2.2 Patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Programma

• Terugblik, §1 en teams opdracht
• Uitleg 2.2: Patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden
• Les 1: bevolkingsspreiding
• Les 2: cultuurgebieden
• Starten aan opdrachten

Gini-coëfficiënt (opdracht 6)

• Altijd een getal tussen 0 - 1

• 0 = alles gelijk verdeeld

• 1 = Een iemand heeft alles 

• NL: Belastingsysteem

Gini-coëfficient

Sociale ongelijkheid meten we dmv de GINI-index. De lorenzcurve is hiervan de grafische weergave. 

Bekijk figuur 2.

In welk land, Hongarije of Brazilië, is de ongelijkheid het grootst? Licht je keuze toe met informatie uit figuur 2.

Leerdoelen 2.2

• Je weet welke indicatoren je moet gebruiken om culturele kenmerken te meten.
• Je weet hoe de bevolking op het mondiale schaalniveau globaal is verspreid.
  
• Je weet dat cultuurelementen vanuit gebieden van oorsprong kunnen zijn verspreid (diffusie) door kolonialisme en door migratie.
  
• Je begrijpt dat de patronen op de wereldkaart veranderen voor wat betreft bevolkingsspreiding en cultuurgebieden.
  
• Je begrijpt dat de bevolkingsspreiding en bevolkingsdichtheid mede bepaald worden door natuurlijke omstandigheden.
  
• Je kunt mondiale ruimtelijke spreidingspatronen verklaren op het gebied van bevolking en cultuur verklaren.

Bevolkingsdichtheid

Bevolkingsspreiding

Op welke breedtegraad wonen de meeste mensen

Op welke lengtegraad wonen de meeste mensen?

Wat is de overeenkomst tussen het rode en het blauwe gebied in dit plaatje?

1. In beide gebieden wonen ongeveer evenveel mensen
2. In beide gebieden regent het nu
3. In beide gebieden is het nu droog
4. In al deze gebieden in Dhr. Haenen nog nooit op vakantie geweest

Wat geeft de cirkel op dit plaatje aan?

1. Hier woont de helft van de wereldbevolking
2. Hier krijgen mensen veel kinderen
3. Hier is de volle maan het beste zichtbaar
4. Hier is het nu nacht

Noem 3 redenen waarom in de blauwe gebieden weinig mensen wonen

Hoge bevolkingsdichtheid:

 - Natuurlijke mogelijkheden 

(vooral afwezigheid barrières)

- De ligging 

(relatief ten opzichte van andere plekken)

- Het koloniale verleden 

(ontwikkeling kustgebieden)

Wat de belangrijkste verklaring voor deze bevolkingsspreiding?

1. Natuurlijke mogelijkheden
2. De ligging
3. Het koloniale verleden

Wat de belangrijkste verklaring voor deze bevolkingsspreiding?

1. Natuurlijke mogelijkheden
2. De ligging
3. Het koloniale verleden

Leerdoelen 2.2

• Je weet welke indicatoren je moet gebruiken om culturele kenmerken te meten.
• Je weet hoe de bevolking op het mondiale schaalniveau globaal is verspreid.
  
• Je weet dat cultuurelementen vanuit gebieden van oorsprong kunnen zijn verspreid (diffusie) door kolonialisme en door migratie.
  
• Je begrijpt dat de patronen op de wereldkaart veranderen voor wat betreft bevolkingsspreiding en cultuurgebieden.
  
• Je begrijpt dat de bevolkingsspreiding en bevolkingsdichtheid mede bepaald worden door natuurlijke omstandigheden.
  
• Je kunt mondiale ruimtelijke spreidingspatronen verklaren op het gebied van bevolking en cultuur verklaren.

Cultuurgebieden

Op basis van welke cultuurelementen is deze verdeling gemaakt? 

Cultuurelementen

• Verstand
• Hoe met elkaar samenleven
• Materiële kenmerken

Staat deze verdeling vast?

Wereld-godsdiensten

Wereldwijd nog steeds een grote rol

• Verspreiding vanuit brongebieden gezamenlijk met taal, wetenschap etc. 
  
• centrum -> periferie
  

Taal

Taal geeft cultuur door

Wereldwijde gemeenschappelijke taal van belang

(lingua franca) 

Cultuur verspreiden

Beïnvloeding van cultuur:

Diffusie: verspreiding van een ruimtelijk verschijnsel/cultuurelement

Cultuurmenging/acculturatie: cultuurelement wordt aangepast aan de bestaande cultuur

Diffusie door:

• kolonialisme
• internationale migratie
• moderne communicatie
• internationale handel
• toerisme

Diffusie op schaalniveau

Mondiaal: verwestersing

Nationaal: van ene land naar andere

Regionaal: stad -> platteland

Voorbeelden?

Leerdoelen 2.2

• Je weet welke indicatoren je moet gebruiken om culturele kenmerken te meten.
• Je weet hoe de bevolking op het mondiale schaalniveau globaal is verspreid.
  
• Je weet dat cultuurelementen vanuit gebieden van oorsprong kunnen zijn verspreid (diffusie) door kolonialisme en door migratie.
  
• Je begrijpt dat de patronen op de wereldkaart veranderen voor wat betreft bevolkingsspreiding en cultuurgebieden.
  
• Je begrijpt dat de bevolkingsspreiding en bevolkingsdichtheid mede bepaald worden door natuurlijke omstandigheden.
  
• Je kunt mondiale ruimtelijke spreidingspatronen verklaren op het gebied van bevolking en cultuur verklaren.