Hoofdstuk 6 - §3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Lesplanning

• Herhaling paragraaf 6.2
• Uitleg en maken paragraaf 6.3

Je gaat kijken naar een voetbalwedstrijd tussen Ajax en Feyenoord. Feyenoord wint en er ontstaat een rel. ajaxsupporters maken de tribunes kapot en steken vuurwerk af. Dit is een voorbeeld van:

1. Positieve externe effecten
2. Negatieve externe effecten
3. Economische effecten
4. Sociale normen

Een inkrimping van Schiphol kan zowel positieve als negatieve externe effecten hebben. Twee uitspraken:
I. Een negatief extern effect is dat Schiphol minder omzet zal maken.
II. Een positief extern effect is dat omwonenden minder last van lawaai zullen hebben.

1. Beide zijn goed
2. I is goed en II is fout
3. I is fout en II is juist
4. Beide zijn goed

Twee beweringen over externe effecten.
I. Autorijden heeft slechts negatieve externe effecten.
II. Toename van het autoverkeer leidt tot een toename van maatschappelijke kosten.
Welke bewering(en) is/zijn goed?

1. Beide zijn goed
2. I is goed en II is fout
3. I is fout en II is goed
4. Beide zijn fout

De mate waarin we in onze behoeften kunnen voorzien, noemen we:

1. Welzijn
2. Voortvarend
3. Welvaart
4. Welbehagen

externe effecten, zowel positief als negatief

Paragraaf 3: De overheid, bemoeizuchtig?

Leerdoelen:

• Je kunt de opbouw van de collectieve sector beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe de overheid subsidie en accijns kan gebruiken om de consumptie van bepaalde goederen te stimuleren of af te remmen. 
• Je kunt uitleggen wat collectieve goederen zijn.

Collectieve sector

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Collectieve en particuliere sector

collectieve sector

• overheid en sociale zekerheidinstellingen
  
• iedereen kan er gebruik van maken
  

particuliere sector

• bedrijven
  
• willen verkopen om winst te maken
  

Subsidies

Subsidie = financiële bijdrage van de overheid om mensen en bedrijven te stimuleren

• Sporten
• Museumbezoek
• Milieuvriendelijker produceren
• Zonnepanelen aanschaffen

Accijns

Accijns is een belasting op bepaalde producten met als doel de prijs te verhogen. Hierdoor wordt het gebruik verminderd. 

• Alcohol
• Benzine
• Tabak

Accijns

De overheid maakt bepaalde producten duurder omdat deze slecht zijn voor het milieu of de gezondheid. 

• Benzine, tabak, alcohol
  

Subsidie en accijns

• Wil je iets stimuleren? -> subsidie
• Wil je iets afleren? -> accijns (kostprijsverhogend!)

Wat zijn voorbeelden van collectieve goederen?

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Huiswerk

Paragraaf 3:  1 t/m 12

Paragraaf 3 De overheid, bemoeizuchtig?

leerdoelen

Je leert wat een collectieve sector is

Wat zijn collectieve goederen

Wat zijn subsidies en accijnzen en hoe worden deze gebruikt