4.2 deel 2: Keizers koningen en heren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.2 Keizers, koningen, heren

Deel 2

Planning

Herhaling

Uitleg 

Oefen SO (+/- 25 minuten)

Herhaling

Van wanneer tot wanneer loopt de middeleeuwen? 

Wat zijn herendiensten?

Wie was Clovis?

Wie was Karel de Grote? 

Je kunt uitleggen hoe het leenstelsel werkte.

Leenstelsel

= 

Systeem waarbij een heer stukken land aan leenmannen uitleende, in ruil voor hun trouw en steun.

Waarom was het leenstelsel nodig?

• Karel de Grote (en voorgangers) hadden leger nodig om grote gebieden te veroveren
• Er was geen geld om soldaten te kunnen huren
• Koningen kwamen aan soldaten door:
• Aan machtige mannen te vragen of ze de koning wilde steunen in tijden van oorlog in ruil voor een stukje land. 

Leenmannen

• De mannen die de koning soldaten leverden kregen van de koning een stuk land in leen
• Daarom leenmannen
• Zij bestuurde dit stuk land
• Moesten wel absolute trouw zweren aan leenheer (= Iemand die stukken land uitleende aan leenmannen in ruil voor hun trouw en steun)

Achterleenmannen

• De leenmannen beloonde zijn soldaten (ridders) ook door stuk grond te geven 
• Dit waren achterleenmannen van de koning
• De leenmannen + achterleenmannen vormen de adel
• (= Groep van mensen die  verdedigen en besturen, die de baas zijn over domein(en) en die een titel hebben: bijvoorbeeld graaf of hertog)

Je kunt uitleggen welk gevolg het leenstelsel had voor het bestuur in Europa.

Verandering na Karel de Grote

• KdG dood in 814
• Frankische Rijk viel uiteen door Frankische recht
• Bestuur verzwakt = gevolg van leenstelsel
• Waarom zou het leenstelsel het bestuur verzwakken?

• Aanvallen van buitenaf --> Vikingen, Hongaren

Oefen SO vragen: 

1.  Van wanneer tot wanneer spreken we over de Middeleeuwen?
2. Waarom gingen mensen op een domein wonen
3. Uit welke drie delen bestaat een domein + wat was er aanwezig op elk deel?
4. Noem een voorbeeld van een herendienst
5. Wat zijn horigen?
6. Wie was Clovis?
7. Leg met behulp van de afbeelding het leenstelsel uit  (gebruik daarbij de begrippen, leenheer, leenman, achterleenman)
8. Noem twee veranderingen die er waren na de dood van Karel de Grote.