HV1 H3 Grammatica Woordsoorten: zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1E!

Pak je leesboek erbij

en kruip in het verhaal

Deze les...

- Stil lezen (al gedaan)

- Herhaling lw, zn, bn

- Uitleg zww en hww

- Aan de slag!

Doelen

Als het goed is al behaald:

- Ik kan de lidwoorden in een zin benoemen.

- Ik kan de zelfstandig naamwoorden in een zin benoemen.

- Ik kan de bijvoeglijk naamwoorden in een zin benoemen.

Nieuw:

- Ik kan zelfstandige en hulpwerkwoorden in een zin benoemen.

Lidwoord (lw)

- Staat altijd vóór een zelfstandig naamwoord (zn)

- Bepaald lidwoord (blw): 'de' en 'het'

- Onbepaald lidwoord (olw): 'een'

- Staat er geen zn of betekent 'een' eigenlijk 'één'? Dan géén lw!

Wat is 'een' in de volgende zin?

Een van de meisjes kwam te laat in de les.

1. onbepaald lidwoord (olw)
2. bepaald lidwoord (blw)
3. zelfstandig naamwoord (zn)
4. iets anders

Wat is 'het' in de volgende zin?

De moeder sleepte het kleine, onwillige kind aan zijn armpje mee.

1. onbepaald lidwoord (olw)
2. bepaald lidwoord (blw)
3. zelfstandig naamwoord (zn)
4. iets anders

Zelfstandig naamwoord (zn)

- Kan een lidwoord (lw) voor staan.

- Medipladi: mensen, dieren, planten, dingen

- Kun je vaak een meervoud van maken

- Kun je vaak een verkleinwoord van maken

- Ook namen zijn zelfstandig naamwoord: zn eigennaam!

Selecteer de zin met drie zelfstandig naamwoorden.

1. Micha fietste op zijn nieuwe driewieler door de straat.
2. Ann maakt bami met prei, paprika en champignons.
3. Mijn moeder heeft onze eetkamer opnieuw ingericht.
4. Langs de IJssel kun je prachtige fietstochten maken.

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

- Zegt iets over een zelfstandig naamwoord (zn)

- Heeft vaak een lange en een korte vorm.

- Kan vóór of achter het zn staan.

   >> De kleine hond. / De hond is klein.

- Stoffelijk bijvoeglijk naamwoorden geven aan van welk 

   materiaal (stof) iets gemaakt is.

Kies het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord.

Het kleine, breekbare kopje balanceerde op de rand van de oude, houten tafel.

1. kleine
2. breekbare
3. oude
4. houten

Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

- Werkwoorden geven aan wat iets/iemand doet of overkomt.

- Ze zijn te verdelen in (onder meer) 

   >> zelfstandige werkwoorden (zww) en 

   >> hulpwerkwoorden (hww).

Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

- Als er maar één werkwoord in de zin staat, is dat het zww.

- Het zww geeft duidelijk aan wat het onderwerp 'doet', 

   bijvoorbeeld rennen, fluiten, tekenen, dansen, tennissen.

- Het hww komt voor in zinnen met meer werkwoorden. 

- Hww's 'helpen' om het gezegde te maken,

   bijvoorbeeld hebben, zijn, worden, zullen, mogen, kunnen

Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

- Zoek in een zin eerst het werkwoord dat een duidelijke betekenis heeft. Dat is het zww.

- Alle (eventuele) andere werkwoorden zijn hww.

>> De koekjes smaken (zww) erg lekker.

>> De koekjes zullen (hww) erg lekker smaken (zww).

Wat zijn alle ww's in de zin?

Op het schoolfeest hebben we urenlang gedanst.

Wat is het zww in de zin?

Op het schoolfeest hebben we urenlang gedanst.

Wat zijn alle ww's in de zin?

Rivka koopt in de pauze snoep bij de snackbar.

Wat is het zww in de zin?

Rivka koopt in de pauze snoep bij de snackbar.

Wat is zijn alle ww's in de zin?

Met deze stiften kun je erg mooi kleuren.

Wat is het zww in de zin?

Met deze stiften kun je erg mooi kleuren.

Ik kan het zww van een zin benoemen.

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag!

- Maak NN Online > H3 > Grammatica > Zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden

óf

- MNV H3: Grammatica Woordsoorten: Zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden, opdr. 1 t/m 5, blz. 90-91