5H 11.4 Bloedplasma en bloedcellen

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
11.4 Bloedplasma en bloedcellen
Deze les:
- Samenstelling bloed
- Transport O2 en CO2
- Bloedstolling


1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 80 min

Onderdelen in deze les

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
11.4 Bloedplasma en bloedcellen
Deze les:
- Samenstelling bloed
- Transport O2 en CO2
- Bloedstolling


Slide 1 - Tekstslide

Doel en begrippen 11.4
Je leert wat de samenstelling is van het bloed (bloedstolling doen we volgende keer).

bloedplasma, rode bloedcellen, witte bloedcellen, stamcellen, hemoglobine, afweer, bloedplaatjes, bloedstolling, bloedarmoede, epo, diffusie, waterstofcarbonaat, waterstofion


Slide 2 - Tekstslide

Bloed; wat zit erin?

Slide 3 - Woordweb

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 7 - Link

Slide 8 - Tekstslide

Rode bloedcellen
  • Hemoglobine: rode kleurstof in rode bloedcellen
  • In hemoglobine zit ijzer
  • Zuurstof hecht aan het ijzer in hemoglobine

Slide 9 - Tekstslide

De rol van rode bloedcellen
Hemoglobine wordt afgekort tot Hb.

In je longen zal hemoglobine zuurstof binden:
Hb + O2 --> HbO2

 in je spieren juist loslaten:
HbO2 --> Hb + O2 








Slide 10 - Tekstslide

Aanmaak bloedcellen
Rode bloedcellen leven plm 3-4 maanden. Daarna worden ze afgebroken in de milt/ lever en worden de bouwstoffen opnieuw gebruikt.
Een klein deel van het ijzer (de ijzerzouten) raak je kwijt (nieren, zweet, bloedverlies).

Slide 11 - Tekstslide

Aanmaak bloedcellen
De aanmaak van nieuwe rode bloedcellen vindt plaats in het rode beenmerg. 
Staat onder invloed van het hormoon epo (wordt in de nieren gemaakt). 
Hoe meer epo hoe meer aanmaak rode bloedcellen. 
Als er zuurstoftekort is in het bloed maken de nieren meer epo aan. -> Bloeddoping/ hoogtetraining.


Slide 12 - Tekstslide

Bloedarmoede
Te weinig rode bloedcellen. Dan kan het bloed onvoldoende zuurstof vervoeren. 
Oorzaak vaak ijzertekort (dus hemoglobine).
Soms: te weinig aanmaak bloedcellen/ tekort aan epo.

Slide 13 - Tekstslide

Waarom hebben mensen met een verminderde hartwerking vaak meer rode bloedcellen?

Slide 14 - Open vraag

Slide 15 - Tekstslide

CO2 afgifte (weefsel) BINAS 83E
Stap 1 
De CO2 die in de weefsels wordt geproduceert diffundeert naar het bloed. Daarna in de rode bloedcellen.
1

Slide 16 - Tekstslide

CO2 afgifte (weefsel)
Stap 2 
Deel van het CO2 bindt aan hemoglobine (Hb).

2

Slide 17 - Tekstslide

CO2 afgifte (weefsel)
Stap 3 
Deel van het CO2 reagaeert met H2O met behulp van een enzym tot HCO3- (waterstofcarbonaat) en H+.
HCO3- diffundeert de rode bloedcel uit en wordt verder via het plasma vervoerd.
3

Slide 18 - Tekstslide

CO2 afgifte (weefsel)
Stap 4
H+ bindt aan hemoglobine tot HbH.
Dit voorkomt dat het bloed te zuur wordt.

De eventueel gebonden zuurstof laat los en diffundeert de rode bloedcel uit.



4

Slide 19 - Tekstslide

CO2 afgifte (longen)
1. HCO3- diffundeert de rode bloedcel in.
2. H+ en CO2 komen vrij.
3. H+ en HCO3- vormen uiteen in H2O en CO2
5. CO2 diffundeert de cel uit, het bloedplasma in en richting het longblaasje.

Slide 20 - Tekstslide

Zet in de juiste volgorde
I bloed vervoert HCO3- naar de longen
II diffusie CO2 uit de weefsels naar de rode bloedcellen
III enzym in rode bloedcellen zet CO2 om in H+ en HCO3-
IV hemoglobine bindt H+ en HCO3- lost op in het bloedplasma

Slide 21 - Tekstslide

Welk bloedvat bevat vooral hemoglobine zonder gebonden zuurstof?
A
De longader
B
De longslagader
C
De aorta
D
De leverslagader

Slide 22 - Quizvraag

Wanneer je een wondje hebt, moet dat snel gedicht worden. Welke bloedbestanddelen spelen een rol bij het vormen van een korstje?
A
de bloedplaatjes, rode bloedcellen en witte bloedcellen
B
fibrinogeen, bloedplaatjes en rode bloedcellen
C
witte bloedcellen en bloedplaatjes
D
fibrinogeen, bloedplaatjes en witte bloedcellen

Slide 23 - Quizvraag

Aorta
Onderste holle ader
Longslagader
Bovenste holle ader
Rechterkamer
Rechterboezem
Linkerboezem
Linkerkamer

Slide 24 - Sleepvraag

Rode bloedcellen
Witte bloedcellen
Bloedplaatjes
1. Hebben ze een celkern?
2. Wat is hun functie?
3. Hoeveel zitten er gemiddeld in 1mm3 bloed?
5.000.000
7000
300.000
Nee
Nee
Jal
Zuurstoftransport
Bloedstolling
Ziekteverwekkers bestrijden

Slide 25 - Sleepvraag

Het bloed bestaat uit bloedplasma en bloedcellen. Het bloedplasma vervoert ...
A
voedingsstoffen, hormonen en zuurstof
B
zuurstof, koolstofdioxide en water
C
hormonen, voedingsstoffen, afvalstoffen

Slide 26 - Quizvraag

Wat is er te zien in het filmpje?
Bacterie
Witte bloedcel
Rode Bloedcel

Slide 27 - Sleepvraag

Hoe noem je het bloedvat dat naar de maag toegaat?

Slide 28 - Open vraag

Opdrachten
Zie studiewijzer bij 11.4

Slide 29 - Tekstslide