Grammatica WS: wed. vnw en wederkerig vnwm

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je leesboek en start met lezen!

Lesdoelen

Aan het eind van deze les...

• ... kun je het wederkerig en wederkerend voornaamwoord herkennen en benoemen in een zin. 

Zelf aan de slag

Maak Cursus 5, par. 4  opdr. 1 t/m 6.

Tijdens de instructie ben je stil.

Na de instructie mag je vragen stellen.

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken.

2. Lezen in je leesboek.

Wederkerend voornaamwoord

• Wederkerend = keert terug
  

• Soms keert dezelfde persoon terug (= weder) in een zin, zoals bij de werkwoorden (zich)   gedragen en (zich) realiseren. Je zegt immers altijd: 'Ik gedraag me' en 'Wij realiseren ons'. 

• Alle vormen van 'zich' noemen we bij het woordbenoemen wederkerende voornaamwoorden.

• Wederkerende voornaamwoorden komen dus ALLEEN voor i.c.m. een wederkerend werkwoord, zoals: zich vergissen, zich schamen, zich ergeren, zich wassen etc.
  

Wederkerend voornaamwoord

• De wederkerende voornaamwoorden mezelf, jezelf, zichzelf en onszelf komen voor bij toevallig wederkerende werkwoorden (zich wassen, zich scheren) en horen er ook bij.

• Meneer Van het Hof scheert zichzelf het liefst met een scheermesje

Wederkerend voornaamwoord

• Zich is altijd wederkerend voornaamwoord.

• Me, je en ons kunnen ook persoonlijk voornaamwoord zijn. 

• De woorden je en ons kunnen daarnaast ook nog bezittelijk voornaamwoord zijn. 

Wederkerend voornaamwoord

• Vervang het woord me, je of ons door hij, hem, zijn of zich. Als je het woord kunt vervangen:

1. door hij of hem, dan is het een persoonlijk voornaamwoord;
   
2. door zijn, dan is het een bezittelijk voornaamwoord;
   
3. door zich, dan is het een wederkerend voornaamwoord

Kun (1) je (2) je voorstellen dat (3) je zusje de hoofdrol krijgt in de musical van groep 8?

Welke werkwoorden zijn wederkerend of zouden dat kunnen zijn?

1. uitleven
2. kopen
3. terugtrekken
4. verbazen

Welke van de onderstaande voorbeelden bevat een wederkerend voornaamwoord?

1. Die broer van jou..
2. Je hebt je bezeerd
3. Ik zie ze niet.
4. Hij heeft goed geleerd,

Wederkerig voornaamwoord

• Het woordje elkaar (of: mekaar / elkander)
  

• Je hebt meerdere mensen nodig om dit woord te gebruiken.  
  

       >   Ik geef elkaar een hand.  FOUT!

       >   Wij geven elkaar een hand.

• Het verwijst dus ALTIJD naar meerdere personen!!
  

Zelf aan de slag

Maak Cursus 5, par. 4, opdr. 1 t/m 6.

Stel vragen als je iets niet begrijpt!

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken.

2. Lezen in je leesboek.

3. Leren voor een toets.

Lesdoelen: behaald?

- Welke woordsoorten kun je al goed herkennen?

- Met welk woordsoort/welke woordsoorten wil je nog oefenen?