Woordsoorten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Woordsoorten 

Wat gaan we doen?

Uitleg woordsoorten

- werkwoorden

- naamwoorden

- lidwoorden

- voegwoorden

- voorzetsels

Aan de slag 

Wat is een werkwoord?

Een ww zegt wat iets of iemand doet of overkomt (zwemmen, denken, vallen).

Bij sommige ww is de betekenis niet zo duidelijk (zijn, moeten, worden).

Persoonsvorm

De pv is een werkwoord dat je in de zin van tijd kunt veranderen. De vorm ervan wordt bepaald door het onderwerp. 

De klant kan (kon) na de behandeling pas betalen, want de salon kampt  (kampte) met een storing. 

De infinitief

Het hele werkwoord.

Jasper gaat om 12 uur lunchen.

Het voltooid deelwoord 

Geeft aan dat iets eerder gebeurd is.

Fatma heeft een cursus gevolgd. 

Het tegenwoordig deelwoord

Geeft meestal aan dat iets op hetzelfde moment als iets anders gebeurt. 

Siska knipt haar klanten altijd het liefst staand.

Alle studenten hebben het huiswerk gemaakt.

Katja gaat om 20.00 uur zwemmen.

Janco had de opdracht niet goed begrepen.

Maak zinnen. Gebruik het werkwoord 'knippen' op drie verschillende manieren.

Naamwoorden

Zelfstandig naamwoord (zn)

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Wat is een zelfstandig naamwoord?

Zo herken je een zelfstandig naamwoord:

• voor de meeste zn kun je de, het of een zetten: de afspraak, het huis
• je kunt ze meestal in het meervoud zetten: de afspraak, twee afspraken
• je kunt er vaak een verkleinwoord van maken: de afspraak, het afspraakje 

Het bijvoeglijk naamwoord

• Geeft extra informatie over een zelfstandig naamwoord: een interessante vacature, de beste film. 
• Je kunt er bijvoorbeeld mee vertellen of je huis groot, klein, mooi of lelijk is.
• Ook kleuren zijn bijvoeglijke naamwoorden!

De rode trui                                                                                                   Het grote huis

Bedenk zoveel mogelijk bijvoeglijke naamwoorden die passen bij dit huis.

Soms staan er meerdere bn voor een zn. De bijvoeglijke naamwoorden zijn dan gescheiden door een komma: een verplicht, moeilijk vak. 

Een bn kan ook achter een zn staan: mijn stagebegeleider is behulpzaam. 

Lidwoorden

Lidwoorden staan voor een zelfstandig naamwoord, maar er kunnen ook andere woorden tussen staan:

de opleiding, het bedrijfsplan, een nieuwe (bn) medewerker. 

de gebruik je voor mannelijke of vrouwelijke woorden.

het gebruik je voor onzijdige woorden. 

een mag voor beide (onzijdige, mannelijke en vrouwelijke) gebruikt worden.

Persoonlijk voornaamwoord

Het persoonlijk voornaamwoord duidt iemand of iets aan:

We moeten het verslag vandaag inleveren, maar ik heb het nog niet af. 

voorzetsels

Benoem de voorzetsels.

Op de kast in de kamer ligt een klein doosje.

Onder dat doosje ligt een briefje.

Ga vandaag naar de supermarkt.

Dan kan ik ze gedurende de dag toch niet

 vinden?

Bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is en staat voor het bezit: 

• Franka heeft haar gereedschap in jouw bus laten liggen.
• Onze secretaresse heeft gister uw contract opgesteld.
• Wanneer gaat jullie voorstelling in première?

Aanwijzend voornaamwoord

Het aanwijzend voornaamwoord verwijst naar iets: deze, die, dat, dit, zulk(e), zo'n, dergelijke.

• de-woord > gebruik deze en die: de auto - die auto
• het-woord > gebuik dit en dat: het filiaal - dit filiaal
• meervoud >gebruik altijd deze en die: het huis - deze huizen.

Voegwoord

Mariska doet de inkoop en ik regel de verkoop.

Issam regelt extra personeel, want het wordt druk morgen.

Vanmiddag gaat Cor naar de groothandel, omdat de voorraden bijna op zijn.

Aangezien er regen is voorspel, kun je de zonwering beter omhoog doen.

Mijn vriendin Anna en ik zijn deze maand een webwinkel in trendy serviesgoed gestart.

Even oefenen

Vul de ontbrekende woorden in en benoem ze.

Aan de slag 

Teams -> periode 3&4 -> opdracht woordsoorten