Taalteken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Taalteken

Waarom taalteken?

Veel leerlingen formuleren bij toetsen niet nauwkeurig genoeg, waardoor ze veel punten laten liggen.

Hoe formuleer je een antwoord?

• Begin de zin met een hoofdletter en eindig de zin met een punt:

   De hoofdstad van Frankrijk is Parijs.

 • Herhaal de vraag in de antwoordzin. Zo weet je zeker dat je antwoord 

     geeft op de vraag en niet op iets anders:

     vraag: Wat is het grootste dier op aarde?

     antwoord: Het grootste dier op aarde is de blauwe vinvis.

Hoe formuleer je een antwoord?

• Zorg dat het aantal punten in een antwoord overeenkomt met het aantal         punten in de vraag. Zo hoort bij een vraag met twee punten een antwoord       met minimaal twee denkstappen.

   vraag: Waaruit bestaat het werkwoordelijk gezegde? (2p)

   antwoord: Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit de persoonsvorm en 

                         alle andere werkwoorden in een zin.

Hoe formuleer je een antwoord?

• Wees zo concreet mogelijk. Mijd formuleringen als: ‘Dan gebeurt er iets’.         Gebruik alleen verwijswoorden wanneer duidelijk is waarnaar ze verwijzen:

    vraag: Wat gebeurt er als je flauwvalt?

    antwoord: Als je flauwvalt, ontvangen je hersenen tijdelijk te weinig bloed, 

                          waardoor je je bewustzijn verliest.

• Lees je antwoord over. Check of je echt antwoord geeft op de vraag en of je de juiste signaalwoorden (‘omdat’, ‘doordat’, ‘zodat’, etc.) gebruikt.

Bonuspunten

Een docent bepaalt zelf hoeveel bonuspunten hij/zij toekent aan een juist geformuleerd antwoord.

Wat de docent niet kan lezen, wordt fout gerekend.

Hoofdletter + punt

Vraag herhalen

X punten = X antwoordelementen

Wees concreet

Antwoord overlezen

Leesbaar schrijven

opdracht

Neem de hele zin over en zet hoofdletters en leestekens 

op de juiste plaats.

luuk is een half uurtje later op school omdat hij een lekke band had

H1 Taalverzorging - leestekens

doelen:

• Ik kan hoofdletters, punten, komma’s en vraagtekens gebruiken.
• Ik kan hoofdletters, dubbele punten en aanhalingstekens in citaten gebruiken.

startopdracht

Trekvogels eten vliegen en pitten op hun reis.

Wat was de vraag?

1. Welke twee dingen doen trekvogels op hun reis?

2. Welke drie dingen doen trekvogels op hun reis.

hoofdletters en leestekens

Waarom??

hoofletter

-aan het begin van een zin

-bij alle soorten namen:

  Jan, meneer Jansen, Assendorperdijk, Zwolle, Overijssel

Let op: niet bij dagen, maanden, seizoenen en windrichtingen:

                maandag, februari, herfst, het zuiden

leestekens

Leestekens zorgen ervoor dat een tekst makkelijker te lezen is. Een vergeten of verkeerd geplaatst leesteken is een fout. 

De volgende leestekens ken je al: 

punt, komma, vraagteken, uitroepteken en dubbele punt

komma

-voor voegwoorden: want, omdat, maar, zodat, ...

-tussen twee persoonsvormen: 

   Als een docent ziek is, wordt hij uitgeroosterd.

-bij een opsomming: 

  We hebben vandaag Nederlands, Engels, biologie en wiskunde.

citaat

Wat is een citaat?

citaat

Je schrijft letterlijk op wat iemand heeft gezegd. 

Zo citeer je:

• Zet voor het citaat een dubbele punt.
• Begin het citaat met een hoofdletter en eindig met een              punt, vraagteken of uitroepteken.
• Zet het citaat tussen aanhalingstekens.

citaat - voorbeelden

– Marthe zei: ‘ Ik haal wel even croissantjes bij de bakker. ’

– Na de repetitie vroeg de dirigent: ‘ Kunnen jullie morgenavond allemaal om zeven uur aanwezig zijn?’

citaat 

Als het citaat vooraan staat, gebruik je geen dubbele punt. Je zet achter het citaat een komma, vraagteken of uitroepteken:

‘De roosterwijzigingen staan op de website’, zei meneer Van Dam.

‘We zijn kampioen!’ joelde Ferry, toen de stand 6-2 was.

Hoe zorg ik ervoor dat ik de vraag inhoudelijk op de juiste manier beantwoord?

omcirkel doewoorden

-> geven aan wat je moet doen.        Voorbeelden van doewoorden:

• Bepaal (bepalen)                                              • Beschrijf (beschrijven)                 
• Bereken (berekenen)                                      • Noteer (noteren)
• Vul in (invullen)                                                  • Teken (tekenen)
• Geef aan (aangeven)                                       • Vergelijk (vergelijken)
• Schrijf een werkplan (schrijven)                • Laat met een berekening zien

• Toon aan (aantonen)                                           (laten zien)

onderstreep puntwoorden

-> Dit zijn de belangrijke begrippen in de vraag. Met deze woorden verdien je 

     de punten.

      Vraag: Uit welke onderdelen bestaat het werkwoordelijk gezegde?

markeer signaalwoorden

-> Ook wel verbindingswoorden genoemd. Geven een signaal dat er een 

     bepaald verband bestaat tussen zinsdelen, zinnen of alinea’s. 

      Vraag: Waarom krimpt wol als je het te heet wast?

controleer je antwoord

-> Heb je gedaan wat je moest doen?

-> Heb je alle begrippen gebruikt?

-> Heb je het verband tussen de verschillende onderdelen uitgelegd (en, 

     want, daarom,...)?

voorbeeld

Vraag: Leg uit waarom bij een diepe wond de kans op een infectie groter is  

             dan bij een schaafwond. (3p)

            -> Wat zijn de doewoorden?

            -> Wat zijn de belangrijke begrippen?

            -> Welk signaalwoord zie je?

voorbeeld

Vraag: Leg uit    waarom bij een diepe wond de kans op een infectie groter is  

             dan bij een schaafwond. (4p)

            -> Wat zijn de doewoorden?

            -> Wat zijn de belangrijke begrippen?

            -> Welk signaalwoord zie je?

voorbeeld

Antwoord: 

Bij een diepe wond kunnen bacteriën diep in het lichaam komen (1p).

Een schaafwond is oppervlakkig waardoor bacteriën niet bij een bloedvat kunnen komen (1p). 

Een infectie wordt veroorzaakt door een overschot aan bacteriën in het lichaam (1p). 

Een diepe wond levert daarom een grotere kans op infecties (1p).