je het met haar eens? Waarom wel of waarom niet?

Wie heeft de meeste invloed binnen de gemeente?

1. Gemeenteraad
2. Wethouders
3. Burgemeester

Taken gemeentebestuur

1. Uitvoeren van landelijke wetten. Zoals.                                           onderhouden. 

2. Regelen van lokale belastingen. Zoals rioolbelasting, honden belasting. 

3. Bouwen van voldoende 

4. Onderhoud en aanleg van wegen, riolering, afval, bomen.

5. Verschaffen van paspoorten

6. Regels bepalen. Parkeren, festivals, 

Bestemmingsplan

Een bestemmingsplan in Nederland beschrijft wat er met de ruimte in een bepaalde gemeente mag gebeuren. In deze ruimtelijke plannen (bestemmingsplannen, wijzigingsplannen, structuurvisies) staan regels voor bijvoorbeeld woningbouw, winkels, bedrijven en groen. Een ruimtelijk plan regelt waar en wat op een perceel gebouwd of aangelegd mag worden, welk gebruik is toegestaan en wat de toekomstige ontwikkeling is.

provincie

provincies

Er zijn 12 provincies in Nederland.

Provincie

12 provincies die het werk doen waar de landelijke overheid te groot, en de gemeente te klein voor is zoals:

• ruimtelijke ordening (aanleg recreatie, wegen terreinen, kanalen etc.)
• Toezicht op naleving milieuwetten
  

1x per 4 jaar worden er verkiezingen gehouden voor de Provinciale Staten.

Deze Provinciale Staten kiezen de Gedeputeerde Staten. Deze vormen het dagelijks bestuur.

De voorzitter van de Gedeputeerde Staten is de commissaris van de koning.

Verkiezingen

Provinciale staten

Stemmen over provincie besluiten

Kiest gedeputeerde staten

Dagelijks bestuur

Bestuur bestaat dus uit:

1. Commissaris van de Koning (de leider)
   
2. Gedeputeerde Staten (de hulp, soort van ministers)
3. Provinciale Staten (de mensen die stemmen en controleren, soort van Tweede Kamer) Taak: kiezen Eerste Kamer!

Gemeente of provincie?

Vuurwerk

1. Gemeente
2. Provincie

Het provinciebestuur

De leden van Provinciale Staten worden middels directe verkiezingen

Provinciale staten houdt zich bezig met taken die te groot zijn voor de gemeente
maar te klein zijn voor het nationaal bestuur (Politiek Den Haag) 

Het is de middelste bestuurslaag: Landelijk - Provinciaal  - Gemeente 

Dit bestuur heeft vooral een rol in ruimtelijke ordening 

(hoe de openbare ruimte is ingericht) : 

• Aanleg nieuwe woongebieden 
• Aanleg natuurgebieden
• Aanleg provinciale wegen

De taken van het provinciebestuur

Provincies maken een 'structuurvisie' waarin beschreven staat waar bedrijven, woningen ed mogen komen.  Ze moeten rekening houden met landelijk beleid.

De Provincie zorgt ook voor zaken die te maken hebben met zorg en welzijn:

• Jongerencentra
• Financiering van de bibliotheken
• Zorg voor voldoende ziekenhuizen en dat mensen uit de hele provincie het ziekenhuis goed kunnen bereiken.
• Zorg dat alle dorpen en steden goed bereikbaar zijn voor hulpdiensten. 

• De leden van Provinciale staten kiezen ook de leden van de Eerste Kamer. Dit zijn dus indirecte verkiezingen! 

Welke bestuurslaag heeft de meeste macht?

Zet van links naar rechts.

Provincie

Rijksoverheid

Gemeente

Koning

Burgemeester

Parlement

Commissaris van de Koningin 

college van burgemeester en wethouders 

Provinciale Staten

kabinet 

Gemeente of provincie?

Sluitingstijd van de kroeg

1. Gemeente
2. Provincie

Gemeente of provincie?

Naleving wetten milieu controleren

1. Gemeente
2. Provincie

Wie bepaalt of de studiefinanciering terug komt?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wie bepaalt hoe vaak het vuilnis wordt opgehaald?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wie bepaalt of er een nieuw winkelcentrum gebouwd gaat worden?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wat is het dagelijks bestuur van de provincie?

1. Tweede kamer
2. Gedeputeerde Staten.
3. Gemeenteraad
4. Waterschap

Wie geeft een bijstandsuitkering aan mensen zonder inkomen?

1. Gemeente
2. Rijksoverheid
3. Provincie
4. De Eerste Kamer

Welke laag van de overheid zorgt ervoor dat afval wordt opgehaald

1. Gemeente
2. Provincie
3. Landelijke overheid
4. Wijkraad

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen hoe het bestuur van de gemeente (college van B&W, gemeenteraad, burgemeester) werkt. 

Aan het einde van de les kan je uitleggen hoe het bestuur van de provincie en  waterschappen werkken.